Όλος ο πλανήτης ζει το δράμα της ενσκήψασας πανδημίας. Αν και τα στατιστικά στοιχεία είναι ελλιπή ως προς τους πραγματικούς αριθμούς και τον ακριβή χρόνο εξάπλωσης του ιού, όπως κατέδειξε το πολύ εμπεριστατωμένο άρθρο του καθηγητή Παθολογίας, Έρευνας και Πολιτικής Υγείας του πανεπιστημίου Στάνφορντ δρος Γιάννη Ιωαννίδη, καθώς και το ενδιαφέρον δημοσίευμα της Αριστείας για πιθανή εμφάνιση της επιδημίας στην Ιταλία από το περασμένο φθινόπωρο, σε κάθε περίπτωση, οι οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις αναμένονται να είναι ιδιαίτερα βαριές. Για την Ιταλία και Ισπανία, τις πιο βαθιά πληγείσες περιοχές της Ευρώπης μέχρι στιγμής, το οικονομικό μέλλον διαγράφεται ιδιαιτέρως ζοφερό εάν επικρατήσει και πάλι ο γερμανικός δημοσιονομικός δογματισμός.
Η Γερμανία, συνεπικουρούμενη από άλλους παραδοσιακούς συμμάχους-εταίρους, αντιτίθεται στο αίτημα εννέα κρατών-μελών, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται η Ελλάδα, η Ιταλία, η Γαλλία και η Ισπανία, για την έκδοση ευρωομολόγων. Η ανάγκη της θέσπισης ευρωομολόγων είχε υπογραμμισθεί ήδη προ δεκαετίας, με την εμφάνιση της οικονομικής κρίσεως του 2008. Ειδικά για την Ελλάδα, αλλά και για πολλές άλλες χώρες του νότου, ένα ευρωομόλογο θα προσέφερε πολύτιμη προστασία από τους γύπες της διεθνούς τοκογλυφίας και την επιβολή αιματηρών μνημονίων. Όμως, η αλληλεγγύη που θα παρείχε ένα κοινό ομόλογο για όλες της χώρες της ευρωζώνης και η μείωση των μεταξύ τους οικονομικών ανισοτήτων δεν συμβαδίζει με τα σχέδια του γερμανικού ηγεμονισμού. Όπως γνωρίζουμε εκ πικράς πείρας οι Έλληνες, η υπογραφή ενός μνημονίου προσφέρει στους πιστωτές προνόμια και υπερεξουσίες που ισοδυναμούν με αυτές μιας κατοχικής δύναμης.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και το ανύπαρκτο νότιο μπλοκ
Η αδυναμία των κρατών του νοτίου μπλοκ της ΕΕ να συγκροτήσουν ένα κοινό μέτωπο μπροστά στον επελαύνοντα γερμανικό ηγεμονισμό συνέτεινε κι αυτό στην παγίωση της σημερινής κατάστασης. Θυσιάζοντας τον «πιο αδύναμο κρίκο», που έτυχε να ήταν η Ελλάδα το 2010, πίστευαν ότι θα ξόρκιζαν το κακό και θα κέρδιζαν την ευμένεια του Βερολίνου και των Βρυξελλών. Η στρατηγική αυτή αποδείχθηκε προσωρινά αποδοτική, αφού οι υπόλοιπες χώρες που «διασώθηκαν» αναγκάστηκαν να υπογράψουν πολύ ηπιότερα μνημόνια, από τα οποία εξήλθαν και ταχύτερα. Εν τω μεταξύ, πρόλαβαν και ενετάχθησαν στο πρόγραμμα της ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, την ίδια στιγμή που η Ελλάδα ήταν αναγκασμένη να προχωρά σε σκληρές περικοπές και άγρια φορολόγηση για να πετύχει υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα, ζημιώνοντας την δημόσια υγεία, τις ένοπλες δυνάμεις, την παιδεία και άλλους κρίσιμους τομείς που απαιτούνται για την θωράκιση ενός κράτους έναντι εξωτερικών και εσωτερικών κινδύνων.
Η ιστορία, όμως, γράφεται μέσα από ανατροπές και η ΕΕ αποδείχθηκε ελάχιστα προετοιμασμένη για την διαχείριση μιας κρίσεως όπως της σημερινής. Για άλλη μια φορά, τα προσωπικά συμφέροντα ενός κράτους αποδείχθηκαν ισχυρότερα από το γενικότερο συμφέρον του συνόλου. Για πολλούς, η λογική αυτή είναι νομοτελειακή και αμετάβλητη. Το πρόβλημα αρχίζει όταν τα υπόλοιπα κράτη αρνούνται να την παραδεχθούν και εκχωρούν την εθνική κυριαρχία τους εν ονόματι μιας ανύπαρκτης ή τουλάχιστον υποκριτικής αλληλεγγύης.
Νέο κύμα μνημονίων ή στο βάθος Italexit;
Στην περίπτωση της Ιταλίας, έχουν ακουστεί πολλά και διάφορα τις τελευταίες ημέρες, από άρνηση παροχής ή ακόμα και κατάσχεση ιατρικής βοήθειας εκ μέρους τρίτων χωρών, μέχρι και την υποστολή της σημαίας της ΕΕ από διάφορα δημόσια κτίρια εις ένδειξη διαμαρτυρίας για την έλλειψη αλληλεγγύης. Ασχέτως κατά πόσο αληθεύουν όλα αυτά, το γεγονός ότι μια χώρα της G7 αναγκάστηκε να καταφύγει σε χώρες όπως την Κούβα, την Ρωσία και την Κίνα, από τις οποίες έλαβε και άμεση βοήθεια, λέει πολλά για την κατάσταση στην ΕΕ.
