Ανοικτή επιστολή από τον Dr. Sucharit Bhakdi, Ομότιμο Καθηγητή Ιατρικής Μικροβιολογίας στο Πανεπιστήμιο Johannes Gutenberg Mainz, στη Γερμανίδα Καγκελάριο Δρ Άνγκελα Μέρκελ. Ο καθηγητής Bhakdi ζητεί επείγουσα επανεξέταση της απάντησης στον Covid-19 και απευθύνει στην Καγκελάριο πέντε κρίσιμα ερωτήματα. Η επιστολή φέρει ημερομηνία 26 Μαρτίου.
“Αγαπητή Καγκελάριε,
Ως ομότιμος του πανεπιστημίου Johannes-Gutenberg στο Mainz και μακροπρόθεσμος διευθυντής του Ινστιτούτου Ιατρικής Μικροβιολογίας, αισθάνομαι υποχρεωμένος να αμφισβητώ με κριτικό πνεύμα τους εκτεταμένους περιορισμούς στον δημόσιο βίο που αναλαμβάνουμε επί του παρόντος, προκειμένου να μειώσουμε την εξάπλωση του COVID-19.
Δεν είναι ρητά η πρόθεσή μου να μειώσω τους κινδύνους του ιού ή να δώσω ένα πολιτικό μήνυμα. Ωστόσο, πιστεύω ότι είναι καθήκον μου να συνεισφέρω επιστημονικά στην προβολή των σημερινών δεδομένων και γεγονότων – και, επιπλέον, να θέσω ερωτήσεις που κινδυνεύουν να χαθούν στην έντονη συζήτηση.
Ο λόγος της ανησυχίας μου έγκειται κυρίως στις πραγματικά απρόβλεπτες κοινωνικοοικονομικές συνέπειες των δραστικών μέτρων περιορισμού, που εφαρμόζονται επί του παρόντος σε μεγάλα τμήματα της Ευρώπης και τα οποία ήδη εφαρμόζονται σε μεγάλη κλίμακα στη Γερμανία.
Η επιθυμία μου είναι να συζητήσουμε κριτικά – και με την απαραίτητη πρόβλεψη – τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα του περιορισμού της δημόσιας ζωής και των μακροπρόθεσμων συνεπειών που προκύπτουν.
Προς το σκοπό αυτό, έχω να αντιμετωπίσω πέντε ερωτήματα για τα οποία δεν έχει δοθεί επαρκής απάντηση, αλλά τα οποία είναι απαραίτητα για μια ισορροπημένη ανάλυση.
Θα ήθελα να σας ζητήσω να σχολιάσετε γρήγορα και ταυτόχρονα να απευθύνετε έκκληση προς την ομοσπονδιακή κυβέρνηση να αναπτύξει στρατηγικές που θα προστατεύουν αποτελεσματικά τις ομάδες κινδύνου, χωρίς να περιορίζουν τη δημόσια ζωή και να σπείρουν τους σπόρους για μια ακόμα πιο εντατική πόλωση της κοινωνίας, που ήδη λαμβάνει χώρα.
Με απόλυτο σεβασμό,
Καθηγητής. Δρ med. Sucharit Bhakdi
1. Στατιστικές
Στη Λοιμωξιολογία – που ιδρύθηκε από τον ίδιο τον Robert Koch – γίνεται μια παραδοσιακή διάκριση μεταξύ λοίμωξης και ασθένειας. Μια ασθένεια απαιτεί κλινική εκδήλωση. [1] Συνεπώς, μόνο οι ασθενείς με συμπτώματα όπως πυρετός ή βήχας πρέπει να συμπεριληφθούν στα στατιστικά στοιχεία ως νέες περιπτώσεις.
Με άλλα λόγια, μια νέα λοίμωξη – όπως μετράται με τη δοκιμασία COVID-19 – δεν σημαίνει απαραίτητα ότι έχουμε να κάνουμε με έναν νέο ασθενή που χρειάζεται νοσοκομειακό κρεβάτι. Ωστόσο, σήμερα θεωρείται ότι το 5% όλων των μολυσμένων ανθρώπων αρρωσταίνουν σοβαρά και απαιτούν αναπνευστήρα. Οι προβλέψεις βάσει αυτής της εκτίμησης δείχνουν ότι το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης θα μπορούσε να επιβαρυνθεί υπερβολικά.
Η ερώτησή μου: Κάνανε οι υπολογισμοί σας τη διάκριση μεταξύ των μολυσμένων από συμπτώματα ανθρώπων και των πραγματικών, άρρωστων ασθενών – δηλαδή ανθρώπων που αναπτύσσουν συμπτώματα;
2. Επικινδυνότητα
Ένας αριθμός κοροναϊών κυκλοφορεί για μεγάλο χρονικό διάστημα – σε μεγάλο βαθμό απαρατήρητος από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. [2] Αν αποδειχθεί ότι ο ιός COVID-19 δεν πρέπει να αποδώσει σημαντικά υψηλότερο δυναμικό κινδύνου από τους ήδη κυκλοφορούντες ιούς κορώνας, όλα τα αντίμετρα θα ήταν προφανώς περιττά.
