
Η έγκριση της εφαρμογής του πρώτου ελληνικού δίγλωσσου προγράμματος εκπαίδευσης σε δημόσιο σχολείο της Νέας Υόρκης αποτελεί την πιο θετική εξέλιξη στον τομέα της ελληνικής παιδείας στις ΗΠΑ μετά από πολλά χρόνια. Από τις αρχές του 21ιου αιώνα και ειδικά την τελευταία δεκαετία, σχεδόν τα μισά ημερήσια ελληνοαμερικανικά σχολεία της Νέας Υόρκης, τα οποία λειτουργούν υπό την αιγίδα της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αμερικής και την διοικητική επίβλεψη των κατά τόπους ελληνικών ενοριακών κοινοτήτων, έχουν κλείσει, αφήνοντας ένα μεγάλο κενό στην παιδεία των ομογενών. Η είδηση ότι μετά από αλλεπάλληλες ανακοινώσεις αναστολής λειτουργίας ελληνικών σχολείων, αναγγέλλεται επιτέλους κάτι θετικό, αποτελεί ένα πραγματικά ελπιδοφόρο μήνυμα.
Ανάμεσα στα πιο αξιοσημείωτα χαρακτηριστικά του νέου αυτού προγράμματος είναι ο τρόπος λειτουργίας της συγκεκριμένης εκπαιδευτικής προσέγγισης και τα πρόσωπα που ανέλαβαν την σπουδαία αυτή πρωτοβουλία.
Κατ’ αρχάς, πρέπει να σημειωθεί ότι η συγκεκριμένη μέθοδος διδασκαλίας αποτελεί κάτι το επαναστατικό σχετικά με τον τρόπο που διδάσκονται τα ελληνικά στις ΗΠΑ. Βασίζεται στην αρχή ότι η γλώσσα-στόχος πρέπει να αποτελεί όργανο διδασκαλίας της σχολικής ύλης και όχι απλά ξένη γλώσσα που θα ενσωματώνεται περιφερειακά ως τμήμα της σχολικής ύλης. Αυτό σημαίνει ότι οι μαθητές θα διδάσκονται μαθήματα όπως μαθηματικά, λογοτεχνία, ιστορία, φυσικές επιστήμες, μουσική, κτλ. τόσο στην γλώσσα-στόχο (ελληνικά), όσο και στην γλώσσα-πηγή (αγγλικά). Αυτό επιτυγχάνεται με την εναλλαγή των γλωσσών, είτε διαιρώντας την σχολική ημέρα κατά το ήμισυ, είτε αλλάζοντας γλώσσα διδασκαλίας ανά μέρα. Συνήθως, συνεργάζονται δύο εκπαιδευτικοί, αναλαμβάνοντας ο ένας να διδάξει στα αγγλικά και ο άλλος στα ελληνικά.
Επίσης, οι μαθητές που συμμετέχουν στο πρόγραμμα προέρχονται από μεικτό γλωσσικό πληθυσμό. Συνήθως, οι μισοί μιλούν τα ελληνική ως πρώτη ή δεύτερη γλώσσα και οι άλλοι μισοί μιλούν μόνο αγγλικά. Με τον τρόπο αυτό, επωφελούνται και μαθητές που δεν γνωρίζουν την γλώσσα-στόχο και ενδιαφέρονται να την μάθουν. Τα εν λόγω δίγλωσσα προγράμματα αρχίζουν και αποκτούν όλο και μεγαλύτερη απήχηση στο αμερικανικό δημόσιο, με τις σχολικές περιφέρειες ανά την Αμερική που επιλέγουν αυτό το μοντέλο διδασκαλίας να αυξάνεται συνεχώς. Επίσης, ήδη εφαρμόζονται με μεγάλη επιτυχία σε άλλες χώρες στον κόσμο, όπως τον Καναδά, όπου το συγκεκριμένο μοντέλο λειτουργεί με επιτυχία εδώ και πολλές δεκαετίες.
