Η Φοντάνα ντι Τρέβι ή κρήνη στους τρεις δρόμους, είναι ένα σιντριβάνι στην περιοχή Τρέβι της Ρώμης. Είναι η μεγαλύτερη μπαρόκ κρήνη της πόλης, και ένα από τα μεγαλύτερα σιντριβάνια του κόσμου, έχοντας ύψος 25,9 μέτρα και πλάτος 49 μέτρα. Σχεδιάστηκε από τον Ιταλό αρχιτέκτονα Νίκολα Σάλβι και ολοκληρώθηκε από τον Πιέτρο Μπράκι στα μέσα του 17ου αιώνα. Το σιντριβάνι έχει εμφανιστεί σε διάφορες αξιοσημείωτες ταινίες όπως το λα ντόλτσε βίτα του Φεντερίκο Φελίνι, τις ρωμαϊκές διακοπές κ.α.
Στα 1629 μ.Χ. η Εκκλησία των καθολικών βρήκε σε δραματική κατάσταση το Άκουα Βίργκο, ένα υδραγωγείο που προϋπήρχε στην περιοχή. Το 19 μ.Χ. Ρωμαίοι τεχνίτες με την βοήθεια μιας παρθένου εντόπισαν μία πηγή καθαρού νερού, περίπου 13 χιλιόμετρα μακριά από την Ρώμη. Η σκηνή αυτή αποτελεί μέρος της πρόσοψη της σημερινής κρήνης. Ωστόσο το συνολικό μήκος του υδραγωγείου έφτασε τα 22 χιλιόμετρα, διότι δεν ήταν δυνατόν να κατασκευαστεί σε ευθεία γραμμή. Το Άκουα Βίργκο υπηρέτησε την Ρώμη για περισσότερα από 400 χρόνια ενώ υδροδοτούσε ακόμα και τα λουτρά του στρατηγού Αγρίππα. Τον μεσαίωνα καταστράφηκε από Γότθους πολιορκητές και οι Ρωμαίοι υδροδοτούνταν από μολυσμένα πηγάδια και από τον θολό Τίβερη.
Αρχικά το έργο της αναστήλωσης ανατέθηκε από τον Πάπα Έρμπαν VIII στον αρχιτέκτονα Τζαν Λορέντζο Μπερνίνι αλλά το έργο του εγκαταλείφτηκε όταν πέθανε ο Πάπας. Παρ όλα αυτά αρκετές πινελιές της σημερινής κρήνης είναι δικής του έμπνευσης. Στους διαγωνισμούς μπαρόκ που ακολούθησαν εκείνη την περίοδο, ο Σάλβι ηττήθηκε από τον Αλεσάντρο Γκαλιλέι. Λόγω της κατακραυγής όμως εναντίον της Φλωρεντίας, το έργο τελικά ανατέθηκε στον Σάλβι και οι εργασίες ξεκίνησαν το 1732.
Ο Σάλβι έκρυψε τις ατέλειες της κατασκευής πίσω από ένα γλυπτό αγγείο που ονομάστηκε από τους Ρωμαίους, ο άσσος της κούπας, λόγω της ομοιότητάς του με μία κάρτα ταρώ. Στα 1751 μ.Χ. ο Σάλβι απεβίωσε και από τους γλύπτες που τον αναδέχθηκαν ξεχώρισε ο Πιέτρο Μπράκι διακοσμώντας την κρήνη με το άγαλμα του ωκεανού σε κεντρική θέση. Το 1762 η Φοντάνα ντι Τρέβι είχε ολοκληρωθεί και τα εγκαίνιά της έγιναν στις 22 Μαΐου του ίδιου έτους.
Το σκηνικό της κρήνης αποτελείται από το παλάτσο πόλι ή μέγαρο πόλι. Μία νέα πρόσοψη κατασκευάστηκε και διακοσμήθηκε με γιγάντιους κίονες κορινθιακού ρυθμού, οι όποιοι συνδέουν δύο ιστορίες. Η Αφθονία παρέχει νερό από ένα δοχείο ενώ η Υγιεινή κρατάει μία κούπα από την οποία ξεδιψάει ένα φίδι. Η εξημέρωση των υδάτων είναι το κυρίως θέμα του γιγάντιου σκηνικού που επεκτείνεται προς την πλατεία αναμειγνύοντας νερό και βράχο. Ο Τρίτωνας καθοδηγεί το κελύφινο άρμα του Ωκεανού, γύρω από την κεντρική εξέδρα. Πάνω της ο Ωκεανός δημιουργεί μια αυστηρή συμμετρία. Οι παραστατικές μορφές που τον πλαισιώνουν έχουν μέγιστη αντίθεση προσθέτοντας έτσι έντονη δραματικότητα. Πίσω του, στην πρόσοψη του μεγάρου, υπάρχει μία αψίδα με τους δικούς της κίονες για μέγιστο φωτισμό και δημιουργία σκιών. Επάνω, τα ανάγλυφα μαρτυρούν την ρωμαϊκή προέλευση των υδραγωγείων.
Ο έντονος γλυπτικός διάκοσμος που εκφράζεται μέσα από τους κίονες, τα αετώματα, τα γείσα και τις παραστατικές μορφές καθιστούν την Φοντάνα ντι Τρέβι έναν από τους κύριους εκφραστές της μπαρόκ αρχιτεκτονικής. Σήμερα αποτελεί αξιοθέατο της Ρώμης συγκεντρώνοντας χιλιάδες επισκέπτες. Υπολογίζεται ότι τρεις χιλιάδες ευρώ ρίχνονται καθημερινά μέσα στο σιντριβάνι ενώ ο τρόπος είναι χρησιμοποιώντας το δεξί χέρι πάνω από τον αριστερό ώμο. Τα έσοδα καλύπτουν ανάγκες άπορων της Ρώμης, ωστόσο γίνονται τακτικές μικροκλοπές του σιντριβανιού αν και κάτι τέτοιο είναι εντελώς παράνομο.
Η Φοντάνα ντι Τρέβι. Γράφει ο Αναστάσιος ΓΕΩΡΓΙΛΑΣ. Εφημερίδα ΑΡΙΣΤΕΙΑ.
Originally posted 2020-04-03 16:00:54.
