Δεν πρόλαβε να κοπάσει ο σάλος που δημιουργήθηκε από τα καινούργια παρατράγουδα στο προεδρικό μέγαρο κατά τον εορτασμό της αποκατάστασης της Δημοκρατίας τον περασμένο μήνα και επανήλθαν τα Σκόπια με νέο προκλητικό ψήφισμα στο κοινοβούλιό τους που επιβεβαιώνει τις διαχρονικές βλέψεις τους περί υφαρπαγής και υπεξαίρεσης του πολιτισμικού κεφαλαίου ολόκληρης της Μακεδονίας, με τις όποιες πολιτικές προεκτάσεις πηγάζουν από την στάση αυτή. Φαινομενικά, το ένα γεγονός δεν έχει τίποτα να κάνει με το άλλο, αλλά είναι και τα δύο ενδεικτικά μια επικίνδυνης νοοτροπίας που επικρατεί στους πολιτικούς και κομματικούς κύκλους αμφοτέρων των κρατών, τα οποία είναι εξίσου απειλητικά για τον Ελληνισμό.
Ας ξεκινήσουμε με τα «εν οίκω». Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας κατάφερε και πάλι να δημιουργήσει αρνητικές εντυπώσεις και να δράσει διχαστικά εξαιτίας της ανησυχητικής τάσης της να θέτει τις ιδεοληψίες της πάνω από τον – κατεξοχήν εθιμοτυπικό – ρόλο της. Ειδικά μετά την συνταγματική μεταρρύθμιση του 1985, με την αποψίλωση των περισσότερων εξουσιών του ΠτΔ και την περαιτέρω ενίσχυση της μονοκρατορίας του πρωθυπουργού, η θέση του «ανώτατου άρχοντος» του πολιτεύματος κατάντησε διακοσμητική. Η αδυναμία των δύο άμεσων προκατόχων της κας Σακελλαροπούλου να αντιδράσουν ουσιαστικά στα όσα συνταγματικώς αμφιλεγόμενα διαδραματίστηκαν κατά την ψήφιση των απανωτών μνημονίων και της Συμφωνίας των Πρεσπών είναι δηλωτικό του ξεπεσμού του αξιώματος.
Ο συμβολικός ρόλος της Προεδρίας της Δημοκρατίας
Το μόνο πεδίο που απομένει στον ένοικο του προεδρικού μεγάρου είναι ο συμβολισμός (π.χ., τα δάκρυα του Καραμανλή για την Μακεδονία, η τίμια αντιφώνηση του Στεφανόπουλου στον Κλίντον). Προσπαθεί να συγκινήσει ή να ευαισθητοποιήσει τον λαό με κάποιες πράξεις ή λόγια πατριωτικής αξιοπρέπειας που να απεικονίζουν παράλληλα το πνεύμα μιας φιλελεύθερης δημοκρατίας. Θεωρητικά, υπάρχει και η δύναμη της πλέον συμβολικής κίνησης, αυτής της εθελόθυτης παραίτησης υπέρ της πατρίδος, που ωστόσο, κανένας πρόεδρος δεν έχει κάνει χρήση μέχρι στιγμής.
Ακόμη και τα πολιτικά κόμματα, που αποτελούν τον ορισμό της ενυπόστατης αυτιστικής και ομφαλοσκοπούσας φιλαυτίας, σέβονται (ή μάλλον σεβόταν μέχρι πρότινος) το συμβολικό αυτό απομεινάριο του αξιώματος που ρύθμιζε την διακυβέρνηση του τόπου. Γι’ αυτό και επικράτησε η συνήθεια να τοποθετείται πρόσωπο που προέρχεται από αντίθετη πολιτική παράταξη ή τουλάχιστον που βρίσκεται έξω από την καμαρίλα του κυβερνώντος κόμματος στην θέση αυτή. Φυσικά, η συνήθεια αυτή υπαγορεύθηκε και από την ανάγκη να εξασφαλιστεί η απαιτούμενη διευρυμένη εξουσία για την εκλογή του προσώπου, πλην όμως, καθιερώθηκε και ως ένδειξη πολιτικού πολιτισμού.
Έτσι εξηγείται γιατί η εικονοκλαστική συμπεριφορά ενός προσώπου που επελέγη να λειτουργήσει συμβολικά, με την ετυμολογική σημασία της λέξης (συμ + βάλλω), δηλαδή να ενώνει τα διεστώτα, είναι τόσο απογοητευτική και κατώτερη των περιστάσεων. Όταν, λοιπόν το πρόσωπο που έχει επιλεγεί για μια τέτοια θέση αρνείται πεισματικά, για λόγους προσωπικών πολιτικών προτιμήσεων, να ανταποκριθεί στις προβλεπόμενες απαιτήσεις του λειτουργήματος, αντί να συμ+βάλλει στην ενότητα, την δια+βάλλει.
