Η έκταση που έλαβε το πρόσφατο επεισόδιο κακοποίησης ζώου στην Αιδηψό και η σχετική κινητοποίηση για τον εντοπισμό και την τιμωρία του δράση προσφέρουν αφορμή για να διεξαχθούν χρήσιμα συμπεράσματα για τον κρατικό μηχανισμό, τις τάσεις της κοινωνίας και τον κατευθυντήριο ρόλο που παίζουν κάποιοι επιτήδειοι στην διαμόρφωση της κοινής γνώμης.

Πρώτον, να ξεκαθαρίσουμε ότι ο βασανισμός οποιουδήποτε ζώου είναι καταδικαστέα πράξη και πολύ σωστά τιμωρείται. Η προστασία ανυπεράσπιστων ζώων δεν αφορά μόνο την μέριμνα για την ασφάλειά τους, αλλά και την προστασία της κοινωνίας υπό ευρύτερη έννοια. Ο βασανισμός και η πρόκληση κακού σε ζώα υποδηλώνει έλλειψη ενσυναίσθησης, η οποία ενδέχεται να κρύβει κινδύνους και για τους συνανθρώπους των δραστών. Υπάρχουν αναφορές για στυγερούς δολοφόνους που διεδίδοντο χαρακτηριστικά και στον βασανισμό ζώων, χωρίς, φυσικά, αυτό να σημαίνει ότι  ο καθένας που προκαλεί κακό σε ζωντανό είναι υποχρεωτικά και εν δυνάμει απειλή για τους ανθρώπους.

Η κινητοποίηση της κοινωνίας για να τεθεί ενώπιον της δικαιοσύνης ο ασυνείδητος δράστης υπήρξε εντυπωσιακή και με αυτόν τον τρόπο ελπίζουμε ότι η έκταση που πήρε η υπόθεση θα παραδειγματίσει άλλους ανεγκέφαλους που σκέπτονται μελλοντικά να προβούν σε ανάλογες πράξεις και θα λειτουργήσει αποτρεπτικά.

«Δεῖ καὶ τοῦτο ποιῆσαι κἀκεῖνο μὴ ἀφιέναι»

Πλην όμως, η υπόθεση αυτή δημιουργεί και έναν βαθύ προβληματισμό για την ανοχή που δείχνουν τα ΜΜΕ και το μεγαλύτερο μέρος του κομματικού κατεστημένου, καθώς και ιδεολογικοποιημένο μέρος της κοινωνίας για επιθέσεις εναντίον συνανθρώπων μας, ειδικά σε αντιδιαστολή με την ξεκάθαρη θέση που εκφράζουν στεντορεία τη φωνή για την κακοποίηση των ζώων. Η τόση – εύλογη – ευαισθησία τους για τα ζώα δεν δικαιολογεί την χοντρόπετση – σε βαθμό αμέλειας ίσως – αδιαφορία τους για τους πολίτες. Εννοείται ότι «δεῖ καὶ τοῦτο ποιῆσαι κἀκεῖνο μὴ ἀφιέναι», κατά τον Κυριακό λόγο.

Αξίζει να αναρωτηθούμε και να προβληματιστούμε πώς γίνεται να δείχνει κάποιος τέτοια ενσυναίσθηση και ευαισθησία για τα υπόλοιπα είδη του ζωικού βασιλείου και παράλληλα τέτοια ψυχρή αδιαφορία για τον πλησίον του; Επειδή πρόκειται για λογικό ανακόλουθο, μπαίνουμε στον πειρασμό να αναρωτηθούμε εάν οφείλεται στον ιδεολογικό αφιονισμό, τον πλέον δεδομένο εκείνο τρόπο αποχαύνωσης του ελλαδικού πληθυσμού, χάρη στην δράση των κομματανθρώπων και της επιστρατευμένης δημοσιογραφίας.

