
Καθώς το βόρειο ημισφαίριο ετοιμάζεται να αποχαιρετίσει ένα ιδιότυπο καλοκαίρι και να αποδεχθεί έναν εξίσου ιδιότυπο φθινόπωρο, το παγκόσμιο κοινό στρέφει τα μάτια του στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές που έρχονται καλπάζοντας. Οι εκλογές αυτές αναμένονται να είναι άκρως ενδιαφέρουσες, όχι μόνο εξαιτίας της βαθιάς πόλωσης που επικρατεί μεταξύ των υποψηφίων, αλλά και εντός ολόκληρης της αμερικανικής κοινωνίας. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται να προκαλέσουν οι καινοτομίες που εφαρμόζονται στις κατά τόπους αμερικανικές πολιτείες σχετικά με τον τρόπο διεξαγωγής της ψηφοφορίας, ο οποίος θα κάνει την καταμέτρηση των ψηφοδελτίων πολύ πιο σύνθετη διαδικασία απ’ όσο θα μπορούσε κανείς να φανταστεί. Μάλιστα, δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν ότι οι φετινές προεδρικές εκλογές θα ξεπεράσουν ακόμη και τις αμφιλεγόμενες εκείνες του 2000, που κρίθηκαν με απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ, ως προς την αβεβαιότητα του αποτελέσματος.
Η πέτρα του σκανδάλου αποτελεί η πρακτική της μαζικής αποστολής ψηφοδελτίων σε πολίτες και η δυνατότητα καθολικής αποστολής των ψηφοδελτίων αυτών σε επιστολική μορφή. Η πρακτική της επιστολικής ψήφου δεν είναι κάτι καινούργιο για τα δεδομένα των ΗΠΑ, αφού εδώ και πολλά χρόνια πολίτες που βρίσκονται στο εξωτερικό ή μακριά από την μόνιμη κατοικία τους έχουν το δικαίωμα να υποβάλλουν σχετική αίτηση και να συμπληρώσουν το ειδικό ψηφοδέλτιο για απόδημους, το οποίο στην συνέχεια αποστέλλουν επιστολικά και καταμετρείται σύμφωνα με τους ενδεδειγμένους κανονισμούς.
Η γενική επιστολική ψήφος διχάζει τις ΗΠΑ
Φέτος, όμως, η πρακτική αυτή παίρνει πολύ ευρύτερες διαστάσεις, αφού προβάλλεται το επιχείρημα, κυρίως από υποστηρικτές του Δημοκρατικού κόμματος, ότι για να αποφευχθεί ο συνωστισμός στα εκλογικά κέντρα και να διασφαλιστεί η υγεία των ψηφοφόρων, η επιστολική ψήφος πρέπει να γενικευθεί και να έχουν το δικαίωμα να ταχυδρομήσουν τα ψηφοδέλτιά τους όσοι πολίτες το επιθυμούν. Εν τω μεταξύ, επειδή η εκλογική διαδικασία δεν είναι ενιαία σε όλη την επικράτεια της χώρας και διεξάγεται διαφορετικά σε κάθε πολιτεία, κάποιες πολιτείες των ΗΠΑ, με απόφαση των κυβερνητών τους, προχώρησαν ήδη στην εφαρμογή της εν λόγω διαδικασίας.
Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι οι κάλπες θα ανοίξουν πολύ πιο νωρίς από τις 3 Νοεμβρίου, ενώ κάποιοι βιαστικοί θα έχουν την ευκαιρία να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα πριν καν ακούσουν τα επιχειρήματα των δύο βασικών υποψηφίων στις τηλεοπτικές αναμετρήσεις που είθισται να διοργανώνονται στην τελική κούρσα πριν τις εκλογές ή ενημερωθούν για τις τελευταίες εξελίξεις τις παραμονές των εκλογών. Όπως καταγγέλλει ο σημερινός ένοικος του Λευκού Οίκου κ. Τραμπ, η πρακτική αυτή εγκυμονεί σοβαρό κίνδυνο για καλπονοθεία. Προς επίρρωση της θέσης του, επικαλέστηκε παρόμοια προβλήματα που παρατηρήθηκαν στις ενδοκομματικές προκριματικές εκλογές που διεξήχθησαν τους τελευταίους μήνες, με το τελικό αποτέλεσμα κάποιων εκλογικών αναμετρήσεων να μην έχει ανακοινωθεί ακόμη, μετά από εβδομάδες ή και μήνες αναμονής.
