Πέρασε ο καιρός. Είναι Απρίλης του 1997 και κάθομαι δίπλα στο Hatsumi Soke. Τα περίπου δέκα χρόνια που πέρασαν τα επένδυσα στη βελτίωση των δυνατοτήτων μου. Ένιωθα, πως άσχετα με το μεγαλείο του Hatsumi Soke, αν δεν είχα την ικανότητα να απορροφώ τις διδασκαλίες του και να τις κατανοώ, όλα θα ήταν μάταια. Έτσι, ο χρόνος ήταν απαραίτητος ώστε να βελτιωθώ για να φτάσω στο σημείο όπου θα μπορούσα να αναπαραγάγω την ουσία αυτών που έβλεπα στο βίντεο, ή έστω ένα μέρος τους και κατόπιν να το αρθρώσω με λόγια.
Η τέχνη κινεί τον κόσμο. Ακόμα κι έτσι, όμως, πολλοί είναι αυτοί που δε μπορούν να καταλάβουν το επίπεδο της δεξιοτεχνίας επειδή ακόμα δεν έχουν διαμορφώσει ένα κανόνα, ισάξιο με του καλλιτέχνη που δημιουργεί το έργο τέχνης. Φυσικά, δεν υπάρχει τίποτε μεμπτό από το να συγκινείσαι με την τέχνη ακόμα και αν δε την καταλαβαίνεις. Στην περίπτωσή μου, όμως, σκοπός ήταν να αναπαραγάγω την τέχνη. Ήταν, λοιπόν, απαραίτητο να αποκτήσω το ίδιο μέτρο αναφοράς, όπως και του καλλιτέχνη που μελετούσα. Δεν αρκούσε να μείνω στο επίπεδο της συγκίνησης όπως πολλοί άλλοι.
Είναι συναρπαστικό που τώρα κάθομαι δίπλα στο Hatsumi Soke, αυτόν που τόσο θαύμασα στο βίντεο δεκατρία ή δεκατέσσερα χρόνια πριν. Είμαι ενθουσιασμένος και νευρικός προσπαθώντας να σκεφτώ καλές ερωτήσεις, αντικρίζοντάς τον πρόσωπο με πρόσωπο. Είναι το συναίσθημα που έχουν τα παιδιά όταν συναντούν τον αστέρα που θαυμάζουν. Η καρδιά κτυπά δυνατά και ο ήχος μοιάζει βαθύς.
Είναι Παρασκευή απόγευμα στο Budokan του Tokyo, στην περιοχή Ayase. Έχουν προπόνηση κάθε Παρασκευή. Όταν φτάνω, στις επτά, η προπόνηση έχει ήδη ξεκινήσει. Βρίσκονται εκεί περίπου εβδομήντα με ογδόντα άτομα. Οι περισσότεροι είναι από το εξωτερικό. Μόνον λίγοι Ιάπωνες. Αυτό δείχνει ξανά πώς γίνεται δεκτός ο Hatsumi Soke στον κόσμο. Μόνον λίγοι Ιάπωνες υπάρχουν που να εκτιμούν και να καταλαβαίνουν το έργο του. Μα γιατί; Έχουν τυφλωθεί; Ή μήπως κατέληξαν ανίκανοι, αναίσθητοι;
Τώρα βρίσκομαι στην αίθουσα εξάσκησης ως δημοσιογράφος που θέλει να γράψει για το Hatsumi Soke. «Χαίρω πολύ. Είμαι ο Akira Hino», του συστήνομαι σύντομα. Ο Hatsumi Soke απαντά χαλαρά «ΟΚ, ΟΚ, σα στο σπίτι σου» και συνεχίζει την επίδειξη. Μπορεί να αναρωτιέται ποιος είναι αυτός ο δημοσιογράφος. Για να διορθώσω την αναστάτωση, κάθομαι στη γωνιά μου. Μετά από λίγο ο Hatsumi Soke έρχεται και κάθεται δίπλα μου. «Φέτος το θέμα είναι το Hanbo. Κάθε χρονιά αποφασίζουμε ένα θέμα και το μελετούμε σε βάθος». Καταλαβαίνω γιατί διδάσκει με τον τρόπο αυτό. Ειδάλλως, η εκμάθηση των εννέα τεχνοτροπιών θα δημιουργούσε σύγχυση και στις δύο πλευρές: και στο Soke και στους μαθητές.
