Η Κυβέρνηση του Στέφανου Σκουλούδη (Οκτώβριος 1915 – Ιούνιος 1916) σχηματίστηκε μετά την πτώση της προηγούμενης κυβέρνησης Ζαΐμη, εν μέσω της διαφοροποίησης του Ελευθερίου Βενιζέλου από την καθαρή και σταθερή πολιτική της ευμενούς προς την Αντάντ ουδετερότητας, που τήρησαν όλες οι κυβερνήσεις της Ελλάδος.
Ο βασιλιάς, κάλεσε τον Στέφανο Σκουλούδη, άνθρωπο του περιβάλλοντός του και εκτός Κοινοβουλίου εκείνη την περίοδο, να αναλάβει τον σχηματισμό κυβέρνησης, με σκοπό την διενέργεια εκλογών, όταν ο Βενιζέλος πρόδωσε την υπόσχεσή του να μην επιτρέψει απόβαση των αγγλικών και γαλλικών δυνάμεων στο ελληνικό έδαφος – πράξη που θα έσυρε την Ελλάδα εκτός ουδετερότητας και απροετοίμαστη σε έναν ξένο προς τα συμφέροντά της πόλεμο.
Ο βασιλιάς πράγματι, διέλυσε την Βουλή (στην οποία πλειοψηφούσε το κόμμα των Φιλελευθέρων) στις 29 Οκτωβρίου και προκήρυξε εκλογές για τις 15 Δεκεμβρίου.
Οι «Φιλελεύθεροι», χρηματοδοτούμενοι από τον Μπάζιλ Ζαχάρωφ με πλήθος ραδιοφωνικών σταθμών και εφημερίδων, αρνήθηκαν να πάρουν μέρος στις εκλογές, και όπως ήταν αναμενόμενο, το «Κόμμα των Εθνικοφρόνων» του Δημητρίου Γούναρη, ήρθε πρώτο σε ψήφους, και κατέκτησε τις 256 από τις 333 συνολικά έδρες του Κοινοβουλίου.
Αν και το κόμμα του πρώτευσε, ο Γούναρης δεν θέλησε να αναλάβει την πρωθυπουργία, υποστηρίζοντας ότι οι εκλογές επιβράβευαν το έργο της κυβέρνησης Σκουλούδη, και δεν υπήρχε λόγος μεταβολής. Πράγματι, όπως επιβεβαιώνεται από το Ημερολόγιον-Αρχείον του Γεωργίου Στρέιτ, όλοι οι πρώην πρωθυπουργοί πίεζαν τον Βασιλιά Κωνσταντίνο να επανατοποθετήσει τον Βενιζέλο πρωθυπουργό για να αναλάβει καθαρά την ευθύνη του που μεθόδευε την έξοδο από την ουδετερότητα, χωρίς να έχει ενημερώσει ευθέως το εκλογικό σώμα.
Η κυβέρνηση Σκουλούδη είχε να αντιμετωπίσει τις αυξανόμενες ταπεινωτικές για την Ελλάδα πιέσεις εκ μέρους της Αντάντ των Γάλλων και Βρετανών για εγκατάλειψη της ουδετερότητας και στο τέλος, την καταστρατήγηση της ουδετερότητας και από την Γερμανία:
βομβαρδισμός θέσεων της Αντάντ στη Θεσσαλονίκη, και κατάληψη του οχυρού Ρούπελ από γερμανο-βουλγαρικά στρατεύματα σε στρατιωτική απάντηση της εισέλασης των Γάλλων και Βρετανών ανατολικώς του Στρυμώνα.
Η Κυβέρνηση Σκουλούδη συνδέθηκε με τις συνεχείς υποχωρήσεις στις εκβιαστικές ενέργειες παραβίασης της ουδετερότητας της Ελλάδας εκ μέρους της Entente και την αγωνιώδη προσπάθεια να αποφύγει να συρθεί στην μεθόδευση Βενιζέλου. Η σύλληψη από τις συμμαχικές δυνάμεις των προξένων των Κεντρικών Δυνάμεων στη Θεσσαλονίκη, η σταδιακή κατάληψη με διάφορες δικαιολογίες της Κέρκυρας, της Μήλου, της Κεφαλονιάς, του Καραμπουρνού και, αργότερα, της Θάσου, η ανατίναξη της κύριας γέφυρας στον ποταμό Στρυμόνα, η επιβολή στρατιωτικού νόμου στη Θεσσαλονίκη και ο ναυτικός αποκλεισμός της χώρας, ο οποίος επέφερε έντονη έλλειψη σιταριού, καυσίμων, γενικευμένη ανθρωπιστική κρίση και δεκάδες χιλιάδες θανάτους -κυρίως νηπίων- αποδείκνυαν πέρα από κάθε αμφιβολία την αδυναμία της κυβέρνησης Σκουλούδη να ασκήσει δική της πολιτική, που ήταν η σταθερή εθνική πολιτική, μέχρι την προσωπική διαφοροποίηση του Ελευθερίου Βενιζέλου τον Αύγουστο του 1914.
Τέλος, όταν οι συμμαχικές δυνάμεις απαίτησαν την πλήρη αποστράτευση της χώρας, την διάλυση της κυβέρνησης και την προκήρυξη νέων εκλογών, καθώς και αλλαγές στα ανώτατα αστυνομικά κλιμάκια, η κυβέρνηση Σκουλούδη παραιτήθηκε.
Ο δρόμος για την επιβολή του Βενιζέλου με τις γαλλικές λόγχες είχε ήδη ανοίξει.
Originally posted 2021-10-18 09:25:00.
