Με αυτά τα λόγια ξεκίνησε η συνέντευξη της Σοφίας, ενός ρομπότ τεχνητής νοημοσύνης και η ανθρωπότητα έγινε μάρτυρας της παραχώρησης της υπηκοότητας της Σαουδικής Αραβίας στη Σοφία. Πέρα από το εντυπωσιακό μάρκετινγκ από μέρους της κατασκευάστριας εταιρείας, για ορισμένους κακόγουστο, η κίνηση αυτή δίνει χώρο για θεολογικό σχολιασμό στον τομέα των σχέσεων της τεχνολογίας με τον άνθρωπο.
Ο άνθρωπος είναι το μοναδικό ον που χρησιμοποίησε τα εργαλεία, ως επέκταση του χεριού του και των δυνατοτήτων του σε τέτοιο βαθμό ώστε να μεταβάλει τις συνθήκες της ζωής του. Σήμερα η τεχνολογία έχει αναλάβει το ρόλο. Η Σοφία συμβολίζει την προσπάθεια δημιουργίας μιας φιλικής προς τον χρήστη τεχνολογίας με ανθρώπινο πρόσωπο κατά τη χρήση. Σε ερώτηση πως αισθάνεται, δηλώνει χαρούμενη και ενθουσιασμένη. Απαντά με υπονοούμενα, αστειεύεται, δείχνει φιλικότητα και ενδιαφέρον για τον άνθρωπο, ασχέτως αν δεν νιώθει τίποτε από αυτά.
Ο ανθρωπομορφισμός αναμφισβήτητα είναι αποτέλεσμα της κοινωνικής μας φύσης. Θέλουμε να βλέπουμε παντού την εικόνα μας και τα χαρακτηριστικά του ανθρώπινου προσώπου. Άλλωστε ο άνθρωπος στη διήγηση της Γένεσης δημιουργήθηκε για να μπορεί να επικοινωνεί με οτιδήποτε υπάρχει στο σύμπαν. Ένας μικρόκοσμος που εμπεριέχει κάθε τι υπαρκτό. Αποδίδουμε ανθρώπινες ιδιότητες σε ζώα και πράγματα προσπαθώντας να επιτύχουμε φιλικό συσχετισμό να φτάσουμε στην κοινωνία. Υπάρχει όμως και όριο: ο χρήστης είναι πρόσωπο, ενώ η μηχανή είναι αντικείμενο.
Θα καταφέρει τελικά η Σοφία να φτάσει στο σημείο να θεωρηθεί ικανό υποκατάστατο του ανθρώπινου προσώπου, και τι είδους σχέσεις μπορούν να αναπτυχθούν; Μέχρι ποιό βαθμό η “εξανθρώπιση” της Σοφίας θα ενισχύσει τον ανθρωπομορφισμό μας, ώστε ο χρήστης να μεταφέρει την ποιότητα των σχέσεων προσώπου και αντικειμένου στις κατά πρόσωπο σχέσεις; Και πως αυτό θα επηρεάσει τον ανθρώπινο πρόσωπο; Ο κίνδυνος να αντιμετωπίσουμε τη Σοφία ως ένα υποκατάστατο του ανθρώπου μπορεί να έχει και το αντίστροφο αποτέλεσμα: τη δική μας αντικειμενοποίηση και την εργαλειοποίηση του συνανθρώπου μας, ως ένα υποκατάστατο της Σοφίας. Εξ ού και το ερώτημα της Σοφίας “Πως ξέρετε ότι είστε άνθρωποι”;
Originally posted 2017-12-09 19:05:05.