Το διεθνώς αναγνωρισμένο διεθνές περιοδικό International Journal of Antimicrobial Agents θα δημοσιεύσει σύντομα μια μελέτη που θα καλύπτει ακριβώς αυτό το ζήτημα. Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα της μελέτης μπορούν ήδη να γίνουν σήμερα αντιληπτά και οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο νέος ιός ΔΕΝ διαφέρει από τους παραδοσιακούς ιούς κορώνα ως προς την επικινδυνότητα. Οι συγγραφείς το εκφράζουν στον τίτλο του εγγράφου τους “SARS-CoV-2: Φόβος έναντι δεδομένων”. [3]
Η ερώτησή μου: Πώς συγκρίνεται ο τρέχων φόρτος εργασίας των μονάδων εντατικής θεραπείας με ασθενείς με διαγνωσμένο COVID-19 με άλλες λοιμώξεις από κοροναϊό και σε ποιο βαθμό θα ληφθούν υπόψη αυτά τα δεδομένα κατά τη λήψη περαιτέρω αποφάσεων από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση; Επιπλέον: Έχει ληφθεί υπόψη η παραπάνω μελέτη στο σχεδιασμό μέχρι στιγμής; Και εδώ, βέβαια, “διάγνωση” σημαίνει ότι ο ιός παίζει καθοριστικό ρόλο στην κατάσταση ασθενείας του ασθενούς και όχι ότι οι παλαιότερες ασθένειες παίζουν μεγαλύτερο ρόλο.
3. Διάδοση
Σύμφωνα με μια έκθεση στο Süddeutsche Zeitung, ούτε καν το πολύ αναφερόμενο Ινστιτούτο Robert Koch γνωρίζει ακριβώς πόσοι έλεγχοι γίνονται για το COVID-19. Είναι γεγονός, ωστόσο, ότι παρατηρήθηκε πρόσφατα στη Γερμανία μια ταχεία αύξηση του αριθμού των περιπτώσεων, καθώς ο όγκος των εξετάσεων αυξάνεται. [4]
Επομένως, είναι εύλογο να υποψιαστεί ότι ο ιός έχει εξαπλωθεί ήδη απαρατήρητος στον υγιή πληθυσμό. Αυτό θα είχε δύο συνέπειες: πρώτον, θα σήμαινε ότι ο επίσημος ρυθμός θανάτου – στις 26 Μαρτίου 2020, για παράδειγμα, υπήρχαν 206 θάνατοι από περίπου 37.300 μολύνσεις ή 0.55% [5] – είναι υπερβολικά υψηλός. και δεύτερον, θα σήμαινε ότι θα ήταν δύσκολο να αποφευχθεί η διάδοση του ιού στον υγιή πληθυσμό.
Η ερώτησή μου: Έχει ήδη υπάρξει ένα τυχαίο δείγμα του υγιούς γενικού πληθυσμού για την επικύρωση της πραγματικής εξάπλωσης του ιού ή είναι προγραμματισμένο αυτό στο εγγύς μέλλον;
4. Θνησιμότητα
Ο φόβος της αύξησης του ποσοστού θνησιμότητας στη Γερμανία (επί του παρόντος 0,55%) αποτελεί σήμερα αντικείμενο ιδιαίτερα έντονης προσοχής των μέσων ενημέρωσης. Πολλοί άνθρωποι ανησυχούν ότι θα μπορούσε να δώσει συνέπειες όπως στην Ιταλία (10 τοις εκατό) και στην Ισπανία (7 τοις εκατό) εάν δράση δεν ληφθεί έγκαιρα.
Ταυτόχρονα, γίνεται το λάθος σε όλο τον κόσμο να αναφέρει θανάτους που σχετίζονται με τον ιό, μόλις διαπιστωθεί ότι ο ιός ήταν παρών κατά τη στιγμή του θανάτου – ανεξάρτητα από άλλους παράγοντες. Αυτό παραβιάζει μια βασική αρχή της λοίμωξης: μόνο όταν είναι βέβαιο ότι ένας παράγοντας έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ασθένεια ή στον θάνατο μπορεί να γίνει μια διάγνωση. Η Ένωση των Επιστημονικών Ιατρικών Εταιρειών της Γερμανίας γράφει ρητώς στις κατευθυντήριες γραμμές της: «Εκτός από την αιτία θανάτου, πρέπει να αναφερθεί μια αιτιακή αλυσίδα, με την αντίστοιχη υποκείμενη ασθένεια στην τρίτη θέση στο πιστοποιητικό θανάτου. Περιστασιακά, πρέπει επίσης να δηλώνονται τέσσερις συνδεδεμένες αιτιακές αλυσίδες. “[6]
Προς το παρόν δεν υπάρχουν επίσημες πληροφορίες σχετικά με το εάν, τουλάχιστον αναδρομικά, έχουν αναληφθεί πιο κρίσιμες αναλύσεις ιατρικών αρχείων για να καθοριστεί πόσοι θάνατοι προκλήθηκαν από τον ιό.