Ακόμη περισσότερο όμως, ενοχλεί η αναποτελεσματικότητα του κρατικού μηχανισμού και ενίοτε οι νόμοι που εμποδίζουν τους ίδιους τους κρατικούς λειτουργούς να εκτελούν τα καθήκοντά τους απέναντι στο φαινόμενο της αυξανόμενης εγκληματικότητας και της κατά συρροήν παραβατικότητας. Η κατάσταση αυτή έχει ξεφύγει προ πολλού και αποτελεί άμεση απειλή για την σωματική ακεραιότητα των πολιτών.

Υπερβολική η σημερινή ανοχή της εγκληματικότητας

Ο δράστης που κλώτσησε την γάτα στην Αιδηψό ταυτοποιήθηκε και συνελήφθη με εκπληκτική, για τα ελλαδικά δεδομένα, ταχύτητα. Δυστυχώς, το ίδιο δεν μπορεί να ειπωθεί για περιπτώσεις όπου θρηνεί η κοινωνία θύματα, όπως η διαβόητη υπόθεση εμπρησμού του υποκαταστήματος της Marfin. Έχουν συμπληρωθεί 12 χρόνια από την μοιραία εκείνη ημέρα όπου κάποιοι ψευτοεπαναστάτες (ή μήπως εγκάθετοι;) μετετράπησαν σε δολοφόνοι, σκοτώνοντας τέσσερις ανθρώπους, τρεις υπάλληλοι και ένα έμβρυο. Μέχρι σήμερα, το έγκλημα παραμένει ανεξιχνίαστο και οι δράστες κυκλοφορούν ελεύθεροι και ατιμώρητοι χάρη στο απόρθητο τείχος της σιωπής που τους προστατεύει.

Υπάρχουν άφθονα παραδείγματα από την επικαιρότητα που παραπέμπουν στην υπερβολική ανοχή της εγκληματικότητας η οποία παρατηρείται στην κοινωνία μας.  Η πρόσφατη περιπέτεια μιας 17χρονης, η οποία κατήγγειλε την απαγωγή της από Πακιστανούς στο κέντρο της Αθήνας και την επί τεσσάρων ημερών αιχμαλωσία της (μακάρι να μην έχει υποστεί και χειρότερα) αποτελεί ενδεικτική περίπτωση. Σε αντίθεση με τον δράστη που κακοποίησε την γάτα, ούτε φιγουράρουν οι φωτογραφίες των φερόμενων ως απαγωγείς της ανήλικης στο Διαδίκτυο, ούτε δέχονται οι κατηγορούμενοι τα πυρά του συνόλου των κομμάτων με απαίτηση την παραδειγματική τιμωρία τους.

Υπάρχει, φυσικά, το τεκμήριο της αθωότητας, αλλά σε περίπτωση καταδικαστικής απόφασης, θα υπάρξει άραγε η ίδια συνοχή στο πολιτικό και κοινωνικό μέτωπο υπέρ της απόδοσης δικαιοσύνης σε βαθμό αποτρεπτικό για μελλοντικούς εν δυνάμει δράστες ή θα αποσιωπηθεί η υπόθεση για λόγους πολιτικής ορθότητας;

Απαιτούνται αλλάγές για αποτελεσματικότερη αποτροπή

Γιατί, άραγε, στην προκειμένη περίπτωση δεν ακολουθούν οι κυβερνώντες τις κατά τα άλλα «αλάνθαστες» στατιστικές και τους αριθμούς, όπως υποτίθεται ότι έπρατταν με τον κορωνοϊό; Εάν οι στατιστικές δείχνουν ότι το ποσοστό των βιαίων εγκλημάτων ανά περιοχή διαπράττεται από δράστες συγκεκριμένων ηλικιών και δημογραφικών στοιχείων, η αστυνομία οφείλει να εντείνει την παρουσία και δράση της στις εστίες όπου καταγράφεται η έξαρση και οι νόμοι πρέπει να τροποποιηθούν ώστε η παράβασή τους να επισύρει χειραπτές συνέπειες, τόσο για αλλοδαπούς, όσο και για ημεδαπούς. Όσοι παρανομούν σε βαθμό κακουργήματος πρέπει να εκτίουν σοβαρές ποινές, ενώ η απέλαση για όσους νεήλυδες δεν σέβονται τους νόμους της χώρας που τους φιλοξενεί πρέπει να θεωρείται αυτονόητη ενέργεια. Τοιουτοτρόπως, θα πρέπει να παύσει η δικαιοσύνη να εξισώνει τα θύματα με τους θήτες και να επιχειρεί την τιμωρία ανθρώπων που βρίσκονται σε αυτοάμυνα.

