Η ενασχόληση με τα κοινά, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στον Ελληνισμό της Διασποράς, παραπέμπει συχνά στα μοτίβα και διδάγματα που μας χαρίζει η ελληνική μυθολογία. Εν προκειμένου, θα ασχοληθούμε με τα πρόσωπα του Σισύφου και του Ταντάλου.
Αναμφίβολα, οι υπόλοιποι λαοί και οι οργανωμένες εθνοτικές ομάδες στο εξωτερικό θα έχουν και εκείνοι τα προβλήματά τους, αλλά όπως και να τα κάνουμε, ο καθένας προσπαθεί να φροντίσει τα του οίκου του…
Η αχίλλειος πτέρνα της Ομογένειας στις ΗΠΑ
Έχουμε τονίσει πολλές φορές ότι η έλλειψη συντονισμού και θεσμικού διαλόγου αποτελεί την αχίλλειο πτέρνα του Απόδημου Ελληνισμού ή τουλάχιστον της οργανωμένης Ομογένειας στις ΗΠΑ. Το μειονέκτημα αυτό αποτελεί σημαίνοντα παράγοντα στην δυσλειτουργικότητα που παρατηρείται στους κόλπους της ελληνοαμερικανικής κοινότητας, ενώ λειτουργεί και ως τροχοπέδη στην ανάπτυξη και την πρόοδο σε σειρά τομέων. Πέραν τούτου, η συγκεκριμένη κατάσταση αποδυναμώνει και την Ελλάδα, διότι η δράση και παρέμβαση της Ομογένειας, ειδικά στην καρδιά μιας υπερδύναμης όπως οι ΗΠΑ, είναι σημαντική και πολλαπλασιάζει την ισχύ και επιρροή της Ελλάδος.
Επειδή, όπως λέει ο λαός, των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν, καλό θα ήταν να ασχοληθεί ο Ελληνισμός με το πρόβλημα αυτό εγκαίρως, ώστε να μην βρεθεί προ εκπλήξεως σε δύσκολες στιγμές και εν μέσω περιστάσεων, όπου η έλλειψη συντονισμού και σχεδιασμού μπορεί να στοιχίσει πολύ ακριβά. Η κατάσταση στην Ουκρανία, όπως και στο Αρτσάχ προηγουμένως, θα έπρεπε να έχει ήδη εκληφθεί ως προειδοποίηση των κινδύνων που ελλοχεύουν.
Ας εξετάσουμε, λοιπόν, μια συγκεκριμένη περίπτωση όπου η δυσλειτουργικότητα και η εσωτερική διχόνοια οδηγούν σε καταστάσεις που επηρεάζουν τον Ελληνισμό πολύ πέρα από τα στενά όρια των οργανισμών εκείνων που βρίσκονται σε αναβρασμό.
Παρέλαση για την 25η Μαρτίου στην Νέα Υόρκη… με δυόμιση μήνες καθυστέρηση
Εορτάσαμε προ ημερών την 201η επέτειο της Εθνικής Παλιγγενεσίας, μια διπλή εορτή που τιμάται σε ολόκληρο τον κόσμο, όπου υπάρχει Ελληνισμός. Στο πλαίσιο των εορτασμών, είθισται να τιμάται η εύσημος ημέρα αυτή και με παρελάσεις, τόσο εντός Ελλάδος όσο και εκτός. Στις ΗΠΑ, η μεγαλύτερη τέτοια παρέλαση πραγματοποιείται στην Νέα Υόρκη, στην εμβληματική Πέμπτη Λεωφόρο.
Δεδομένου ότι ακυρώθηκαν οι ετήσιες παρελάσεις των περασμένων δύο ετών λόγω πανδημίας, η φετινή παρέλαση όφειλε να ήταν μεγαλειώδης. Αντιθέτως, εξαιτίας μιας εσωτερικής διένεξης περί των διοικητικών, η οποία ίσως καταλήξει στα δικαστήρια προκειμένου να δοθεί τελεσίδικη λύση, η πραγματοποίηση της Παρέλασης για την Ελληνική Ανεξαρτησία πέρασε μέσα από σαράντα κύματα. Τελικά, οι αντιμαχόμενες πλευρές εδέησαν να αναθέσουν την διοργάνωσή της σε μια επιτροπή που απαρτίζεται από πρόσωπα που θεωρούνται ουδέτερα ή κοινής αποδοχής.
