Με αυτά τα λόγια ξεκίνησε η συνέντευξη της Σοφίας, ενός ρομπότ τεχνητής νοημοσύνης και η ανθρωπότητα έγινε μάρτυρας της παραχώρησης της υπηκοότητας της Σαουδικής Αραβίας στη Σοφία. Πέρα από το εντυπωσιακό μάρκετινγκ από μέρους της κατασκευάστριας εταιρείας, για ορισμένους κακόγουστο, η κίνηση αυτή δίνει χώρο για θεολογικό σχολιασμό στον τομέα των σχέσεων της τεχνολογίας με τον άνθρωπο.
Ο άνθρωπος είναι το μοναδικό ον που χρησιμοποίησε τα εργαλεία, ως επέκταση του χεριού του και των δυνατοτήτων του σε τέτοιο βαθμό ώστε να μεταβάλει τις συνθήκες της ζωής του. Σήμερα η τεχνολογία έχει αναλάβει το ρόλο. Η Σοφία συμβολίζει την προσπάθεια δημιουργίας μιας φιλικής προς τον χρήστη τεχνολογίας με ανθρώπινο πρόσωπο κατά τη χρήση. Σε ερώτηση πως αισθάνεται, δηλώνει χαρούμενη και ενθουσιασμένη. Απαντά με υπονοούμενα, αστειεύεται, δείχνει φιλικότητα και ενδιαφέρον για τον άνθρωπο, ασχέτως αν δεν νιώθει τίποτε από αυτά.

Ο ανθρωπομορφισμός αναμφισβήτητα είναι αποτέλεσμα της κοινωνικής μας φύσης. Θέλουμε να βλέπουμε παντού την εικόνα μας και τα χαρακτηριστικά του ανθρώπινου προσώπου. Άλλωστε ο άνθρωπος στη διήγηση της Γένεσης δημιουργήθηκε για να μπορεί να επικοινωνεί με οτιδήποτε υπάρχει στο σύμπαν. Ένας μικρόκοσμος που εμπεριέχει κάθε τι υπαρκτό. Αποδίδουμε ανθρώπινες ιδιότητες σε ζώα και πράγματα προσπαθώντας να επιτύχουμε φιλικό συσχετισμό να φτάσουμε στην κοινωνία. Υπάρχει όμως και όριο: ο χρήστης είναι πρόσωπο, ενώ η μηχανή είναι αντικείμενο.

grecobooks

Θα καταφέρει τελικά η Σοφία να φτάσει στο σημείο να θεωρηθεί ικανό υποκατάστατο του ανθρώπινου προσώπου, και τι είδους σχέσεις μπορούν να αναπτυχθούν; Μέχρι ποιό βαθμό η “εξανθρώπιση” της Σοφίας θα ενισχύσει τον ανθρωπομορφισμό μας, ώστε ο χρήστης να μεταφέρει την ποιότητα των σχέσεων προσώπου και αντικειμένου στις κατά πρόσωπο σχέσεις; Και πως αυτό θα επηρεάσει τον ανθρώπινο πρόσωπο; Ο κίνδυνος να αντιμετωπίσουμε τη Σοφία ως ένα υποκατάστατο του ανθρώπου μπορεί να έχει και το αντίστροφο αποτέλεσμα: τη δική μας αντικειμενοποίηση και την εργαλειοποίηση του συνανθρώπου μας, ως ένα υποκατάστατο της Σοφίας. Εξ ού και το ερώτημα της Σοφίας “Πως ξέρετε ότι είστε άνθρωποι”;

 

Originally posted 2017-12-09 19:05:05.

Written by

Αλέξανδρος ΣΑΛΜΑΣ

Ο Αλέξανδρος - Σταύρος Σαλμάς είναι άμισθος Σύμβουλος Σύνταξης της εφημερίδας ΑΡΙΣΤΕΙΑ, επιμελούμενος την στήλη "Εκκλησία". Χειροτονήθηκε κληρικός το 1996, στην Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης, στην οποία και υπηρετεί μέχρι σήμερα. Σπούδασε Θεολογία και είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στον τομέα "Ιστορία της Εκκλησίας και Δογματική Θεολογία" με γνωστικό αντικείμενο Δογματική και Συμβολική Θεολογία και τίτλο : "Η Συνοδικότης της Εκκλησίας με βάση τα Πρακτικά των Οικουμενικών Συνόδων", του τμήματος Κοινωνικής και Ποιμαντικής Θεολογίας του Α.Π.Θ., ενώ διετέλεσε υπότροφος του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών Αθηνών, σε μεταπτυχιακό επίπεδο, στο Holy Cross, Greek Orthodox School of Theology, στη Βοστώνη, με συμμετοχή στο Boston Theological Institute και ταυτόχρονη παρακολούθηση μαθημάτων στο Boston College. Αυτή τη στιγμή εκπονεί τη διδακτορική του διατριβή, στον ίδιο τομέα. Είναι υπεύθυνος σύνταξης του επίσημου θεολογικού περιοδικού της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης «ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΠΑΛΑΜΑΣ» (βραβείο Ακαδημίας Αθηνών), και Διευθυντής του ομώνυμου Εκπαιδευτικού και Πολιτιστικού Ιδρύματος «Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς».