Για τις κοινωνικές επιχειρήσεις και την ανάγκη περαιτέρω ευρωπαϊκών ελέγχων μίλησε ο Διευθυντής του Ινστιτούτου Κοινωνικής Οικονομίας κύριος Ιωάννης Νασιούλας. Στη συνέντευξη του στη Γερμανίδα δημοσιογράφο της Εφημερίδας ΤΑΖ κυρία Sussane Godze – όπως τη μετέφρασε ο Έλληνας δημοσιογράφος της Deutche Welle κύριος Διογένης Δημητρακόπουλος – αναφέρθηκε στην κατάσταση που επικρατεί στη χώρα μας, αλλά και πανευρωπαϊκά αναφορικά με την Κοινωνική Επιχειρηματικότητα, καθώς και στα βήματα που πρέπει να γίνουν ώστε να ενισχυθούν και να επιβραβευθούν οι πραγματικές κοινωνικές επιχειρήσεις και όχι οι νομιμοφανείς, που αποτελούν έναν έμμεσο τρόπο πλουτισμού σε συνέχεια της “παράδοσης” πολλών ΜΚΟ που τα κράτη μέλη της Ε.Ε. προσπαθούν να ελέγξουν ακόμη και σήμερα.
Με την εμπειρία του εμπειρογνώμονος της Κομισιόν στα θέματα Κοινωνικής Οικονομίας, καθώς και του πρωταγωνιστικού ρόλου του Ινστιτούτου Κοινωνικής Οικονομίας που ίδρυσε και διευθύνει, χαράσσοντας μια επιτυχημένη διαδρομή στις στρατηγικές τοπικής ανάπτυξης, ο κύριος Νασιούλας – σε μία συνέντευξη που προκάλεσε αίσθηση – αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα της κοινωνικής επιχειρηματικότητας στην Ευρώπη.
Ακολουθεί η συνέντευξη του κυρίου Νασιούλα στη γερμανική εφημερίδα:
Εϕημερίδα “taz“: Κύριε Νασιούλα, έπειτα από πέντε χρόνια διαρκούς κρίσης κρατιούνται οι Έλληνες ενωμένοι ή τους λείπει η αλληλεγγύη;
Ιωάννης Νασιούλας: Εξαιτίας της κρίσης οι άνθρωποι αρχίζουν να οργανώνονται. Δεν αναζητούν ούτε μία καλή ούτε κακή προσέγγιση, αλλά λειτουργικές λύσεις. Η κρίση καταλαμβάνει συνολικά το οικονομικό και επιχειρηματικό σύστημα και κυρίως έχει αρνητικές συνέπειες στη δημιουργία επιχειρήσεων. Οι άνθρωποι επαναπροσανατολίζονται και προσπαθούν με μορφές επιχειρηματικής αλληλεγγύης, όπως με συνεταιρισμούς και κοινωνικές επιχειρήσεις. Συχνά και σε αυτές τις μορφές πρόκειται λιγότερο για αλληλεγγύη αλλά για πλουτισμό.
Ως ποιο σημείο;
Ο άλλοτε ευημερών τομέας των μη κυβερνητικών οργανώσεων χρηματοδοτούνταν κυρίως με ευρωπαϊκές επιδοτήσεις. Ωστόσο, πολλά κεφάλαια χρησιμοποιήθηκαν εσφαλμένα. Ένα μεγάλο μέρος αυτών των επιχειρήσεων ήταν προσανατολισμένο να καταχράται τις ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις νομιμοφανώς. Αυτοί οι άνθρωποι προσπαθούν, στο πεδίο των κοινωνικών επιχειρήσεων να συνεχίσουν αυτό το παιχνίδι . Είναι δικτυωμένοι και γνωρίζουν τι κάνουν.
Πως γίνεται αυτή η κατάχρηση;
Αυτές οι οργανώσεις λειτουργούν σαν να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Υποκρίνονται κοινωνικούς στόχους, έχουν μία όμορφη ιστοσελίδα. Αλλά στην πραγματικότητα κάνουν κάτι εντελώς διαφορετικό με τα χρήματα. Η κατάχρηση των ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων έγινε εν τω μεταξύ μία κανονική βιομηχανία.
Είναι η κοινωνική επιχειρηματικότητα παντελώς διεϕθαρμένη;
Όχι, αυτό δε συμβαίνει, αλλά δυστυχώς γύρω στο 20% είναι οι πραγματικές κοινωνικές επιχειρήσεις οι οποίες παίρνουν στα σοβαρά το ρόλο τους. Η κρίση χτύπησε κυρίως την παροχή κοινωνικών υπηρεσιών και τους τομείς όπως η έρευνα, ο πολιτισμός, και τα ΜΜΕ. Αυτό το οποίο ακόμα λειτουργεί σχετικά καλά είναι οι εξαγωγές. Γι’ αυτό προσπαθούν πολλές επιχειρήσεις σε αυτόν τον τομέα να μεταπηδήσουν στα μοντέλα κοινωνικής επιχειρηματικότητας.
Ποια πλεονεκτήματα έχουν οι κοινωνικές επιχειρήσεις;
Πριν από τέσσερα χρόνια η κυβέρνηση έπειτα από ευρωπαϊκή πίεση ψήφισε έναν καινούριο νόμο για τις κοινωνικές επιχειρήσεις. Πρέπει να αποδεικνύουν ότι ακολουθούν έναν κοινωνικό σκοπό- αυτό μπορεί να αφορά την οργάνωση, αλλά και τη δραστηριότητα τους για την κοινωνία. Γι’ αυτό αποκτούν ένα ειδικό καθεστώς με λιγότερη γραφειοκρατία και μειωμένες εισφορές. Αυτό ήταν μια καλή ιδέα. Δυστυχώς είναι πολλές από τις 750 καταχωρημένες κοινωνικές επιχειρήσεις οι οποίες είναι mainstream, κανονικές επιχειρήσεις. Μέσω του καθεστώτος της κοινωνικής επιχείρησης μπορούν να απορροφήσουν ευρωπαϊκή βοήθεια. Εξωτερικά είναι κοινωνικές αλλά στην πραγματικότητα προωθούν μόνο το ιδιωτικό συμφέρον.
Δεν υπάρχουν έλεγχοι;
Δυστυχώς όχι αρκετοί. Χρειαζόμαστε από ευρωπαϊκής και ελληνικής πλευράς ένα νέο σύστημα ελέγχου, ώστε να αποκαλυφθούν αυτές οι ψευδο-κοινωνικές πρωτοβουλίες. Η νέα κυβέρνηση επιθυμεί νομικά να τελειώσει με αυτήν την κατάσταση, αλλά δεν έχει συμβεί κάτι έως τώρα. Αυτή η κατάσταση θα πρέπει να σταματήσει, διότι οι πραγματικές οργανώσεις κοινωνικής αλληλεγγύης, μέσω αυτής της κακής οικονομικής διαχείρισης αποκτούν μία κακή φήμη.
Κοινωνική επιχειρηματικότητα δημιουργείται αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα;
Ναι, αλλά βρισκόμαστε ακόμα στην αρχή. Αυτό όμως βρίσκεται σε στενή σχέση με το γεγονός ότι το κράτος δεν αφήνει ή ακόμα δεν προωθεί ένα πραγματικό σύστημα κοινωνικής αλληλεγγύης.
*Διαβάστε το άρθρο στην αρχική γερμανική έκδοση εδώ