Ασέβεια της ΠτΔ προς τον ελληνικό λαό η ιδεοληπτική εικονοκλαστική συμπεριφορά
Μέσα σε μια καθιερωμένη εθιμοτυπική εκδήλωση για την αποκατάσταση της δημοκρατίας, η ΠτΔ κατάφερε να δείξει ασέβεια προς α) την ελληνική σημαία, και κατ’ επέκταση τον λαό που η σημαία αυτή αντιπροσωπεύει, «εξαφανίζοντάς» την από την αίθουσα όπου δεξιώθηκε τους πολιτικούς αρχηγούς, ωσάν η αποκατάσταση της δημοκρατίας να μην αφορούσε την Ελλάδα και τον λαό της, αλλά μια παρέα εγχώριας «ελίτ» που κλήθηκαν σε ένα «πριβέ» πάρτι για να γιορτάσει την επάνοδό της στην μπίζνα της εξουσίας β) το λιμενικό σώμα και τους Έλληνες ακρίτες που καλούνται να διαχειριστούν την ενορχηστρωμένη μαζική παραβίαση των ελληνικών συνόρων από παράτυπους (ενίοτε και παράνομους) μετανάστες με την απόφασή της να βραβεύσει έναν δηλωμένο υβριστή τους, που δεν διστάζει να αναμηρυκάζει τουρκική προπαγάνδα που δυσφημεί βάναυσα την χώρα γ) την ίδια την κυβέρνηση, με την ανεπιτυχή προσπάθειά της να φορτώσει την ατυχή απόφαση για παρασημοφόρηση του αμφιλεγόμενου εκείνου προσώπου στον υπουργό Εξωτερικών, ο οποίος, ως εικός, αντέδρασε και αποποιήθηκε κάθε ευθύνη, δημιουργώντας ένα επιπλέον πρόβλημα εκεί που δεν υπήρχε.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η σημερινή ΠτΔ έχει διχάσει την κοινή γνώμη και δημιουργήσει αρνητικό αντίκτυπο κατά την διάρκεια επίσημων τελετών εξαιτίας της προσπάθειάς της να διαμορφώσει πολιτική ατζέντα, επιβάλλοντας προσωπικές προτιμήσεις και ιδεοληψίες. Επειδή, όμως, ο θεσμός του προέδρου δεν είναι πολιτική θέση αλλά πολιτειακή, οφείλει να δείξει τον προσήκοντα σεβασμό και να τελεί τα επιβαλλόμενα από την εθιμοτυπία καθήκοντά της χωρίς να προσπαθεί να επιβάλλει αυθαίρετους νεωτερισμούς ή αλλαγές. Σε τελική ανάλυση, εάν ήθελε να πολιτευθεί, ας κατέβαινε τίμια στις εκλογές για να θέσει την προσωπική ατζέντα της στην λαϊκή ετυμηγορία και να την εφαρμόσει ελεύθερα, εφόσον προκριθεί. Στην προκειμένη περίπτωση, όμως, εκμεταλλεύεται τον θεσμικό ρόλο της για να επιβάλλει απόψεις και πρακτικές οι οποίες δεν είναι επικυρωμένες δια της λαϊκής ψήφου.
Φυσικά, πέρα από την κριτική που επισύρει η ίδια λόγω του ομφαλοσκοπικού τρόπο εκτέλεσης των καθηκόντων της, ευθύνες έχει και ο πρωθυπουργός, που την επέλεξε για το ανώτατο αυτό αξίωμα. Το γεγονός ότι ήθελε να κάνει τον πολιτικά «προχωρημένο» και να πρωτοτυπήσει με την πρόταση να αναλάβει την προεδρία γυναίκα για πρώτη φορά στην ιστορία της Ελληνικής Δημοκρατίας μοιάζει να θόλωσε την κρίση του ως προς την συμβατότητα της προσωπικότητας της επιλογής του με την θέση για την οποία την προόριζε. Σε καμμία περίπτωση, αυτό δεν τον απαλλάσσει των ευθυνών του.
Ο Ελληνισμός διαθέτει αρκετές αξιόλογες γυναίκες που θα εκτελούσαν τα καθήκοντα Προέδρου της Δημοκρατίας κατά τρόπο άριστο. Πάντως, η δική του επιλογή δείχνει να τον εκθέτει μέχρι στιγμής και να φέρνει την κυβέρνησή του σε δύσκολή θέση, εκτός εάν συμφωνεί με την εικονοκλαστική συμπεριφορά της.
Έφθασε η ώρα για την πρωτοτυπία της παραίτησης;
Με την ίδια την κα Σακελλαροπούλου να οδεύει προς συμπλήρωση δύο ετών στην θέση της, η περίοδος χάριτος πρέπει να λάβει ένα οριστικό τέλος. Εάν δεν προτίθεται η ίδια να εκτελέσει τα καθήκοντά της σύμφωνα με τα όσα προβλέπει το πρωτόκολλο και να βαδίσει επάνω στα χνάρια των προκατόχων της ως προς την αποφυγή σκανδαλισμού, ας κάνει το μόνο τίμιο πράγμα που απομένει και να παραιτηθεί. Εάν πάλι η γλύκα της καρέκλας αποτελεί εμπόδιο στην κρίση της, ας της το συστήσει κανείς.
