Η φράση απασχόλησε την κοινωνία μας τον καιρό που έψαχνε τρόπους να εξισορροπήσει το ρόλο της γυναίκας και του άνδρα, ώστε έγινε από τις πιο πετυχημένες κωμωδίες του ελληνικού κινηματογράφου, με πρωταγωνιστές την Ελενίτσα και τον Αντωνάκη.
Η ελλιπής ανάγνωση της φράσης, χωρίς το αρχικό της κομμάτι, οδήγησε την ελληνική κοινωνία να διερωτάται γιατί πρέπει η γυναίκα να φοβάται τον άνδρα της, θεωρώντας ότι ο λόγος της Εκκλησίας δεν συμβαδίζει με την πρόοδο στις σχέσεις των ζευγαριών, οδηγώντας στην απαξίωση εν πολλοίς του μυστηρίου του εκκλησιαστικού γάμου σε εθιμική κοινωνική εκδήλωση, όχι ιδιαίτερα απαραίτητη σε ένα νέο ζευγάρι. Το μόνο ενδιαφέρον τη στιγμή που λέγεται η φράση, είναι το πάτημα του ποδιού του γαμπρού, χωρίς να υποψιάζεται κανείς το βάθος των λεγομένων. Ακόμη και στα θρησκευτικά blog, η φράση παρατίθεται λειψή, ώστε κανείς δεν διαβάζει την αρχή της, παρά μόνο το επίμαχο τέλος για το οποίο δίδεται η απλή εξήγηση ότι το ρήμα “φοβούμαι” σημαίνει σέβομαι και εκτιμώ, χωρίς πάντως να αναφέρεται η προϊστορία της φράσης.
Η φράση λοιπόν, ολόκληρη και όχι επί κλίνης Προκρούστη, έχει ως εξής: “έκαστος την εαυτού γυναίκα ούτως αγαπάτω ώς εαυτόν, ή δε γυνή ίνα φοβήται τον άνδρα». Σε ελεύθερη μετάφραση: Ο καθένας με τέτοιο τρόπο να αγαπάει τη γυναίκα του, όπως τον εαυτό του, ώστε η γυναίκα να σέβεται τον άνδρα. Απαραίτητη συνθήκη για να σέβεται η γυναίκα τον άνδρα της είναι ο άνδρας να την αγαπά όπως τον εαυτό του. Δεν είναι απροϋπόθετος και αυθαίρετος ο σεβασμός, αλλά πηγάζει από την αγάπη του άνδρα προς τη γυναίκα του.
Τι σημαίνει όμως εμπειρικά να αγαπάω τη γυναίκα μου όπως τον εαυτό μου; Πάρα πολλά. Ο εαυτός μας περιλαμβάνει το σώμα και την ψυχή μας, τις επιθυμίες, τα συναισθήματα και τις σκέψεις μας. Σημαίνει λοιπόν ότι θέλω να γίνουμε ένα σώμα και μια ψυχή. Να αλληλοπεριχωρηθούμε. Να ενωθούμε σε τέτοιο βαθμό, που να μην υπάρχει τίποτε άλλο, παρά μόνο οι δύο μας εαυτοί, γυμνοί από κάθε τι ψεύτικο και πλαστό, και εσύ να γίνεσαι το μοναδικό που πραγματικά είμαι: ο εαυτός μου. Δεν μπορώ να σε ανταγωνιστώ μέσα στο γάμο, ούτε καν να διαφωνήσω μαζί σου, διότι σε αγαπώ όπως τον εαυτό μου, άρα είσαι ότι με ορίζει. Η Εκκλησία δεν μπορεί να το διατυπώσει πιο ξεκάθαρα: έσονται οι δύο είς σάρκα μίαν. Αγαπώ ότι αγαπάς, είμαι ευτυχισμένος επειδή είσαι ευτυχισμένη, επιθυμώ ότι επιθυμείς, αισθάνομαι ότι αισθάνεσαι. Αυτό σημαίνει ο άνδρας να αγαπάει τη γυναίκα του όπως τον εαυτό του. Μια δυναμική ένωση που ξεπερνά τη βιολογική έλξη και μεταμορφώνεται σε ερωτική ένωση και μοναδική φιλία υπαρκτικού περιεχομένου: Ο Αδάμ όταν είδε την Εύα για πρώτη φορά, είπε: Αυτή η γυναίκα τώρα, είναι σάρκα από τη σάρκα μου και ότι βαθύτερο έχω, οστό από τα οστά μου. Ο απόστολος Παύλος με τη φράση “έκαστος τον εαυτού γυναίκα ούτως αγαπάτω ως εαυτόν” ανακεφαλαιώνει την ρήση του Αδάμ προς την Εύα.
Ο σεβασμός λοιπόν που καλείται η σύζυγος να αισθάνεται προς τον σύζυγο, δεν είναι αναγκαστικός και αυθαίρετος, ούτε απαιτείται άνευ εξηγήσεων. Είναι το απαντητικό δέος, ο αναπάντεχος “φόβος” που προκαλείται σε κάθε άνθρωπο όταν βιώνει κάτι τόσο εκπληκτικό και μεγαλειώδες στη ζωή του, εν προκειμένω, μέσα στο μυστήριο του γάμου. Η ελεύθερη απόκριση σε μια αγάπη ολοκληρωτική και μεταμορφωτική, που το προκαλεί η δοτική αγάπη του συζύγου της.
Πιθανότατα ο απόστολος Παύλος μπορούσε να χρησιμοποιήσει μια ηπιότερη έκφραση, αφού οι λέξεις σεβασμός και εκτίμηση δεν του ήταν άγνωστες. Προτίμησε όμως το σκανδαλιστικό “φοβάται” σε πείσμα των κατοπινών γενεών για να εκφράσει λόγο μακράν αντισυμβατικό, που ξεπερνά τη ρηχότητα των σχέσεων της εποχής μας, αφήνοντας πίσω επιφυλλίδες και τηλεπαρουσιάστριες με πολλούς αποτυχημένους συμβατικούς γάμους, να δίνουν συμβουλές πώς να επιτύχετε στο δικό σας. Επομένως σκεφτείτε, οι γυναίκες, αν πραγματικά αξίζει να πατήσετε αυτόν που στέκεται δίπλα σας την ώρα του μυστηρίου και πράξετε ανάλογα!
Originally posted 2017-12-13 14:35:37.
