Στην Puglia της νοτίου Ιταλίας, 280 κοινωνικές επιχειρήσεις υποστηρίχθηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο. 21 από αυτές δημιουργήθηκαν πρόσφατα. 1.500 άνθρωποι ωφελήθηκαν. Όλα αυτά στάθηκαν δυνατά μέσα από ένα διεθνές πρόγραμμα επιδοτήσεων υπό τη διαχείριση της περιφερειακής ομοσπονδίας συνεταιρισμών στην περιοχή που ονομάζεται Confcooperative Puglia. Ο προϋπολογισμός του προγράμματος ήταν 8 εκατομμύρια ευρώ, 5 από τα οποία συνεισέφερε το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και 3 εκατομμύρια που επένδυσε η περιφέρεια. Η Confcooperative Puglia υλοποιεί και άλλα προγράμματα με στόχο για παράδειγμα τη στήριξη της αυτό-απασχόλησης στον τομέα των αγροτικών τροφίμων για μετανάστες καθώς και δράσεις ανάπτυξης του συνεταιριστικού κινήματος.
Στο Göteborg της Σουηδίας, η Companion, ένας οργανισμός υποστήριξης της Κοινωνικής Οικονομίας βοηθά να δημιουργηθούν νέες επιχειρήσεις της Κοινωνικής Οικονομίας σε διάφορα πεδία και επικεντρώνεται ιδιαίτερα στην ενσωμάτωση μέσω της εργασίας. Κάθε χρόνο, δημιουργεί παραπάνω από 50 κοινωνικές επιχειρήσεις. Η Companion Göteborg είναι ενεργός στην προώθηση του κοινωνικού franchise σε ευρωπαϊκό επίπεδο και έτσι διαχέει και αναπαράγει βέλτιστες πρακτικές από το χώρο της Κοινωνικής Οικονομίας, όπως η αλυσίδα ξενοδοχείων Le Mat. Ένα έργο που τώρα εξελίσσεται είναι η δημιουργία ενός περιφερειακού ταμείου επενδύσεων σε συνεργασία με Ευρωπαϊκούς φορείς κοινωνικών επενδύσεων όπως η SEFEA και η SOFICATRA.
Στην περιφέρεια της Paca, όπου η Μασσαλία είναι πρωτεύουσα, υπάρχουν σήμερα 46.500 επιχειρήσεις της Κοινωνικής Οικονομίας, που αντιπροσωπεύουν το 13% όλων των ιδιωτικών επενδύσεων στην περιοχή. Υπάρχουν διάφορες σε ποικίλους τομείς, από τον τραπεζικό ως τον αγροτικό, τον κοινωνικό και τις πολιτιστικές υπηρεσίες. Το 2007, η περιφέρεια αυτή έθεσε σε λειτουργία ένα πρόγραμμα Κοινωνικής Οικονομίας. Η δράση αυτή συμπληρώθηκε το 2012 από μια πρωτοβουλία δημιουργία συμφώνων για την ανάπτυξη της Κοινωνικής Οικονομίας. Υπάρχει τώρα ένα ειδικό ταμείο εκεί, που υποστηρίζει χρηματοδοτικά τέτοια προγράμματα. Τα τελευταία δέκα χρόνια συνεισέφερε στη διατήρηση και τη δημιουργία 14.000 θέσεων εργασίας. Η μέση χρηματοδότηση είναι 40.000 για κάθε κοινωνική επιχείρηση. Οι μορφές της υποστήριξης ποικίλουν, περιλαμβάνοντας δωρεών συμβουλευτική για κεφαλαιακή ενίσχυση, δάνεια και εγγυήσεις.
