Κατά τη δεκαετία τού 1990 ήταν πολύ σύνηθες τα αθηναϊκά ΜΜΕ να συγκρίνουν την Αθήνα με τη Θεσσαλονίκη και να καταλήγουν στο συμπέρασμα πως η Αθήνα υπερτερεί σε κάθε τομέα του ανθρώπινου πολιτισμού, ενώ η Θεσσαλονίκη είναι κάτι μεταξύ τριτοκοσμικής χαβούζας και μιας μάζας υπανθρώπων με χαμηλό έως ανύπαρκτο IQ. Έτσι δουλεύει η προπαγάνδα της ιδιόρρυθμης αποικιοκρατίας εσωτερικού που έχει επιβάλει το αθηνοκεντρικό κράτος (το κράτος, όχι οι Αθηναίοι συμπατριώτες μας, που είναι αδέρφια μας) σε ολόκληρη την χώρα, και κυρίως στη Θεσσαλονίκη, τη μόνη πόλη στην Ελλάδα που μπορεί να αμφισβητήσει την αθηναϊκή απολυταρχία.
Δυστυχώς, όμως, η προπαγάνδα είναι έτσι δομημένη από τη φύση της ώστε να επηρεάζει το πώς σκεφτόμαστε και εμείς οι Θεσσαλονικείς για τον εαυτό μας και την πόλη μας, συχνά παραγνωρίζοντας ακόμα και αυτήν την ίδια την πραγματικότητα. Γιατί, χωρίς ντόπιους τοποτηρητές και θεσσαλονικιώτικα αντηχεία, η προπαγάνδα δεν θα περνούσε.
Έτσι, σήμερα, 30 χρόνια μετά τα συκοφαντικά και προπαγανδιστικά ρεπορτάζ στο “Mega” και την “Ελευθεροτυπία”, έχουμε το παράδοξο φαινόμενο αυτοί που πρωτοστατούν στη μίρλα και την κλάψα για τα προβλήματα της Θεσσαλονίκης, και αυτοί που βρίζουν αναίσχυντα τους Θεσσαλονικείς, να είναι τα διάφορα free press της πόλης, αλλά και ομάδες φωτογραφίας ή ιστορίας της πόλης στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης. Μόνιμη επωδός, πως η Θεσσαλονίκη είναι συνώνυμη της καθυστέρησης, του βαλτώματος, του χαμηλού ταβανιού. Μόνιμο θέμα, ο διαβόητος συντηρητισμός της Θεσσαλονίκης.
Η πραγματικότητα, όμως, δεν συμφωνεί μαζί τους. Ναι, η Θεσσαλονίκη έχει άπειρα προβλήματα, τα οποία είναι ως επί το πλείστον οικονομικής φύσης και έχουν να κάνουν με το γεγονός πως η πόλη μας όχι μόνο δεν μπορεί να διαχειριστεί τον πλούτο που διαθέτει χωρίς το ΟΚ από σαράντα αθηναϊκά υπουργεία, αλλά δεν έχει και τις θεσμικές εξουσίες που θα επέτρεπαν σε ανεξάρτητους αξιόλογους ανθρώπους (και όχι κομματικά στελέχη που, όσο άξια κι αν είναι, υποτάσσονται στο κόμμα) να ασχοληθούν και να διαχειριστούν τα κοινά.
Στη φωτογραφία βλέπετε τη Στοά του Αρσακείου, στην οδό Σταδίου, στην Αθήνα, έρημη κι εγκαταλελειμένη. Αν βρισκόταν στη Θεσσαλονίκη, θα έγραφαν σεντόνια τα αθηναϊκά ΜΜΕ και τα θεσσαλονικιώτικα free press για το “τι φταίει” και οι Θεσσαλονικείς “αδιαφορούν” για την τύχη τής Στοάς. επειδή η Στοά βρίσκεται στην Αθήνα, όλα καλά κι ωραία. Η Στοά του Αρσακείου, λοιπόν, θα μετατραπεί σε “food hall”, κατά τα πρότυπα της Αγοράς Μοδιάνο στη Θεσσαλονίκη.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η Αθήνα μιμείται τη Θεσσαλονίκη χωρίς να μας δώσει τα εύσημα.
