
Αυθαίρετες καταλήψεις, ειρηνικές πορείες που κουρσεύονται από ακραία στοιχεία, κουκουλοφόροι που λεηλατούν δημόσιες και ιδιωτικές περιουσίες, έχοντας επιβάλλει ένα ιδιότυπο «άβατο» σε ολόκληρες γειτονιές, αγανακτισμένοι πολίτες ανήμποροι να αντιδράσουν μπροστά στο θλιβερό θέαμα της αντικοινωνικής μονομανίας ενός τσούρμου βανδάλων που έχουν αναγάγει την ηροστράτεια αυθαιρεσία σε σκοπό ζωής…
Η περιγραφή αυτή αποτελεί πλέον κομμάτι της καθημερινότητας της ελλαδικής κοινωνίας, ειδικά στην υποβαθμισμένη πρωτεύουσα. Είτε πρόκειται για τον εορτασμό ιστορικών επετείων, είτε για συλλογικές κινητοποιήσεις, το σενάριο μοιάζει να επαναλαμβάνεται νομοτελειακά και οι αρνητικοί πρωταγωνιστές δίνουν πάντα ένα ξεχωριστό ρεσιτάλ πρωτόγονου και κακόψυχου ατομικισμού, αμαυρώνοντας την εικόνας της Ελλάδας διεθνώς και ταλαιπωρώντας αναρίθμητους συμπολίτες τους.
Η αποτελεσματικότητα των εκάστοτε ελληνικών κυβερνήσεων στη αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού ήταν πάντοτε κατώτερη των περιστάσεων, επειδή προφανώς φοβήθηκαν το πολιτικό κόστος που συνεπάγεται μιας αποφασιστικής λύσης. Υπάρχουν και άλλες απόψεις, οι οποίες αποδίδουν την επικράτηση των κουκουλοφόρων σε οργανωμένο σχέδιο ξένων πρακτόρων ή στην εκούσια ανοχή εκ μέρους των ελληνικών αρχών, σε μια προσπάθεια διείσδυσης στους κύκλους των ταραχοποιών στοιχείων και παράλληλα, τη χειραγώγηση της κοινωνίας. Βεβαίως, υπάρχουν και οι εκπεφρασμένες συμπάθειες συγκεκριμένων πολιτικών κομμάτων και κυβερνητικών στελεχών, που φείδονται τα μασκοφόρα τέκνα του κομματικού σωλήνα, διότι «δεν πειράζει… δικά μας παιδιά είναι και αυτά».
Ο ρόλος της παιδείας στην καταπολέμηση της αυθαιρεσίας
Αν υποθέσουμε, όμως, ότι η σωστή παιδεία είναι τουλάχιστον ισάξια (αν όχι και σπουδαιότερη) με τον σωφρονισμό για τη διαμόρφωση της κοινωνικότητας ενός προσώπου, οφείλουμε να εξετάσουμε το παράδειγμα που εντυπώνεται στο παιδί κατά την ακαδημαϊκή του σταδιοδρομία. Αν οι νέοι άνθρωποι παρουσιάζουν ιδεολογικές αγκυλώσεις ή πιθηκίζουν ξύλινο λόγο σχετικά με το θέμα της αντικοινωνικής συμπεριφοράς που βαπτίζεται «αντιεξουσιασμός», επικροτώντας τον βανδαλισμό και τον παλιμβαρβαρισμό, ίσως να φταίει και η ελλιπής ανάδειξη εναλλακτικών διαύλων έκφρασης ή καλλιέργεια κριτικής σκέψης.
Ουδείς αρνείται στον εκάστοτε πολίτη το δικαίωμα της δημόσιας έκφρασης των πεποιθήσεών του ή της διεκδίκησης αλλαγών πολιτικής μέσω συλλογικής δράσης. Όμως, όταν το δικαίωμα γίνεται μέσον για την άσκηση αυταρχισμού ή τον περιορισμό των δικαιωμάτων άλλων προσώπων, παύει να εξυπηρετεί τον σκοπό του.