Στο Λουτράκι της Κορινθίας, ο Δήμος Λουτρακίου-Περαχώρας-Αγίων Θεοδώρων θεσμοθέτησε το πρόγραμμα Loutraki PLUS. Στο πλαίσιό του, έλαβαν χώρα ειδικά σεμινάρια κατάρτισης για τους πολίτες, τους μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς και τους επιχειρηματίες με αντικείμενο την αξία της κοινωνικής επιχειρηματικότητας. Διοργανώθηκε ένα πολύ επιτυχημένο Σχολείο Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με δεκάδες συμμετέχοντες. Και ολοκληρώθηκε ο Διαγωνισμός Κοινωνικής Οικονομίας, όπου έλαβαν μέρος παραπάνω από 20 φυσικά και νομικά πρόσωπα. Οι προκριθέντες θα υποστηριχθούν για να δημιουργήσουν την δική τους Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση σε χώρους που θα παραχωρηθούν δωρεάν από τον Δήμο, υλοποιώντας ένα ανταποδοτικό προγραμματικό πλάνο με οφέλη για την τοπική κοινωνία. Χρειαζόμαστε τέτοιες επιχειρήσεις και συνεργασίες με τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αν θέλουμε να παραμείνουν άξιοι άνθρωποι στον τόπο τους.
Αυτό που είναι κοινό στα παραπάνω παραδείγματα είναι η συνεργασία μεταξύ των επιχώριων δημοσίων αρχών και των φορέων της Κοινωνικής Οικονομίας. Υπάρχουν παραδείγματα ων ου έστιν αριθμός σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Υπάρχουν διάφορες σημαντικές ατζέντες που μας απασχολούν σήμερα. Η αναμόρφωση των δημοσίων προκηρύξεων για αναθέσεις έργου, η δημιουργία των Ευρωπαϊκών Ταμείων Κοινωνικής Επιχειρηματικότητα και πάνω απ όλα η διαμόρφωση των πολιτικών συνοχής για το προγραμματικό διάστημα 2014-2020. Η Κοινωνική Οικονομία σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές θα πρέπει να υποστηριχθούν χρηματοδοτικά από όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Γενικές πολιτικές και εξειδικευμένες δράσεις όπως αυτές που ενδεικτικά παρουσιάσαμε αποτελούν σημαντικά εργαλεία για την αξιοποίηση των εγγενών πόρων που κρύβουν στα σπλάχνα τους οι περιφέρειες και οι τοπικές κοινότητες.
Μέσω των ευρωπαϊκών προγραμμάτων και των δημοτικών πρωτοβουλιών, δημιουργούνται καινοτομικές πλατφόρμες δράσης σε διάφορα πεδία με μεγάλη σημασία για τις τοπικές κοινότητες, την απασχόληση, την ενσωμάτωση, τη συμμετοχή, τις ποιοτικές υπηρεσίες, την προσβάσιμη κατοικία και τη συσσώρευση κεφαλαίων, για να αναφέρουμε μόνον μερικά.
Η χρηματοδότηση της Κοινωνικής Οικονομίας γίνεται ολοένα και πιο σημαντικό ζήτημα, επειδή μειώνονται αισθητά οι δημόσιοι πόροι. Υπάρχουν διάφορα προγράμματα τοπικών ή περιφερειακών αρχών. Αυτά θα μπορούσαν να έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο και πιο διαρκή επιρροή αν εντάσσονταν σε μια γενικότερη θεώρηση, που θα κινητοποιούσε το τοπικό, εθνικό και ευρωπαϊκό δυναμικό, θα αξιοποιούσε τις ευκαιρίες της Κοινωνικής Οικονομίας, ως καταλύτη για την βιώσιμη τοπική ανάπτυξη. Για να το πετύχουμε αυτό, είναι κρίσιμο να έχουμε επαγγελματική βοήθεια ώστε να πάρει μπρος η μηχανή.
Η τοπική συνεργασία μεταξύ των δήμων, των περιφερειών, της Κοινωνικής Οικονομίας και των ειδικών μπορεί να ξεκλειδώσει μοναδικές δυνατότητες που κρύβουν μέσα τους οι κοινωνίες, οι άνθρωποι και ο τόπος. Η πρόκληση της κρίσης μπορεί να αντιμετωπιστεί πιο αποτελεσματικά στο τοπικό επίπεδο. Η τοπική ανάπτυξη με βιώσιμα χαρακτηριστικά είναι κάτι εφικτό για την Ελλάδα.
