Τον Νοέμβριο του 1989 η απερχόμενη κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ και του Ανδρέα Παπανδρέου παραδίδει την χώρα στην ακυβερνησία και την επαπειλούμενη πτώχευση. Το 1981 παρέλαβε το δημόσιο χρέος στο 26,7% του ΑΕΠ και το 1989 παρέδωσε την Ελλάδα με το δυσθεώρητο χρέος να αγγίζει το 60% ως προς το ΑΕΠ. Η δυναμική του χρέους που δημιούργησαν οι κυβερνήσεις του Ανδρέα Παπανδρέου ήταν σαρωτική για τα χρόνια που θα ακολουθούσαν. Για τον περιορισμό της, θα απαιτείτο στρατηγική δημοσιονομικής αυτοθυσίας ή εκχώρηση της εθνικής μας κυριαρχίας στο ΔΝΤ. Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης επέλεξε το πρώτο, που ήταν και το εθνικώς επωφελές αν και κομματικά ασύμφορο.

Πίνακας 1: Το δημόσιο χρέος ως προς το ΑΕΠ από το 1981 ως το 1993

Με το εντυπωσιακό 46,88% και μετά από την τρίτη στη σειρά εκλογική αναμέτρηση, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης εκλέγεται Πρωθυπουργός τον Απρίλιο του 1990. Ο Ανδρέας Παπανδρέου, για να αποφύγει την βέβαιη επικράτηση της Νέας Δημοκρατίας, έχει προλάβει να εισαγάγει εκλογικό νόμο που εμπόδισε τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη να επιτύχει κοινοβουλευτική αυτοδυναμία στις δύο προηγούμενες αναμετρήσεις, ενώ είχε έλθει πρώτη με ποσοστά 44,2% και 46,19%. Απώτερος σκοπός του Παπανδρέου ήταν να παραγραφούν οι υποθέσεις σκανδάλων για τις οποίες κατηγορείτο η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και ο ίδιος. Επίσης, μέσω της μακρόχρονης ακυβερνησίας, η συναίσθηση των πολιτών για την καταστροφική οικονομική του διαχείριση θα αμβλυνόταν, αφού ελάχιστοι στην χώρα είχαν την πληροφόρηση ή την μόρφωση για να συνειδητοποιήσουν την σκοτεινή όψη της κατακλυσμιαίας ευμάρειας που κόμισε η διακυβέρνηση του πράσινου ήλιου της Αλλαγής.

Η εκτίναξη του δημοσίου χρέους από τον Ανδρέα Παπανδρέου δεν μεταφράστηκε σε ορατή και ανάλογη αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ, παρά μόνον στο τέλος της δεύτερης θητείας του στην κυβέρνηση. Εξίσου εντυπωσιακά, εν μέσω σκληρής δημοσιονομικής προσαρμογής και περιορισμού του κράτους, η κυβέρνηση Μητσοτάκη από το 1990 ως το 1993 κατάφερε να διατηρήσει το κατά κεφαλήν ΑΕΠ των Ελλήνων ψηλά και να το αυξήσει.

Πίνακας 2: Κατά κεφαλήν ΑΕΠ από το 1981 ως το 1993

Ο Ανδρέας Παπανδρέου χάνει το στοίχημα της διεθνούς ανταγωνιστικότητας, οικοδομώντας ένα τερατώδες, κακό και αντιπαραγωγικό δημόσιο, μέσα από αθρόες προσλήψεις κακής ποιότητας ανθρωπίνου δυναμικού. Το αποτέλεσμα δεν αργεί να φανεί και ο Παπανδρέου αναγκάζεται να προσφύγει σε αλλεπάλληλες υποτιμήσεις της δραχμής. Αποφεύγει τα χειρότερα λόγω της ευτυχούς γι αυτόν συγκυρίας με το πολύ χαμηλό κόστος επιτοκίων που επικρατεί στις διατραπεζικές αγορές: έτσι δανείζεται ανεξέλεγκτα. Την ώρα που παραδίδει την εξουσία στον Μητσοτάκη, ο πληθωρισμός ήδη παίρνει την ανιούσα ραγδαία: οι τιμές για τα προϊόντα της καθημερινότητας αυξάνονται συνεχώς.

Το στοίχημα για την κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι επείγον και δύσκολο: το οικονομικό συμμάζεμμα δεν πρέπει να σκοτώσει τα νοικοκυριά. Ο πληθωρισμός αυξάνεται κατακόρυφα λόγω του υψηλού κόστους δανεισμού που πια δυστυχώς επικρατεί. Μια ακόμη μεταβλητή στην απίστευτα επικίνδυνη εθνικά και οικονομικά συγκυρία των αρχών του 1990, με την κομμουνιστική αυτοκρατορία της ΕΣΣΔ να γκρεμίζεται σε συντρίμμια, τα σύνορα της Ελλάδος με τις εξαθλιωμένες χώρες του κομμουνιστικού Βορρά να ανοίγουν και τον κόσμο να απειλείται από γεωπολιτική αστάθεια. Η υπερπροσπάθεια σχεδιασμού και παρεμβάσεων αποδίδει: ήδη από το 1992 ο πληθωρισμός γειώνεται και ισορροπεί σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα δεκαπενταετίας.

Πίνακας 3: Ο πληθωρισμός από το 1981 ως το 1993


Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης επέλεξε έναν πειθαρχημένο δρόμο πολιτικής διακυβέρνησης μιας σάπιας και κακομαθημένης κοινωνίας και οικονομίας: εξασφάλισε πρωτογενή πλεονάσματα, μειώνοντας το γιγάντιο ετήσιο έλλειμμα του 20% επί του προϋπολογισμού και περιόρισε τα χρήματα που λάμβαναν με διαφόρους τρόπους οι πολίτες από το κράτος, χωρίς να βλάψει την κοινωνική συνοχή ή την οικονομική δραστηριότητα. Έβλαψε μόνον την πολιτική του δημοφιλία προς όσους είχαν μάθει να εξαγοράζονται ως ψηφοφόροι.

Δεν επέλεξε να φέρει το ΔΝΤ. Το ΔΝΤ, που ήθελε πολύ να έρθει. Μια αγέλη από χρηματοπιστωτικούς και γεωπολιτικούς παίκτες το συνοδεύει. Και κυκλώνουν το πιο αδύναμο μέλος του κοπαδιού. Τα συμφέροντα πίσω από την υπαγωγή στο ΔΝΤ είναι πολύ μεγάλα: οι πιέσεις και οι ανταμοιβές.

Αν ο Κωνστανίντος Μητσοτάκης είχε δεχθεί να φέρει το ΔΝΤ, καμμία από τις πολιτικές θυσίες που έκανε δεν θα του ήταν απαραίτητη: απλώς θα άφηνε τον διεθνή οικονομικό μπαμπούλα να επιβληθεί για πολλά, πολλά χρόνια στους ανυποψίαστους και ακαλλιέργητους συμπολίτες του. Με την Ελλάδα να χάνει τα πάντα.

Originally posted 2018-05-07 11:29:26.

Written by

Ιωάννης ΝΑΣΙΟΥΛΑΣ

Ο Ιωάννης Νασιούλας είναι Διδάκτωρ Κοινωνιολογίας, Εμπειρογνώμων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Διευθυντής του Ινστιτούτου Κοινωνικής Οικονομίας. Είναι Επικεφαλής της Δημοτικής Παράταξης "Νέα Αρχή για την Θεσσαλονίκη", Δημοτικός Σύμβουλος και Υποψήφιος Δήμαρχος του Δήμου Θεσσαλονίκης.