Κάθε δραστηριότητα που έχει να κάνει με την περιπέτεια του αγνώστου, με την αγωνία της αναζήτησης και τις τέρψεις της ανακάλυψης, με την περιπλάνηση σε αγεωγράφητα εδάφη εν γένει, ενέχει κινδύνους. Κυρίως ψυχολογικούς και συναισθηματικούς, αλλά όχι σπάνια και σωματικούς. Η δουλειά του λογοτέχνη, που κατά τον Πάουντ απαιτεί να έχεις πάντα μυαλό, ενώ σύμφωνα με τον Παπαδιαμάντη είναι μη αποδεδεγμένης χρησιμότητας, συγκαταλέγεται τρόπον τινά στην παραπάνω κατηγορία.
Η λευκή σελίδα είναι μια επικράτεια ανησυχίας. Εκεί συγκεντρώνονται όλες οι ευάλωτες και τρωτές πλευρές του συγγραφέα, οι ανασφάλειες, οι φοβίες, τα άγχη του. Όσο κερδίζει έδαφος το γραπτό κείμενο και όσο συρρικνώνεται το λευκό κενό, τόσο μειώνονται αυτά τα ψυχολογικά προσκόμματα και στη θέση τους ανθίζουν θετικά αισθήματα όπως αισιοδοξία, ευδιαθεσία, αυτοπεποίθεση, ευφορία. Πρόκειται για διελκυστίνδα με μεγάλο συντελεστή ρίσκου για τον γράφοντα. Και όσο πιο σοβαρά παίρνει τη δουλειά του, τόσο πιο μεγάλο το διακύβευμα.
Χαρακτηριστική είναι η σεκάνς της τρέλας του συγγραφέα στην Λάμψη του Κιούμπρικ. Το να χαθείς στους μαιάνδρους της σκέψης σου, καθώς πραγματικότητα συμπλέκεται με φαντασία (γιατί, τί άλλο είναι το γράψιμο, αν όχι αυτό το ανακάτεμα;), συνιστά μια εξέλιξη αρκετά ευλογοφανή. Υπάρχουν όμως πολλαπλές άμυνες. Η τρέλα, η μοναξιά, η απογοήτευση δεν αποτελούν αναπόδραστο πεπρωμένο του συγγραφέα. Αν και μέχρι ένα σημείο, κάθε γραφιάς θα πρέπει κάπως να αναμετρηθεί με τούτα, όπως και με κάθε άλλη οριακή ανθρώπινη κατάσταση. Ειδάλλως τι συγγραφέας είναι;
Οι άμυνες του συγγραφέα απέναντι στους κινδύνους που απειλούν τον ίδιο και το σινάφι του (και μιλάμε για τους σοβαρούς κινδύνους, όχι για τις αιμορροΐδες, παραδείγματος χάριν, τους πόνους στη μέση ή την παχυσαρκία που συχνά καλείται να αντιμετωπίσει εξαιτίας αλόγιστης καθιστικής ζωής και αποστροφής προς την άσκηση) ποικίλουν. Πολλοί αντιμετωπίζουν τους φόβους τους μέσα από ψυχαναγκασμούς, άλλος με μανία καθαριότητας και ευταξίας και άλλος με βούλιαγμα μέσα στο χάος. Άλλοι προτάσσουν το έργο τους ως ασπίδα προστασίας – αυτό που τους φοβίζει, το ίδιο τους λυτρώνει κιόλας. Άλλοι ανατρέχουν σε ποιότητες του χαρακτήρα τους που έχουν κρυσταλλωθεί μέσα τους από την περίοδο της παιδικής τους ηλικίας: είναι εκ φύσεως γενναίοι, αισιόδοξοι, αδιάφοροι. Με τον έναν ή τον άλλο τρόπο οι περισσότεροι τα καταφέρνουν και ξεπερνάν τις συμπληγάδες που ορθώνονται μπροστά τους.
Αλλά ακόμα και αν διευθετηθούν κάπως, ακόμα και αν μπούνε σε κουτάκι, ο φόβος, η μειονεξία, η αίσθηση ματαιότητας, η πάλη με την έλλειψη έμπνευσης, τα πολλαπλά αδιέξοδα, η αναπόφευκτη μοναξιά, η αυτοκαταστροφική διάθεση, η δυσθυμία, οι τάσεις αυτοκαταστροφής, η απελπισία, δεν παύουν να είναι πάντα εκεί. Στην άλλη πλευρά της καινούργιας λευκής σελίδας. Περιμένουν τη μετουσίωση τους σε κάτι δημιουργικό, φωτεινό και ελπιδοφόρο, που είναι πάντα ένα καλλιτεχνικό έργο. Ή τουλάχιστον την απώθησή τους σε περιοχές που δεν έχει επικρατήσει ακόμα ο λόγος.
Οι λέξεις σαν επεκτατικό στράτευμα περιορίζουν το λευκό κενό σε όλο και στενότερες ζώνες, καταλαμβάνοντας τον χώρο του. Αλλά μήπως δεν είναι ακριβής μια τέτοια εικόνα; Μήπως, αντιθέτως, ο λόγος βρίσκεται σε συνεχή κατάσταση πολιορκίας από το απέραντο λευκό κενό, από τις άγραφες σελίδες και τα δυσοίωνα παράγωγά τους; Και αυτό που μοιάζει με επέκταση δεν είναι παρά μια απεγνωσμένη άμυνα;
Originally posted 2017-12-17 12:05:40.