Το μακρινό 1979 ιδρύθηκε στη Θεσσαλονίκη το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, ενώ η Αθήνα απέκτησε το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης μετά από εγκυμοσύνη δεκαετιών, το 2022.
Το 1991 ο Μύλος Χατζηγιαννάκη μετατράπηκε σε πρωτοποριακό για την εποχή χώρο πολιτισμού, ένα πολύ τολμηρό πείραμα αναζωογόνησης μια βιομηχανικής περιοχής που είχε νεκρώσει από την αποβιομηχανοποίηση της προηγούμενης δεκαετίας. Η Αθήνα χρειάστηκε δέκα χρόνια για να ακολουθήσει, με την ίδρυση τής “Τεχνόπολης” του Δήμου Αθηναίων, στο Γκάζι.
Κατά τα τέλη της δεκαετίας τού 1980 αναπαλαιώθηκε η γειτονιά των Λαδάδικων και έγινε πόλος έλξης ντόπιων και τουριστών με πολλές και ποικίλες προτάσεις εστίασης και ψυχαγωγίας. Η Αθήνα ακολούθησε με 10 χρόνια καθυστέρησης, αναπλάθοντας τη γειτονιά του Ψυρρή σε ένα μοντέλο αντίστοιχο των Λαδάδικων.
Η ανάπλαση της Νέας Παραλίας της Θεσσαλονίκης που ολοκληρώθηκε το 2008 είναι ένα πρωτοποριακό αρχιτεκτονικό πρότζεκτ που κέρδισε διεθνείς αναγνωρίσεις. Στην Αθήνα, η ανάπλαση του Φαληρικού Δέλτα βρίσκεται ακόμη στα χαρτιά, παρά τα δισεκατομμύρια ευρώ που έπεσαν στην Αθήνα για το ολυμπιακό της λίφτινγκ.
Είναι τόσα πολλά ακόμα που θα μπορούσα να αναφέρω… Η Θεσσαλονίκη είναι πάντα στην πρωτοπορία ΠΑΡΑ το ότι το αθηνοκεντρικό κράτος την υπονομεύει σταθερά. Όλα όσα προανέφερα έγιναν πραγματικότητα είτε χάρη στην ιδιωτική πρωτοβουλία, είτε χάρη σε πρωτοβουλίες φωτισμένων δημοσίων προσώπων, αλλά όλα πραγματοποιήθηκαν με μεγάλες δυσκολίες που οφείλονται στα εμπόδια που προβάλλει το κράτος σε οποιοδήποτε έργο πραγματοποιείται εκτός Αττικής.
Θα μου επιτρέψετε να αναφέρω το Μουσείο Ντιζάιν, που όταν ιδρύθηκε το 1993 ήταν ένα από τα 14 μουσεία ντιζάιν σε όλο τον κόσμο, το “παιδί” του Στέργιου Δελιαλή και του Κάρολου Τσίζεκ (δυστυχώς, κανείς εκ των δύο δεν βρίσκεται πια εν ζωή), ένα Μουσείο που το Υπουργείο Πολιτισμού αυθαίρετα άφησε άστεγο από το 1998.
Μα δεν έχει χίλια μύρια προβλήματα η Θεσσαλονίκη; Φυσικά και έχει! Ο Μύλος παρήκμασε κι έκλεισε, το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης αναγκάστηκε από το κράτος να αλλάξει όνομα μετά την κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών, αφού τώρα πια ο όρος “μακεδονικός” σιωπηλά εκχωρήθηκε κατ’αποκλειστικότητα στους Σκοπιανούς, η Νέα Παραλία χρειάζεται διαρκή χρηματοδότηση ώστε οι κήποι της να παραμένουν όμορφοι και προσπελάσιμοι… Αλλά τα προβλήματα της Θεσσαλονίκης σε καμμία περίπτωση δεν οφείλονται στην αδιαφορία ή στην ανικανότητα των πολιτών της, που ακόμη και Θεσσαλονικείς στην καταγωγή κωμικοί αρέσκονται να αποκαλούν “χαλλλαρούς”, δηλαδή “τεμπέληδες”.
