“Amor y poesia cada dia” (έρωτας και ποίηση κάθε μέρα) λέει ο ποιητής Χουάν Ραμόν Χιμένεθ, αλλά ποιος τον ακούει;
Στη λεγόμενη χώρα της φαιδράς πορτοκαλέας γιορτάζουμε την παγκόσμια μέρα της ποίησης με μεγάλη λαμπρότητα, αλαλαγμούς και επικοινωνιακή υστερία. Η ίδια η επέτειος αποτελεί μια αγαστή ευκαιρία για τον καθένα να δημοσιεύσει ή να απαγγείλει ενώπιον κοινού τους στίχους του. Όχι ότι ο σύγχρονος ποιητής στερείται ανάλογων ευκαιριών τις υπόλοιπες μέρες του έτους. Με τη συνεπικουρία των social media που παίζουν (και) ρόλο μιας αχανούς εν εξελίξει ποιητικής ανθολογίας, η ποίηση μοιάζει να διάγει μεγάλη περίοδο ακμής.
Βεβαίως πέρα από τους ακκισμούς και τις υποκριτικές φιλοφρονήσεις που σερβίρει κατά κόρον, διαδικτυακά ή και κατ’ ιδίαν, ο ένας φέρελπις ποιητής στον άλλο, το ευρύ κοινό, αγνοεί παντελώς την όλη δραστηριότητα. Είναι κοινό μυστικό ότι σήμερα ποίηση διαβάζουν μόνο οι ποιητές. Απλώς τυγχάνει και αυτοί να έχουν πολλαπλασιαστεί σε τέτοιο βαθμό που επικρατεί συνωστισμός στις επάλξεις της ποιητικής δημιουργίας. Ενώ οι ίδιοι οι διάκονοι της ποιητικής γραφής δεν παύουν να δηλώνουν φωναχτά την παρουσία τους μέσα από την ιντερνετική τους δράση, τις δημόσιες σχέσεις, τις αδιάφορες συνεντεύξεις τους και τη συμμετοχή τους σε παρουσιάσεις βιβλίων και τινές ανάλογες εκδηλώσεις.
Η αισθητική και λογοτεχνική αξία των πονημάτων τους, συνήθως είναι αντιστρόφως ανάλογη με την προφάνεια που με κάθε μέσο επιδιώκουν.
Γιατί όμως τόσο μένος, θα αναρωτηθεί κανείς, προς τη συμπαθή κατά τα άλλα κάστα των σύγχρονων Ελλήνων ποιητών; Είναι οφθαλμοφανές ότι οι μυθιστοριογράφοι μας ή οι δοκιμιογράφοι μας δε λαμβάνουν τόσα πυρά και δε συνεγείρουν τόσες αρνητικές εντυπώσεις. Γιατι δεν ασχολούμαστε και με τούτους;
Το να γράφεις ρηχή, άτεχνη, ανέμπνευστη και ανερμάτιστη ποίηση είναι δικαίωμά σου. Αλλά το να προσπαθείς με κάθε τρόπο να επιβληθείς και να πείσεις τον κόσμο για την αξία σου είναι απλά γελοίο. Δυστυχώς αυτός είναι ο γενικός κανόνας στη συμπεριφορά των σύγχρονων ποιητών. Και από κει ξεκινάν όλες οι εύλογες ενστάσεις σχετικά με τη δράση τους αλλά και την ποιότητα της δουλειάς τους.
Φαντάζομαι τον Μιχαήλ Μήτρα, ποιητή της γενιάς του ‘70, να χτυπάει το κεφάλι του στον τοίχο κάθε χρόνο όταν πλησιάζει η εαρινή ισημερία. Είναι εκείνος που με εισήγησή του στην Eταιρία Ελλήνων Συγγραφέων πέτυχε να θεσμοθετηθεί η συγκεκριμένη μέρα ως Παγκόσμια Ημέρα της Ποιήσεως. Που να ξερε ο άνθρωπος ότι τα πράγματα θα έφταναν σε τέτοια φαιδρότητα κάποτε.
Στις 27 Μαρτίου έρχεται και η Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου. Η μέρα αυτή χαιρετίζεται κάθε χρόνο από κάποιον σημαντικό άνθρωπο της σκηνής με ένα ευσύνοπτο κείμενο . Τιτάνες της θεατρικής τέχνης έχουν καταθέσει τις σκέψεις τους πάνω στην κοινωνική, πολιτική και υπαρξιακή σημασία του θεάτρου για το άτομο μέσα από αυτή την ευκαιρία. Ενδεικτικά αναφέρουμε Ζαν Κοκτώ, Άρθουρ Μίλερ, Ευγένιος Ιονέσκο, Πάμπλο Νερούδα, Ιάκωβος Καμπανέλλης, Ντάριο Φο κ.α.
Παραθέτω ένα απόσπασμα από τον φετινό μήνυμα που ανήκει στον Σάιμον ΜακΜπέρνι; “Το θέατρο είναι χώρος. Καταφύγιο τολμώ να πω. Εκεί που οι άνθρωποι συναθροίζονται και αμέσως σχηματίζουν κοινότητες. Όπως κάνουμε πάντα. Κάθε θέατρο έχει το μέγεθος των πρώτων ανθρώπινων κοινοτήτων, από 50 μέχρι 14.000 ψυχές.” Για άλλη μια φορά βλέπουμε να υπερθεματίζεται ο κοινωνικός ρόλος του θεάτρου. Η ανοιχτότητά του, η βαθιά ανθρώπινη ανάγκη για επικοινωνία που εξυπηρετεί.
Σε αντίθεση με την πραγματικά ακμάζουσα τέχνη του θεάτρου η ποίηση έχει απωλέσει προ πολλού την κοινωνική της λειτουργία. Το λάλον ύδωρ έχει βουβαθεί γιατί δεν μιλάει σε κανέναν πια. Η ποίηση απευθύνεται μόνο στον εαυτό της. Μια μακρά περίοδος ιδιωτείας και ατομικισμού έχει αποστεγνώσει τις δημιουργικές της πηγές και την έχει καταστήσει εντελώς άγονη και στείρα.
Εξοργιζόμαστε με τους ποιητές που, απορροφημένοι από τα καμώματα και τις προσωπικές τους βλέψεις, αφήνουν την υψηλή τέχνη της ποίησης να πεθαίνει στα χέρια τους.
Το βιβλίο του Φώτη Δούσου Στη Βιβλιοθήκη του Δον Κιχώτη κυκλοφορεί από την GRECOBOOKS https://www.grecobooks.com/