Η ερώτησή μου: Έχει ακολουθήσει η Γερμανία απλώς αυτή την τάση γενικής υποψίας για τον COVID-19; Και: σκοπεύει να συνεχίσει αυτή την κατηγοριοποίηση αδιακρίτως όπως σε άλλες χώρες; Πώς, επομένως, πρέπει να γίνει διάκριση μεταξύ των πραγματικών θανάτων που σχετίζονται με το κορονοϊό και της τυχαίας παρουσίας του ιού κατά τη στιγμή του θανάτου;
5. Συγκρισιμότητα
Η αποτρόπαια κατάσταση στην Ιταλία χρησιμοποιείται επανειλημμένα ως σενάριο αναφοράς. Ωστόσο, ο πραγματικός ρόλος του ιού στη χώρα αυτή είναι εντελώς ασαφής για πολλούς λόγους – όχι μόνο επειδή ισχύουν εδώ και τα σημεία 3 και 4, αλλά και επειδή υπάρχουν εξαιρετικοί εξωτερικοί παράγοντες που καθιστούν τις περιοχές αυτές ιδιαίτερα ευάλωτες.
Ένας από αυτούς τους παράγοντες είναι η αυξημένη ατμοσφαιρική ρύπανση στη βόρεια Ιταλία. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΠΟΥ, αυτή η κατάσταση, ακόμη και χωρίς τον ιό, οδήγησε σε περισσότερους από 8.000 πρόσθετους θανάτους ετησίως το 2006 στις 13 μεγαλύτερες πόλεις μόνο της Ιταλίας. [7] Από τότε η κατάσταση δεν έχει αλλάξει σημαντικά. [8] Τέλος, έχει αποδειχθεί επίσης ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης ιών πνευμονικών παθήσεων σε πολύ μικρούς και ηλικιωμένους. [9]
Επιπλέον, το 27,4% του ιδιαίτερα ευάλωτου πληθυσμού στη χώρα αυτή ζει με τους νέους και στην Ισπανία το 33,5%. Στη Γερμανία, το ποσοστό είναι μόνο επτά τοις εκατό [10]. Επιπλέον, σύμφωνα με τον καθηγητή Dr. Reinhard Busse, επικεφαλής του τμήματος διαχείρισης της υγειονομικής περίθαλψης στο TU Berlin, η Γερμανία είναι σημαντικά καλύτερα εξοπλισμένη από την Ιταλία όσον αφορά τις μονάδες εντατικής θεραπείας – με συντελεστή περίπου 2,5 [11].
Η ερώτησή μου: Τι προσπάθειες καταβάλλονται για να κατανοήσουν οι πληθυσμοί αυτές τις στοιχειώδεις διαφορές και να κάνουν τους ανθρώπους να κατανοήσουν ότι σενάρια όπως αυτά στην Ιταλία ή στην Ισπανία δεν είναι ρεαλιστικά εδώ;
References:
[1] Fachwörterbuch Infektionsschutz und Infektionsepidemiologie. Fachwörter – Definitionen – Interpretationen. Robert Koch-Institut, Berlin 2015. (abgerufen am 26.3.2020)
[2] Killerby et al., Human Coronavirus Circulation in the United States 2014–2017. J Clin Virol. 2018, 101, 52-56
[3] Roussel et al. SARS-CoV-2: Fear Versus Data. Int. J. Antimicrob. Agents 2020, 105947
[4] Charisius, H. Covid-19: Wie gut testet Deutschland? Süddeutsche Zeitung. (abgerufen am 27.3.2020)
[5] Johns Hopkins University, Coronavirus Resource Center. 2020. (abgerufen am 26.3.2020)
[6] S1-Leitlinie 054-001, Regeln zur Durchführung der ärztlichen Leichenschau. AWMF Online (abgerufen am 26.3.2020)
[7] Martuzzi et al. Health Impact of PM10 and Ozone in 13 Italian Cities. World Health Organization Regional Office for Europe. WHOLIS number E88700 2006
[8] European Environment Agency, Air Pollution Country Fact Sheets 2019, (abgerufen am 26.3.2020)
[9] Croft et al. The Association between Respiratory Infection and Air Pollution in the Setting of Air Quality Policy and Economic Change. Ann. Am. Thorac. Soc. 2019, 16, 321–330.
[10] United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division. Living Arrangements of Older Persons: A Report on an Expanded International Dataset (ST/ESA/SER.A/407). 2017
[11] Deutsches Ärzteblatt, Überlastung deutscher Krankenhäuser durch COVID-19 laut Experten unwahrscheinlich, (abgerufen am 26.3.2020)
