Έχουμε μια πίστη στον Χριστό που μας δόθηκε στα ελληνικά. Η συνταγματική δομή και η περιεχομενική συγκρότηση της θεολογίας μας αποτελεί μέρος του θεολογικού ιδιώματος των Ελλήνων. Γνώσθηκε, συζητήθηκε, εξηγήθηκε και διαφυλάχθηκε στην γλώσσα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αξιοποιεί την μυστική διδασκαλία του Σωκράτους. Την εξηγητική διορατικότητα του Πλάτωνος. Και την οντολογική επιστημοσύνη του Αριστοτέλους. Μιλάει για τον Χριστό: για την ιστορία του Θεού στον πραγματικό κόσμο. Η αλήθεια της είναι παγκόσμια, χωρίς διάκριση φυλής ή πολιτισμού: αυτή είναι η Εκκλησία. Και χωρίς την ανάγκη της γλώσσας ή άλλων μεθόδων έκφρασης, μπορεί να σταθεί. Όμως, η γλωσσική ιστορία του Χριστιανισμού είναι ελληνική.
Στους παραπάνω από 170 τόμους της Ελληνικής Πατρολογογίας, διάβαζει κανείς τα θεολογικά αριστουργήματα του Βασιλείου του Μεγάλου. Στο άγιο πρόσωπό του βλέπει κανείς πώς είναι να αξιοποιείται η επιστημονική γνώση και καλλιτεχνική ευαισθησία για καλό.
Ας θυμηθούμε τα λόγια του:
“Και ημείς, εφ’ όσον πρόκειται να παραμείνη αναφαίρετος από ημάς και αιώνιος η του καλού δόξα, μετά την εκπαίδευσιν και προπαρασκευήν δια της μελέτης των έξω του Χριστιανισμού διδασκάλων, τότε θα γίνωμεν ακροαταί των ιερών καί απορρήτων διδασκαλιών. Και τρόπον τινά, αφού συνειθίσωμεν να παρατηρώμεν τον ηλιον μέσα εις το νερό, τότε πλέον θα προσηλώσωμεν τα βλέμματα εις αυτό το φως του. Εάν μεν λοιπόν υπάρχη κάποια σχέσις των διδασκαλιών προς αλλήλας, η γνώσις αυτών είναι συμφέρουσα εις ημάς, εάν δε δεν υπάρχη τοιαύτη σχέσις, τότε έστω και η κατανόησις της διαφοράς, που προέρχεται από την σύγκρισιν αυτών, δεν είναι μικρή λόγου αξία, προκειμένου να αποδειχθή ποία είναι η καλύτερη.
Προς τί λοιπόν θα ημπορούσαμεν να παρομοιάσωμεν εκάστην εκ των διδασκαλιών, δια να λάβωμεν μίαν εικόνα; Όπως ακριβώς η αξία ενός δένδρου έγκειται εις το να παράγη ωραίους καρπούς, αλλά καί τα φύλλα, κινούμενα εις τους κλάδους, δίδουν κάποιον στολισμόν, τοιουτοτρόπως και εις την ψυχήν πρώτος μεν καρπός είναι η αλήθεια, δίδει όμως εις αυτήν χάριν και ό στολισμός της έξω σοφίας, η οποία θα ομοιάζη με φύλλα που παρέχουν εις τον καρπόν σκέπην και ώραίαν όψιν. Λέγεται δε ότι και ό μέγας εκείνος Μωϋσης, του οποίου το όνομα είναι μέγιστον μεταξύ όλων των ανθρώπων δια την σοφίαν του, αφού εγύμνασε την διάνοιάν του με τα μαθήματα των Αιγυπτίων, τότε προήχθη να ίδη τον Θεόν. Παρομοίως δε προς τούτον λέγουν, ότι εις τους κατόπιν χρόνους και ο σοφός Δανιήλ εις την Βαβυλώνα, αφού έμαθε πλήρως την σοφίαν των Χαλδαίων, τότε επεδόθη εις την μελέτην των θείων διδαγμάτων”.
Originally posted 2018-01-01 13:00:39.
