Τα γλυκά ήταν, είναι και θα είναι η αγαπημένη παιδική λιχουδιά, συνδυασμένη με τις ομορφότερες στιγμές, τις γιορτές και τα δώρα. Η ζάχαρη σε όλες της τις μορφές, οι καραμέλες, τα ζαχαρωτά, οι σοκολάτες, τα αναψυκτικά και όλα τα σχετικά προϊόντα, είναι σήμερα αναπόσπαστο κομμάτι της παιδικότητας. Δεν είναι καθόλου αθώα αυτή η λατρεία και θα διορθωθεί μόνο αν αρθεί η άγνοια των νέων γονέων.

Η λευκή κρυσταλλική ζάχαρη αποτέλεσε μεγάλη ανακάλυψη στη μαγειρική και τη διατροφή του ανθρώπου. Αν και προέρχεται από φυτά, στερείται πλήρως φυσικότητας λόγω της σύνθετης επεξεργασίας στην οποία υπόκειται. Θρεπτικά, κατατάσσεται στους πλέον θερμιδικά αποδοτικούς υδατάνθρακες, έχοντας ωφελήσει ολόκληρη την ανθρωπότητα σε περιόδους κρίσεων.

Η κατανάλωση ζάχαρης οδηγεί σε οξεία άμεση απάντηση του οργανισμού, αλλά και σε μόνιμες δομικές και λειτουργικές αλλαγές. Η δεξτρόζη μεταβολίζεται με ιδιαίτερη ευκολία και ταχύτητα σε γλυκόζη, την απλούστερη καύσιμη ουσία του σώματος. Η παραγόμενη γλυκόζη έχει δύο τύχες: την καύση ή την αποθήκευση, κυρίως με τη μορφή λίπους.  Η αύξηση της γλυκόζης αίματος, με τη σειρά της, οδηγεί στην έκκριση της ορμόνης ινσουλίνης και ένα σύνολο άλλων, όπως η αδρεναλίνη και η κορτιζόλη. Στις περιπτώσεις που η κατανάλωση ζάχαρης  είναι υπερβολική και άμετρη οι παραπάνω μηχανισμοί απορρυθμίζονται, όπως και η εύρυθμη αρμονική λειτουργία του οργανισμού.

Η διατάραξη των λεπτών αυτών ισορροπιών κατά συρροή οδηγεί με μαθηματική συνέπεια σε νόσο. Άλλωστε τα σώματα μας είναι φτιαγμένα να προσαρμόζονται στις συνθήκες. Τα παιδιά, όντας σαφώς πιο επηρεαζόμενα, εμφανίζουν σειρά σημείων μετά την βρώση ή πόση ζαχαρούχων. Η ενεργοποίηση του συμπαθητικού συστήματος, η έκκριση ντοπαμίνης και αδρεναλίνης, τους οδηγεί σε κατάσταση όμοια, αλλά ηπιότερη, αυτής των κοκαϊνομανών. Με το πέρας της δράσης σημειώνονται, κατ΄αντιστοιχία, επεισόδια με συναισθηματική αστάθεια, δυσθυμία και καταβολή δυνάμεων. Σε παρατεταμένη έκθεση σε αυτές τις συνθήκες το σώμα απαντά με κατάθλιψη, βραδύνοια, αδυναμία συγκέντρωσης και συχνές «λαχτάρες» γλυκών. Από τη μία «φτιάχνονται» και από την άλλη εμφανίζουν «στερητικό».

Υπάρχουν έρευνες χαμένες στο χρόνο που προσδίδουν στη ζάχαρη και την παχυσαρκία σχέση αιτίου-αποτελέσματος. Οι συχνές αιχμές στην έκκριση της ινσουλίνης οδηγούν σε πρόωρη κόπωση του παγκρέατος και διαβήτη τύπου 2, μία σύγχρονη μάστιγα. Οι καρκίνοι όλων των ειδών φέρονται να τρέφονται σημαντικά από καταστάσεις, έστω και παροδικής, υπεργλυκαιμίας. Τα παιδιά μας αναπτύσσουν καρκίνο σε όλο και μεγαλύτερα νούμερα.

Τα προϊόντα υψηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη πρέπει να σταματήσουν να προωθούνται ως αβλαβή, ειδικά στους νεότερους θαυμαστές. Οι μερίδες πρέπει να ρυθμιστούν και να ενημερωθούν οι πίνακες συνιστώμενης ημερήσιας δόσης σύμφωνα με το υγιές και όχι το ανώτερο φυσιολογικό όριο. Οι γονείς είναι επίτηδες παρατημένοι στην ημιμάθεια και τα παιδιά ενθουσιάζονται από την «ήπια κόκα», την εύκολη ικανοποίηση και παρασύρονται από τις στοχευμένες διαφημίσεις. Ο παιδικός εθισμός έχει πολλά πλοκάμια και το μέγεθος κεκαλυμμένης επιδημίας, σε πλήρη αντίθεση με την ανώριμη περιορισμένη αντίληψη της κοινωνίας μας.

Originally posted 2018-01-02 15:23:54.

Written by

Συμεών ΞΕΝΙΔΗΣ

Ο Συμεών ΞΕΝΙΔΗΣ είναι συντάκτης της εφημερίδας ΑΡΙΣΤΕΙΑ και επιμελείται την στήλη "Ιπποκρατικά". Είναι ιατρός, πτυχιούχος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.