Σε κάθε περίπτωση, η τελική στάση, κυρίως της Ιταλίας, που αποτελεί την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης, θα έχει πολύ ενδιαφέρον. Μετά το ναυάγιο της Συνόδου Κορυφής της 26ης Μαρτίου, δόθηκε περιθώριο δέκα ημερών από την Ιταλία και την Ισπανία για να καταλήξει η ΕΕ σε επαρκείς λύσεις για την αντιμετώπιση της διαφαινόμενης οικονομικής κρίσης. Εάν χορηγηθεί στην Ιταλία και την Ισπανία το ίδιο «φάρμακο» που συνταγογραφήθηκε για την Ελλάδα την εποχή των μνημονίων, η διάλυση της ευρωζώνης, αλλά ακόμη και αυτής της ίδιας της ΕΕ, όπως τουλάχιστον την γνωρίζουμε, δεν μπορεί να αποκλεισθεί.
Ειδικά τώρα, κάτω από τις παρούσες συνθήκες, η απόφαση να δοθεί η προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε μια μέχρι πρότινος υπουργό της Γερμανίδας καγκελαρίου μπορεί να αποδειχθεί όχι μόνο άφρονα, αλλά τελείως παράφρονα. Υπό το βάρος της πίεσης, στην μακρά πορεία ανάκαμψης μετά το πέρασμα της πανδημίας, θα αναγκασθεί η Ιταλία είτε να επιλέξει έναν γνώριμο των Βρυξελλών, τύπου Ντράγκι, για να επεκτείνει την γερμανική κατοχή μέσω μνημονίων ή να προχωρήσει σε ρήξη με το σημερινό γερμανοκρατούμενο υπερκρατικό μόρφωμα, δοκιμάζοντας την τύχη της με έναν Σαλβίνι.
Μπορεί οι Έλληνες να μένουμε σπίτι, αλλά κάποιοι εκεί έξω αλωνίζουν
Όσον αφορά στην Ελλάδα, η κυβέρνηση Μητσοτάκη μπορεί να δέχεται τα εύσημα για την έγκαιρη λήψη μέτρων, αλλά όσο βρίσκεται ο λαός μαντρωμένος πίσω από τους τέσσερις τοίχους, η κυβέρνηση προβαίνει σε απίστευτες αποφάσεις εν λευκώ. Ανάμεσα σε αυτές συγκαταλέγονται η ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ με το ψευδώνυμο που τους έδωσαν οι νονοί τους στην προηγούμενη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, η αδιάκριτη μεταφορά παράνομων μεταναστών στην ενδοχώρα σε νέα κέντρα και η υπογραφή συμφωνίας ώστε να γίνει η χώρα μας ο πρώτος λιμένας άφιξης για μετανάστες από την Λιβύη. Επίσης, μέσα στον όλον πανικό, η κυβέρνηση πρόλαβε και μοίρασε 13,5 εκατομμύρια ευρώ για το έτος 2020 στα πολιτικά κόμματα ως κρατική χρηματοδότηση, και άλλα 11 εκατομμύρια ευρώ που θα διανεμηθούν στα ΜΜΕ υπέρ της εκστρατείας «Μένουμε Σπίτι». Οι αποδέκτες αμφοτέρων των ποσών καλούνται να απαντήσουν με ποιόν τρόπο προτίθενται να διαθέσουν τα χρήματα αυτά υπέρ της κοινωνίας κατά την έκτακτη αυτή περίσταση. Ας μην αναμείνει κανείς, πάντως, κάποια ξεκάθαρη απάντηση, αφού η έννοια της φιλοπατρίας και της πολιτικής αγωγής καταστρέφονται και καταπατούνται συστηματικά και από τους δύο πυλώνες της εξουσίας τόσα χρόνια τώρα.
Καταλήγοντας, πέραν από τον λοιμό, η πατρίδα μας, όπως πολλές άλλες, θα κληθεί να αντιμετωπίσει τους ενδεχόμενους κινδύνους που μπορεί να προκύψουν «από λιμού, μαχαίρας, επιδρομής αλλοφύλων, εμφυλίου πολέμου». Κατά πόσο μπορεί μια από αυτές τις απειλές να σχετίζεται με την πανδημία ή την κατάσταση που διαμορφώνεται γύρω από αυτήν αφήνεται στην κρίση του αναγνώστη. Πάντως, επειδή δεν έχουμε καθαρή εικόνα των στατιστικών, καλό είναι να θυμόμαστε ότι οι συγκρίσεις της σημερινής πανδημίας με την εποχική γρίπη μπορεί ακόμη να ευσταθούν, ενώ οι τελευταίοι κίνδυνοι που αναφέρθηκαν ίσως να πλήξουν πολλοί περισσότερους ανθρώπους από μια πανδημία. Μπορεί να μένουμε σπίτι προς το παρόν, αλλά οφείλουμε να μην μένουμε παθητικοί σε όλα όσα συντελούνται γύρω μας.
Originally posted 2020-03-30 15:57:38.