Επαναστατική τομή στον τρόπο διδασκαλίας των ελληνικών στις ΗΠΑ
Η δυναμική του προγράμματος και η καθιέρωσή του ως βασική εκπαιδευτική πρακτική μπορεί να επηρεάσει και τον τρόπο λειτουργίας των ιδιωτικών ελληνικών σχολείων στις ΗΠΑ, που ακόμη εφαρμόζουν ξεπερασμένα μοντέλα διδασκαλίας, όπου τα ελληνικά δεν χρησιμοποιούνται επαρκώς για την διδασκαλία της σχολικής ύλης, αλλά περιορίζονται μόνο ως ξένη/δεύτερη γλώσσα, περιθωριοποιώντας τα. Υιοθετώντας το πιο σύγχρονο δίγλωσσο μοντέλο, εικάζεται, σύμφωνα με αποτελέσματα σχετικών ερευνών, ότι η απόδοση των μαθητών στην ελληνική γλώσσα θα αυξηθεί, ενώ παράλληλα θα παρουσιάσουν περισσότερο ενδιαφέρον, διότι οι αυξημένες δεξιότητές τους θα τους επιτρέψουν να συνδέσουν την ελληνική γλώσσα με τις δημιουργικές αναζητήσεις τους με περισσότερη ευχέρεια. Υπό την έννοια αυτή, η νέα μέθοδος διδασκαλίας αποτελεί, κυριολεκτικά, επανάσταση για τα δεδομένα της ελληνικής παιδείας στις ΗΠΑ.
Η δημιουργική πρωτοβουλία ανατρέπει την μοιρολατρική αυτοπαραίτηση
Δεύτερο χαρακτηριστικό της πρωτοβουλίας αυτής είναι ότι οι βασικοί αρχιτέκτονες είναι εθελοντές και γονείς, οι οποίοι αξιοποίησαν τις πρωτοβουλίες που τους παρέχει το υπουργείο παιδείας της πόλης της Ν. Υόρκης. Θερμά συγχαρητήρια αξίζουν στις κυρίες Κάτια Νικολάου και Νατάσσα Ρωμανού και στον κ. Αντώνη Λιαμή, οι οποίοι ηγήθηκαν της πρωτοβουλίας αυτής, μαζί με άλλους γονείς. Οι παραπάνω συντελεστές δημιούργησαν το κίνημα «Greek Dual New York», μέσα από το οποίο προώθησαν την ιδέα ενός ελληνικού δίγλωσσου προγράμματος στο αμερικανικό δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα, κινητοποίησαν τους ενδιαφερόμενους και ήρθαν σε επαφή με τις αρμόδιες αρχές ώστε να καταστεί το όραμά τους πραγματικότητα από το ερχόμενο σχολικό έτος.
Η πρωτοβουλία τους αποκτά ιδιαίτερη σημασία όταν συγκριθεί με την ψοφιοσύνη και την αδιαφορία που έδειξε μεγάλο μέρος της οργανωμένης ομογένειας μπροστά στο φαινόμενο-ντόμινο της αναστολής λειτουργίας πολλών ελληνικών κοινοτικών σχολείων. Η ευθύνη της αφωνίας και της έλλειψης πρωτοβουλίας βαραίνει όλους τους οργανωμένους θεσμούς, αλλά κυρίως την Αρχιεπισκοπή Αμερικής και τις κατά τόπους κοινότητες, υπό την αιγίδα των οποίων τελεί το συντριπτικό μέρος των ομογενειακών εκπαιδευτηρίων.
Το κατόρθωμα της ομάδας «Greek Dual New York» αποδεικνύει ότι η μοιρολατρική αυτοπαραίτηση δεν είναι μονόδρομος και ότι με την κατάλληλη θέληση και διοργάνωση, υπάρχει πολύς χώρος για δημιουργικές πρωτοβουλίες που μπορεί να αποβούν ιδιαιτέρως γόνιμες. Οι τρεις προαναφερθέντες αξίζουν ένα μεγάλο ευχαριστώ και την απόδοση ευσήμων για το πιο αξιόλογο κατόρθωμα που έχει παρατηρηθεί στην ελληνική παιδεία στις ΗΠΑ από πολύ καιρό, οι προεκτάσεις του οποίου μπορεί να οδηγήσουν σε νέους ορίζοντες και άγνωστες, μέχρι σήμερα, προοπτικές.