Η Αρχιεπισκοπή Αμερικής απασχόλησε και πάλι την ειδησεογραφία για όλους τους λάθους λόγους μετά την παρέμβασή της στα διοικητικά των Καθεδρικών ναών της Αστόριας και του Λονγκ Άιλαντ. Η ξαφνική αποπομπή επιτρόπων από τα διοικητικά συμβούλια των ανωτέρω ενοριών – και ακόμη περισσότερο, ο τρόπος με τον οποίο υλοποίησε την απόφασή της – δημιουργεί προβληματισμό.
Σύμφωνα με δημοσιεύσεις, στην πρώτη περίπτωση, ο λόγος για την παρέμβαση σχετίζεται με τις οικονομικές δυσκολίες που ταλαιπωρούν τον Αγ. Δημήτριο Αστορίας, οι οποίες, μεταξύ άλλων, εμπόδισαν την μεγαλώνυμη κοινότητα να καταβάλλει την ετήσια λογία ύψους $150.000 προς την Αρχιεπισκοπή. Αυτό που μένει να διευκρινιστεί είναι εάν η απόφαση της Αρχιεπισκοπής υπαγορεύτηκε αποκλειστικά από την αδυναμία της ενορίας να πληρώσει την συνεισφορά της ή από ειλικρινές ενδιαφέρον για την οικονομική κατάσταση της κοινότητας, η οποία, αν αφεθεί να χειροτερέψει, μπορεί να φτάσει και στο σημείο να απειλήσει την απρόσκοπτη λειτουργία του ημερησίου σχολείου της. Εάν, λοιπόν, το κίνητρο της Αρχιεπισκοπής ήταν η πρόθεση να εισπράξει τα οφειλόμενα, υπάρχει κίνδυνος να προκαλέσει διοικητική κρίση στην ενορία, πράγμα που θα όξυνε ακόμη περισσότερο το οικονομικό πρόβλημα. Οι αποφάσεις της Αρχιεπισκοπής από τούδε και στο εξής θα φανερώσουν τις πραγματικές προθέσεις της.
Απλήρωτες λογίες, ανισότητα και ελλιπές όραμα
Στο κάτω-κάτω της γραφής, μια ανείσπρακτη λογία είναι μικρό τίμημα να πληρώσει η πλουσιότερη επαρχία του Οικουμενικού Θρόνου, ειδικά αν διακυβεύεται το μέλλον μιας ιστορικής κοινότητας, όπου λειτουργεί το μοναδικό ελληνικό λύκειο στις ΗΠΑ. Εξάλλου, η παραγραφή χρεών, έκπτωση ή ακόμη και εξαίρεση από οφειλές προς την Αρχιεπισκοπή για ενορίες που συντηρούν ελληνοαμερικανικά ημερήσια σχολεία είναι μια πολιτική που θα έπρεπε να είχε εφαρμοστεί προ πολλού. Είναι το ελάχιστο που μπορεί να πράξει η Αρχιεπισκοπή για να συμβάλλει ενεργώς στην ελληνική Παιδεία και τα ημερήσια σχολεία της Ομογένειας. Κι αν δεν θέλει η Αρχιεπισκοπή να κάνει τον κιμπάρη, ας βάλει τις κοινότητες εκείνες που έκλεισαν τα σχολεία τους και βγάζουν σήμερα τρελά κέρδη από την ενοικίαση των πάλαι ποτέ σχολικών εγκαταστάσεων να πληρώσουν την διαφορά!
Πέρα βέβαια από την ουσία των επιμέρους υποθέσεων που αναφέρθηκαν ανωτέρω, πρέπει να εστιάσουμε στον τρόπο με τον οποίο επέλεξε η Αρχιεπισκοπή να κοινοποιήσει και εφαρμόσει τις αποφάσεις της. Επίτροποι, ακόμη και μέλη με εκτελεστικά αξιώματα, ενημερώθηκαν για την απομάκρυνσή τους διαμέσου ηλεκτρονικού μηνύματος του Πρωτοσυγκέλλου της αμέσου αρχιεπισκοπικής περιφέρειας. Η διευθέτηση λεπτών υποθέσεων, όπως αυτές που εξετάζουμε, με έναν τέτοιο τσαπατσούλικο τρόπο, υπήρξε τουλάχιστον ατυχής.