Ας εξετάσουμε μια ακραιφνώς ελληνική πρόταση πολιτικής διαδήλωσης που έφτασε να έχει οικουμενικό βεληνεκές. Το μέσον αυτό ενέπνευσε πολιτισμούς και κοινωνίες ανά τον κόσμο και προβλήθηκε διεθνώς, αλλά, δυστυχώς, αφήνει παγερά αδιάφορους τους πρωταγωνιστές των επεισοδίων που ταλανίζουν την ελληνική κοινωνία κάθε λίγο και λιγάκι.
Μαθητές από τη Ν. Υόρκη επιστρατεύουν την «Αντιγόνη»
Ιδού ένα ελάχιστο παράδειγμα. Ήταν το 2010, όταν 14 μαθητές από δύο λύκεια της Νέας Υόρκης έγραψαν ένα θεατρικό έργο κατακρίνοντας τον τότε δήμαρχο και υπουργό παιδείας της πόλης, το οποίο ήταν βασισμένο στην «Αντιγόνη» του Σοφοκλή. Τα μηνύματα του έργου θεωρήθηκαν τόσο «ανατρεπτικά» και «αντιεξουσιαστικά» που οι λυκειάρχες των μαθητών αποφάσισαν να απαγορεύσουν την προβολή του έργου.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα, οι μαθητές ενεπνεύσθησαν από τις θέσεις ενός καθηγητή τους, του κ. Μαρκ Έπστειν, ο οποίος μέσω αρθρογραφίας ασκούσε δημόσια κριτική στον υπουργό παιδείας της πόλης για την απόφασή του να κλείσει το λύκειο στο οποίο εργαζόταν λόγω «κακής απόδοσης» .
Στο έργο, η Αντιγόνη και η Ισμήνη παρουσιάζονται ως μαθήτριες στο υπό κλείσιμο λύκειο, ενώ ο υπουργός παίζει τον ρόλο του Κρέοντα, ο οποίος επιλέγει μεταξύ των δύο σχολείων, στηρίζοντας το ένα, ως Ετεοκλή και καταδικάζοντας το άλλο, ως Πολυνείκη. Μέσα στις εγκαταστάσεις του σχολικού χώρου των μαθητών, λειτουργούν δύο ξεχωριστά λύκεια. Το υπό κλείσιμο λύκειο «Jamaica High School» και το νεωστί ιδρυθέν «Queens Collegiate», που απολαμβάνει μεγαλύτερης οικονομικής στήριξης και προοριζόταν να αντικαταστήσει το πρώτο λύκειο. Τον ρόλο του άταφου Πολυνείκη παίζει το λύκειο «Jamaica», με την Αντιγόνη, η οποία διαβάζει την απόφαση του υπουργού για τη διάλυση του λυκείου, να αναφωνεί: «Έβγαλε διάταγμα ο Κρέων. Να μην υπάρξει καμία ανάπαυση, κανένα πένθος, και το πτώμα να ατιμωθεί δημοσίως».
Φυσικά, εννοείται ότι είχε προηγηθεί η διδασκαλία της «Αντιγόνης» ως μέρος της σχολικής ύλης (αυτά να βλέπουν οι «φωστήρες» στο υπουργείο Παιδείας). Στο πλαίσιο του μαθήματος για την Αντιγόνη, οι μαθητές είχαν και την ευκαιρία να διαβάσουν το θεατρικό έργο «το Νησί», που αναφέρεται στο ανέβασμα της Αντιγόνης από δύο πολιτικούς κρατούμενος στη Νότια Αφρική ως διαμαρτυρία εναντίον της φυλετικής διάκρισης.