Προ μερικών εβδομάδων, ακούσαμε μετ’ εκπλήξεως ότι η ημερομηνία διεξαγωγής της Παρέλασης ορίστηκε για τις…5 Ιουνίου! Δεν γνωρίζουμε αν η καθυστέρηση αυτή οφείλεται στην έλλειψη προετοιμασίας εκ μέρους της διοργανώτριας αρχής λόγω του κλίματος παρατεταμένης πόλωσης και εσωστρέφειας και της υφιστάμενης διοικητικής κρίσης, αλλά θεωρούμε ότι η απαράδεκτη αυτή καθυστέρηση συνδέεται με αυτούς τους παράγοντες, τουλάχιστον σε σημαντικό βαθμό, διότι σχεδόν ποτέ δεν τελείται η Παρέλαση τόσο αργά.
Σύγχυση, ασυνεννοησία και φαγωμάρα ζημιώνουν την εικόνα του Ελληνισμού
Ως αποτέλεσμα, κυριαρχεί μια εικόνα ασυνεννοησίας, η οποία εκπέμπεται προς τα έξω, αφού σε άλλες πόλεις των ΗΠΑ, μεταξύ των οποίων και της γειτονικής Φιλαδέλφειας, η τοπική Παρέλαση για την Ελληνική Ανεξαρτησία πραγματοποιήθηκε στις 20 Μαρτίου, πλησίον της εθνικής επετείου, ώστε να τιμηθεί δεόντως η εορτή της 25ης Μαρτίου.
Συνεπώς, γεννάται το ερώτημα τι ακριβώς θα εορτάσουν οι διοργανωτές στην Νέα Υόρκη στις αρχές Ιουνίου; Θα υπάρξει άραγε ο απαραίτητος παλμός ή μήπως θα έχει ατονήσει εξαιτίας της παρέλευσης σχεδόν δυόμιση μηνών από την αιτία (εθνική εορτή), καθιστώντας το αιτιατό (παρέλαση) περιττό. Δεν θα αναρωτηθούν άραγε οι θεατές και συμμετέχοντες γιατί εορτάζεται η 25η Μαρτίου με τόση καθυστέρηση; Σε αυτή την περίπτωση, υπάρχει κάποιο σχέδιο διαφήμισης-προώθησης που μπορεί να κάνει τον ετεροχρονισμένο εορτασμό να φανεί επίκαιρος;
Όσο για το επιχείρημα ότι οι καλύτερες καιρικές συνθήκες θα εγγυηθούν μαζικότερη προσέλευση, εκφράζουμε τις αμφιβολίες μας. Πρώτον, το έντονα άστατο και βροχερό ανοιξιάτικο κλίμα της Νέας Υόρκης παραμένει πάντα απρόβλεπτο. Δεύτερον, μετά το Πάσχα, είθισται να πληθαίνουν οι κοινωνικές υποχρεώσεις, με πολλούς γάμους και βαπτίσεις να προγραμματίζονται για τους μήνες Μάιο και Ιούνιο, που σημαίνει αυξημένο φόρτο για το πρόγραμμα των ομογενών, γεγονός που ενδέχεται να στερήσει θεατές και παρελαύνοντες από την Παρέλαση.
Σίσυφος και Τάνταλος
Η παρομοίωση με τον Σίσυφο ταιριάζει πολλαπλώς, αφού, αφ’ ενός είναι βασανιστικό να βλέπεις να επαναλαμβάνονται τα ίδια λάθη, ξανά και ξανά, σκορπώντας στον βρόντο τους κόπους όλων εκείνων που εργάζονται υπέρ της Ομογένειας και των θεσμών της. Αφ’ ετέρου, η σισύφειος τιμωρία που επισύρουν οι ομώνυμες συμπεριφορές μοιάζει να είναι νομοτελειακή.