Δεν γίνεται, για παράδειγμα, φορολογούμενοι και νομοταγείς πολίτες να αντιμετωπίζονται ως παρίες επειδή αρνήθηκαν να υποστούν έναν αμφιλεγόμενο εμβολιασμό, αλλά η ταυτότητα σκληρών εγκληματιών να προστατεύεται επιμελώς εν ονόματι ενός έξωθεν κατευθυνόμενου διακαιωματισμού.  

Το ίδιο ισχύει και με κατάπτυστες σκηνές, όπως αυτές της καταστροφής του τμήματος Βιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, όπου δεκάδες άτομα που κρατούσαν βαριοπούλες πραγματοποίησαν έφοδο μεταμεσονυκτίως, χωρίς οι αρχές να έχουν προχωρήσει έστω σε μία σύλληψη. Εδώ το υδροκεφαλικό ελλαδικό κράτος απομυζεί τα πενιχρά έσοδα των νοικοκυριών με δυσβάστακτους φόρους, έμμεσα και άμεσα χαράτσια, γονατίζοντας οικογένειες και οδηγώντας σημαντικό αριθμό πολιτών στην ξενιτειά, ενώ μια χούφτα αντικοινωνικών μπαχαλάκηδων έχει μονίμως το ελεύθερο να προκαλεί σοβαρές φθορές σε δημόσια και ιδιωτική περιουσία χωρίς ποτέ να κληθεί να «πληρώσει το μάρμαρο»!

Δεν υπάρχει δικαιολογία για τέτοια δυσλειτουργικότητα στην αντιμετώπιση της εγκληματικότητας, ειδικά με τις δυνατότητες που προσφέρει η σημερινή τεχνολογία. Προφανώς, η έλλειψη αποτελεσματικότητας αποδίδεται στην απροθυμία, όχι την αδυναμία.

Η φιλοζωία και η φιλανθρωπία πάνε μαζί

Επιστρέφοντας στο αρχικό μας θέμα, κλείνουμε με την παρατήρηση ότι τα μεν ζώα είναι αξιαγάπητα, αλλά δεν παύουν να ακολουθούν τον νόμο της ζούγκλας, όπου οι ισχυροί επιβάλλονται στους αδύναμους και οι άγριοι στους ήμερους. Οι οργανωμένες κοινωνίες θέσπισαν από πολύ νωρίς αλλότριους κανόνες συμπεριφοράς και συνύπαρξης, χάρη στους οποίους καλλιεργήθηκε ο πολιτισμός και εξαπλώθηκαν τα ανθρώπινα ιδεώδη.

Μέρος του κοινωνικού-πολιτικού άθλου μιας ευνομούμενης πολιτείας είναι η αντιμετώπιση όλων εκείνων των αντικοινωνικών στοιχείων που αρνούνται να ενταχθούν στο πλαίσιο που θέτει και αποτελούν την κοινωνία με την βίαιη συμπεριφορά τους.

Όταν οι άνθρωποι συμπονούν τα ζώα αλλά όχι τους συνανθρώπους τους, χάνουν εν τέλει μέρος της ανθρωπιάς τους.

Written by

Χριστόφορος ΤΡΙΠΟΥΛΑΣ

Ο Χριστόφορος Τριπουλάς είναι πανεπιστημιακός και διδάσκει μαθήματα ρητορικής και διαπροσωπικής επικοινωνίας. Ασχολείται με την μετάφραση και την επιφυλλιδογραφία και είναι συντάκτης στην εφημερίδα Αριστεία.