Εθελοντισμός, ερασιτεχνισμός και επαγγλεματισμός
Ας μην ξεχνάμε ότι οι απομακρυσθέντες ήταν εθελοντές, ενώ τα στελέχη της Αρχιεπισκοπής είναι έμμισθοι «επαγγελματίες». Κατά συνέπεια, ακόμη και όταν τα κατά τόπους διοικητικά συμβούλια ελέγχονται για ερασιτεχνισμό, η υπεύθυνη εκκλησιαστική αρχή πρέπει να διακρίνεται για τον επαγγελματισμό που επιδεικνύει (για να μην επεκτάθουμε στην ποιμαντική μέριμνα). Επαναλαμβανόμενες επικοινωνιακές χοντροκοπιές όπως αυτές του εν λόγω πρωτοσυγκέλλου είναι απλώς απαράδεκτες για υψηλά ιστάμενα διοικητικά στελέχη της Αρχιεπισκοπής.
Άλλωστε, δεν χρειάζεται να έχει κανείς μεταπτυχιακό θεολογίας ή τίποτε άλλο πέρα από μια σταλιά κοινής λογικής για να καταλάβει ότι μια προσωπική συνάντηση με το διοικητικό συμβούλιο που θα αποσκοπούσε στην εξεύρεση μιας αμοιβαίας αποδεκτής λύσης (και όχι μπούλινγκ, σύμφωνο με το σκεπτικό το εκφοβίζειν εστί πρωτοσυγκελλεύειν) θα διέσωζε το γόητρο όλων και θα υπήρξε πολύ πιο αποδοτικό και ευεργετικό. Θα επέτρεπε να προκριθεί μια κοινή συναινέσει έντιμη λύση. Θα προστάτευε και την δημόσια εικόνα του Αρχιεπισκόπου, η οποία έχει τσαλακωθεί αρκετά στο σύντομο χρονικό διάστημα από την υπερβολικά προβεβλημένη και πολυδιαφηιζόμενη εκλογή του, ενώ θα διευκόλυνε τους εθελοντές εκείνους που θα έπρεπε να παραδώσουν το αξίωμά τους να αποχωρήσουν με το κεφάλι ψηλά, χωρίς καμμιά γεύση πίκρας από την διαδικασία.
Προσεχώς, λειψανδρία στα διοικητικά όργανα των κοινοτήτων
Αντιθέτως, μετά από μια τόσο αλαζονική επίδειξη ισχύος, σε λίγο οι ενορίες ίσως δυσκολευτούν να συγκροτήσουν καν διοικητικά συμβούλια, διότι οι περισσότεροι εθελοντές (πολλοί εκ των οποίων είναι μορφωμένοι και επαγγελματικά επιτυχημένοι) θα δυσανασχετούν όλο και περισσότερο με τον ερασιτεχνισμό της Αρχιεπισκοπής και τις μοσχομαγκιές των πρωτοσυγκέλλων. Εκτός από τον ρόλο του μπαμπούλα, η χρήση της εξουσίας προϋποθέτει τις αρετές της διάκρισης και ενσυναίσθησης.
Ο χειρισμός αυτός θα ήταν δικαιολογημένος αφού η Αρχιεπισκοπή εξαντλούσε όλες τις εναλλακτικές επιλογές, όμως δεν μοιάζει να έγινε αυτή την προσπάθεια. Σε όσους παρακολουθούμε από απόσταση, φαίνεται να πυροβολεί η Αρχιεπισκοπή τα πόδια της εξαιτίας της αβελτηρίας της διοικήσεως. Το χειρότερο είναι ότι δεν μαθαίνουν από τα λάθη τους, αφού δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο.
Σε τελική ανάλυση, η Αρχιεπισκοπή θα χρειαστεί να αλλάξει εντελώς νοοτροπία εάν είναι να έχει την παραμικρή τύχη με παρόμοιες υποθέσεις που αναπόφευκτα θα ανακύψουν. Η επιβολή ενός φαιδρού ενδυματολογικού κώδικα (στην προκειμένη περίπτωση, η απαίτηση να αποβάλουν οι Ορθόδοξοι ιερείς το ράσο και να ντυθούν φραγκοπαπάδες) δεν πρόκειται να φέρει κανένα αποτέλεσμα, εκτός να υπογραμμίσει το κακό γούστο εκείνου που ευθύνεται για την επιπόλαια αυτή πολιτική. Ο κόσμος ζητά ειλικρίνεια και ουσιαστικές αλλαγές. Η καλλιέργεια ενός υγιούς κλίματος επικοινωνίας είναι ένα βήμα προς την κατεύθυνση αυτή.
Σε περίπτωση που η πραγματικότητα αυτή διαλανθάνει την προσοχή των ιθυνόντων, τότε μάλλον οι υποψήφιοι για το διοικητικό συμβούλιο δεν είναι οι μόνοι που θα έπρεπε να παρακολουθούν σεμινάρια, όπως επιβάλλει η Αρχιεπισκοπή, για να αναλάβουν τα καθήκοντά τους. Ίσως έφτασε η ώρα να επιβληθεί η δια βίου μάθηση και στους κληρικούς, προς αποφυγήν νέων επιδείξεων ερασιτεχνισμού.