Βέβαια, η επιλογή του δράματος ταίριαζε με την τελική μοίρα του λυκείου, το οποίο δεν μπορούσε να ξεφύγει από το τραγικό τέλος. Η λειτουργία του «Jamaica High School», το οποίο υπήρξε κάποτε το μεγαλύτερο λύκειο των ΗΠΑ, ανεστάλη το 2014 και στη θέση του δημιουργήθηκαν τρία νέα λύκεια που μοιράζονται τον ίδιο χώρο με τον «Ετεοκλή» -Queens Collegiate. Όμως, ακολούθησε η νέμεσις για τον δήμαρχο, αφού η διάδοχος του υπουργού παιδείας αποπέμφθηκε τάχιστα από τη θέση της, αποτελώντας ηχηρό ράπισμα για τον τότε δήμαρχο, ενώ το εκπαιδευτικό σύστημα της Νέας Υόρκης συνεχίζει να ταλανίζεται από διάφορα προβλήματα που αναφέρονται στο θεατρικό έργο των μαθητών ή που ενέπνευσε τη συγγραφή του.
Οι «αδύναμοι ανήλικοι» ανακαλύπτουν τη δύναμη του λόγου
Μπορεί η προσπάθεια των μαθητών να μην οδήγησε στην ανατροπή της ντιρεκτίβας του υπουργού, όμως αποκάλυψε τη γύμνια των διοικητικών στελεχών των σχολείων, οι οποίοι απαγόρευσαν την παρουσίαση του θεατρικού έργου, έμφοβοι μην τυχόν και δυσαρεστήσουν τους πολιτικούς και διοικητικούς τους προϊσταμένους. Όπως αποδείχθηκε, η πρωτοβουλία των μαθητών στηρίχθηκε από τα μέσα ενημέρωσης, τους συμμαθητές των συγγραφέων και τον απλό κόσμο, που επιδοκίμασε τις προσπάθειές τους και γραπτώς, υποχρεώνοντας τελικά τους διοικητές των λυκείων να επιτρέψουν το ανέβασμα της θεατρικής παραγωγής. Τέλος, η πρωτοβουλία αυτή απέδειξε τη δύναμη του λόγου και πόσο πραγματικά τον τρέμει η εξουσία.
Οκτώ χρόνια μετά τη συγγραφή του θεατρικού έργου, η πράξη των μαθητών εξακολουθεί να μνημονεύεται και να αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση, ενώ οι καθημερινές πράξεις των διαφόρων μασκαράδων «αντιεξουσιαστών» προκαλούν κυρίως αγανάκτηση για τη στανική επιχείρηση επιβουλής της ατζέντας μιας μικρής αγέλης και οίκτο για το ότι δεν έμαθαν ποτέ να εκτιμούν το γεγονός ότι ο πολιτισμένος λόγος μπορεί να έχει πολύ μεγαλύτερο αντίκτυπο από τα μολότοφ και τους λοστούς.
Άλλωστε, το γεγονός ότι μεγάλοι ποιητές όπως ο Ευριπίδης και ο Αισχύλος πέθαναν στην εξορία, επειδή η δύναμη του λόγου τους τάραξε την εξουσία της εποχής τους (και της εκάστοτε εποχής, εδώ που τα λέμε) συθέμελα, καθιστώντας τους πραγματικά «επικίνδυνους» και γνήσιους «αντιεξουσιαστές», αποτελεί περίτρανη απόδειξη για του λόγου το αληθές. Αντιθέτως, οι κουκουλοφόροι, κρυμμένοι πίσω από την προστασία της ανωνυμίας και της ευνοϊκής προς το μέρους τους νομοθεσίας, δεν ανέλαβαν στην ουσία ποτέ κανένα ρίσκο ή καμία ευθύνη.
Τι τραγωδία πραγματική όταν οι οικουμενικής αξίας προτάσεις του ελληνισμού γίνονται κτήμα πολιτών ανά τον κόσμο, αλλά αγνοούνται από αυτούς τούτους τους κατοίκους της γενέθλιας της Τραγωδίας γης.
Originally posted 2017-12-20 10:53:55.