Στην μυθολογία, ο Σίσυφος θεωρείτο ο πιο πανούργος άνθρωπος που έζησε ποτέ. Ίσως γι’ αυτό ο μύθος υπαινίσσεται ότι υπήρξε ο πραγματικός πατέρας του Οδυσσέα. Ως βασιλιάς, θεωρήθηκε ένας έξυπνος και ικανός ηγέτης, ο οποίος, ωστόσο, δεν κατάφερε να ξεπεράσει τον κακό του εαυτό.
Τόσο οι προσωπικές επιθέσεις του απέναντι σε συνανθρώπους του, όσο και ο υπέρμετρος εγωισμός του, που έφτασε στο σημείο της ύβρεως, εξόργισαν τους θεούς, με τον Δία να διατάζει την παραδειγματική τιμωρία του.
Μήπως, λοιπόν, ο εγωισμός των ηγετών μας, οι οποίοι δεν επιζητούν τον διάλογο ή την διεύρυνση της βάσης, προκαλεί και την αναπόφευκτη σισύφεια τιμωρία; Η εξυπνάδα και ο πλούτος, που υπάρχουν εν αφθονία στην Ομογένεια, είναι πολύτιμα αγαθά, αλλά δεν αντικαθιστούν το ομαδικό πνεύμα και την συλλογική συνείδηση. Ίσα ίσα, την συμπληρώνουν. Διαφορετικά, δρουν διαιρετικά.
Ομοίως, το πρόσωπο του Ταντάλου μας αφορά για τους ίδιους λόγους. Η κλοπή του νέκταρος και της αμβροσίας από τους θεούς και στην συνέχεια, η θυσία του ίδιου του γυιού του, τον οποίο επιχείρησε να σερβίρει κρυφά στους θεούς για να δοκιμάσει την παντογνωσία τους, επέσυρε την σκληρότατη τιμωρία που του επιβλήθηκε στην συνέχεια. Την αδυναμία να γευθεί τον καρπό του δέντρου που κρεμόταν δελεαστικά μπροστά του ή να ξεδιψάσει πίνοντας από το νερό το οποίο μονίμως τον περιέβαλλε, θυμίζει τις συνέπειες τις οποίες υφίσταται ο Ελληνισμός – και δη η νεολαία – όταν οι ηγέτες του αδυνατούν να ξεπεράσουν τις διαφορές τους εντός ενός λειτουργικού πλαισίου.
Θέτοντας τον εγωισμό και το γινάτι πάνω από το καλώς νοούμενο συμφέρον του συνόλου, μοιάζουν αφ’ ενός με τον Τάνταλο, που δεν διστάζει να θυσιάσει τον ίδιο του τον γυιό (δηλαδή, τις νεώτερες γενιές) για να επιβληθεί, ενώ αφ’ ετέρου, υποβάλλουν το σύνολο της ελληνικής κοινότητος σε Ταντάλειο τιμωρία, εμποδίζοντας τα υπόλοιπα μέλη της να γευθούν τους καρπούς του Ελληνισμού ή να πιούν από το καθάριο νερό του, θυσιάζοντας την πρόοδο χάριν φιλαυτίας.
«Πρέπει ή να χαθούμε μαζί ή να τα καταφέρουμε μαζί»
Καταλήγουμε παραθέτοντας ένα δίλλημα που μας θέτει ο Γάλλος φιλόσοφος Ζαν Πωλ Σαρτρ δια του ήρωά του στο θεατρικό έργο του «Κεκλεισμένων των θυρών»: «Πρέπει ή να χαθούμε μαζί, ή να τα καταφέρουμε μαζί. Διαλέξτε.»
Το δίλλημα αυτό πρέπει να απασχολεί τους βουληφόρους του Ελληνισμού, αλλά και τους Έλληνες όπου γης, γιατί η διάσωση της πολιτισμικής μας ταυτότητας και η προσφορά βοήθειας προς την Ελλάδα δεν ήταν ποτέ ατομική υπόθεση, αλλά συλλογική ευθύνη.