Εφόσον καμαρώνουμε για την ωριμότητα της δημοκρατίας στον τόπο αυτό, θα μπορέσει το πολίτευμα να διαχειρισθεί ακόμη μια «πρωτιά»: την πρόωρη διακοπή της θητείας ΠτΔ και την εκλογή διαδόχου πριν την ολοκλήρωση της προβλεπόμενης θητείας.
Εννοείται ότι η στήλη αυτή δεν διαθέτει αυταπάτες για το αν πρόκειται να πραγματοποιηθεί το σενάριο αυτό. Αφού δεν βρέθηκε ως τώρα ΠτΔ να παραιτηθεί ηρωϊκώ τω τρόπω ως διαμαρτυρία για τα όσα αήθως συμβαίνουν στην ελλαδική πολιτική σκηνή, αρνούμενος με τον τρόπο αυτό να τα νομιμοποιήσει, γιατί να παραιτηθεί κάποιος απλά και μόνο επειδή δεν συμφωνεί με την εθιμοτυπία; Είναι ευκολότερο να κάνει ό,τι κάνουν οι υπόλοιποι ισχυροί στον τόπο και απλά να αγνοήσει τους κανόνες και κανονισμούς που δεν του αρέσουν.
Άλλωστε, δεν μάς έχουν συνηθίσει οι παχυλά αμοιβόμενοι επαγγελματίες πολιτικοί σε τέτοιου είδους ευαισθησίες. Όπως φαίνεται, ένα τέτοιο φιλότιμο και μια τόσο καλλιεργημένη λεπτότητα απαντάται σήμερα μόνο σε εγκαταλελειμμένους από την πολιτεία πρωταθλητές, που τους θυμόμαστε μόνο όταν μας ενδιαφέρει να υπερηφανευθούμε ότι συγκεντρώσαμε κανένα μετάλλιο σε Ολυμπιακούς Αγώνες.
Οι χρυσοί ολυμπιονίκες του εθνομηδενισμού
Και επειδή γίνεται λόγος για μετάλλια, οφείλουμε να αναρωτηθούμε εάν η συμπεριφορά της Ολυμπιακής Επιτροπής και του προπονητή του χρυσού σκοπιανού Ολυμπιονίκη συνιστά ή όχι άλλη μια παραβίαση της περιβόητης Πρεσποσυμφωνίας; Πάντως, μαζί με την εντελώς τυχαία αφαίρεση του γεωγραφικού προσδιορισμού της συνταγματικής ονομασίας των Σκοπίων με κάθε ευκαιρία, ειδικά σε μεγάλες αθλητικές διοργανώσεις, εάν η πρόσφατη απόφαση του σκοπιανού κοινοβουλίου, που θέτει ξεκάθαρες κόκκινες γραμμές στις διαπραγματεύσεις της γείτονος με την ΕΕ γύρω από την ονομασία της γλώσσας και εθνικής ταυτότητας τους, δεν αρκεί να ξεδιαλύνει τις ψευδαισθήσεις όλων εκείνων που επιμένουν στον μονόδρομο της μονομερούς τήρησης της Πρεσποσυμφωνίας εκ μέρους των Αθηνών, τότε κακώς εγκαλείται μόνο η ΠτΔ για ιδεοληψία. Ολόκληρο το πολιτικό σύστημα ζει σε ένα παράλληλο σύμπαν, αδιαφορώντας για δεινή θέση που οδηγεί την χώρα με κάθε λανθασμένο βήμα του, υπαγορευμένο από ατομικά κριτήρια και συμφέροντα.
Η Ελλάδα βρίσκεται στο σταυροδρόμι μιας γεωπολιτικά σημαντικής και συνάμα ιστορικά «δύσκολης» περιοχής. Κι ενώ οι υπόλοιπες χώρες προσπαθούν να αξιοποιήσουν κάθε ευκαιρία να αυξήσουν την διαπραγματευτική τους ισχύ εν όψει των μελλοντικών συγκρούσεων, στην Ελλάδα «γιορτάζουν» την δημοκρατία χωρίς σημαία και χάσκουν εθνομηδενιστικά ενώ συντελείται η κλοπή της πολιτιστικής της κληρονομιάς.
Αλήθεια, πιστεύει κανείς ότι τα κόμματα που ψήφισαν την σημερινή ΠτΔ και την αφήνουν ελεύθερη να μετατρέπει τις μεγάλες συμβολικές εκδηλώσεις της πολιτείας σε έκθεση προσωπικών ιδεών και ιδεοληψιών θα σταθούν ποτέ ικανά να δείξουν λίγη αυτοθυσία και να υπερασπιστούν την κληρονομιά που νέμονται πειθόμενοι τοις ρήμασιν εκείνων που μάς την κληροδότησαν;