Η διαφορά μεταξύ γενικής επιστολικής ψήφου και ψηφοδέλτια για απόδημους
Εδώ πρέπει να τονισθεί ότι η βασική διαφορά μεταξύ της επιστολικής ψήφου για τους αποδήμους και της προτεινόμενης καθολικής επιστολικής ψηφοφορίας έγκειται στο ότι οι απόδημοι πολίτες των ΗΠΑ που βρίσκονται στην πρώτη κατηγορία υποβάλλουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά και διασταυρώνονται τα στοιχεία τους προτού ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα εξ αποστάσεως, ενώ με την γενικευμένη επιστολική ψήφο δεν τηρούνται τα ίδια μέτρα ασφαλείας. Τα ψηφοδέλτια στέλνονται στους πολίτες μαζικά, χωρίς να είναι κανείς βέβαιος για την παραλαβή τους, ενώ όπως καταγγέλλεται, σε κάποιες πολιτείες στέλνονται ακόμη και χωρίς να αιτηθούν, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει στην συμπλήρωση πλέον του ενός ψηφοδελτίου από τον εκάστοτε πολίτη (αφού θα στηθούν και οι παραδοσιακές κάλπες ανήμερα των εκλογών) ή την υφαρπαγή της ψήφου από τρίτα πρόσωπα.
Όπως φαίνεται, η αμφιλεγόμενη αυτή απόφαση που εφαρμόζεται σε κάποιες πολιτείες πρόκειται να απασχολήσει την κοινή γνώμη, αλλά και τον διεθνή περίγυρο, ειδικά σε περίπτωση οριακής διαφοράς μεταξύ των υποψηφίων.
Το ελλαδικό παράδοξο και η κοροϊδία με την ψήφο για τους απόδημους
Όποια και να είναι η προσωπική γνώμη του καθενός για το εν λόγω θέμα, η παρακάτω παράδοξη ανακολουθία είναι αξιοσημείωτη για τον Ελληνισμό. Στις διακομματικές διαβουλεύσεις που διεξήχθησαν το περασμένο φθινόπωρο για την ψήφο των αποδήμων στις ελλαδικές εκλογές, αποκλείσθηκε η δυνατότητα της επιστολικής ψήφου, ουσιαστικά αποστερώντας από τους Έλληνες πολίτες που πληρούν τα ήδη αυστηρά και εξαιρετικά επιλεκτικά κριτήρια για την άσκηση του δικαιώματός του εκλέγειν, μόνο και μόνο επειδή κατοικούν σε τόπους απομακρυσμένους από προξενικά καταστήματα. Η απαγόρευση της επιστολικής ψήφου υπήρξε βασική απαίτηση των αριστερών κομμάτων, τα οποία εξέφρασαν ανοικτά φόβους για καλπονοθεία.
Στις ΗΠΑ, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο, με τους θερμότερους υπέρμαχους της καθολικής επιστολικής ψήφου να αποτελούνται από τα πλέον αριστερόστροφα μέλη του Δημοκρατικού κόμματος. Παρά, λοιπόν, τον διεθνισμό που χαρακτηρίζει τα περισσότερα κόμματα που αποκαλούνται σήμερα αριστερά, παρατηρείται εδώ μια ξεκάθαρη ανακολουθία, μια καταφανής τήρηση δύο μέτρων και των δύο σταθμών, ειδικά για όσους φορείς ή υποστηρικτές των ελλαδικών αυτών κομμάτων τυγχάνει να συσχετίζονται με τις ΗΠΑ ή ακόμη και να ψηφίζουν εκεί.
Πολίτες δεύτερης κατηγορίας και πολιτικοί τρίτης διαλογής
Ας πουν λοιπόν όσοι ζουν ή δραστηριοποιούνται στις ΗΠΑ και είναι μέλη ελλαδικών κομμάτων που εμπόδισαν την εφαρμογή της επιστολικής ψήφου για τους ομογενείς, γιατί η απόφαση αυτή ήταν σωστή για την Ελλάδα, αλλά λάθος για την Αμερική.
Είναι άγνωστο τι θα δείξουν οι κάλπες στις ΗΠΑ ή αν θα επιχειρηθεί καλπονοθεία, αλλά οι ερχόμενες εκλογές ήδη απέδειξαν περίτρανα κάτι που γνωρίζουμε οι Έλληνες πολίτες εμπειρικά. Στις ελλαδικές εκλογές, όποιο κόμμα και να κερδίσει, είναι σχεδόν βέβαιο ότι ο μεγάλος χαμένος είναι ο μέσος πολίτης και απλός ψηφοφόρος, που του στερείται η δυνατότητα επιστολικής ψήφου, ακόμη και αν κατοικεί μόνιμα στο εξωτερικό. Στην Ελλάδα, το πάλαι ποτέ λίκνο της Δημοκρατίας, οι πολίτες κατατάσσονται σε δεύτερης και τρίτης κατηγορίας, επειδή οι πολιτικοί ταγοί είναι κατά κόρον δευτέρας και τρίτης διαλογής…