«Soke, μπορώ να σας ρωτήσω κάτι»; Ξεκινώ τη συνέντευξή μου. «Soke παρακολουθώ την εξάσκησή σας και νομίζω πως θα είναι μάλλον δύσκολο για τους ανθρώπους από το εξωτερικό να σας παρακολουθήσουν μέσα από τις τόσο γρήγορες αλλαγές. Είναι δύσκολο ακόμα και για τους Ιάπωνες. Λοιπόν, μάλλον θα μπορούσα να πω πως τους είναι ακατανόητα, έτσι δεν είναι»; Ο Soke απαντά: «Όλα καλά. Αν δε τα καταφέρεις, πέθανες. Απλά πράγματα. Επίσης, δε τους διδάσκω τίποτα. Απλώς τους το περνάω». Μένω άφωνος και τον κοιτώ στα μάτια. Συνεχίζει: «Εξασκούμεθα στις πολεμικές τέχνες. Όχι στην υποχρεωτική εκπαίδευση, έτσι δεν είναι κύριε Hino»;
Ναι, ναι, ακριβώς! Κάνει λίγες μόνον επιδείξεις κατά τη διάρκεια του μαθήματος. Μέσα σε τόσο λίγο χρόνο, οι μαθητές πρέπει να αναπτύξουν την ικανότητα να συλλαμβάνουν μια κατάσταση άμεσα και να δρουν αναλόγως. Με άλλα λόγια, εξασκούνται στη δεξιότητα της επιβίωσης. Μια θεμελιώδης στάση στο Budo. Χωρίς αυτό, δε μπορείς να τις λες πολεμικές τέχνες.
Αυτή η αίθουσα είναι το πραγματικό Dojo. Παρεμπιπτόντως, είναι μάλλον παράξενο που εντυπωσιάζομαι από κάτι τόσο κοινότοπο στις πολεμικές τέχνες. Σε τι εξασκούμουν ως τώρα;
Η επίδειξη του Soke για το κοντάρι δεν αφορά συνήθεις χρήσεις του ή κάποια δεδομένη φόρμα κινήσεων. Δεν επαναλαμβάνει το ίδιο Kata ξανά και ξανά. Στην αρχή, φαίνεται πως υπάρχει μια βασική φόρμα, αλλά ο Soke δε προσκολλάται ποτέ σ αυτήν. Αντίθετα, συνεχώς αυτοσχεδιάζει και την αναπτύσσει, πράγματι παρόμοια με την μουσική Jazz.
Μα, όσο παρακολουθώ όλο και πιο προσεκτικά τις κινήσεις του, γίνεται εμφανές πως όλες του οι κινήσεις καθορίζονται από τέλειες, ακριβείς μετατοπίσεις του βάρους. Ειδάλλως, θα ήταν αδύνατον να ρίξει κάποιον με ένα μαλακό κοντάρι εξάσκησης, που είναι πολύ ελαστικό για το σκοπό αυτό. Μπροστά στα μάτια μου, έρχονται καθαρές απαντήσεις σε όλες τις απορίες που είχα παρακολουθώντας το βίντεο χρόνια πριν.
Μετά το μάθημα, ο δάσκαλος Hatsumi με καλεί να φάμε. Χωρίζουμε αφού έλαβα την άδειά του να δημοσιεύσω ένα άρθρο με αυτό το θέμα: τη στιγμή της ζωής μου που θα θυμάμαι για πάντα.
*Απόσπασμα από το έργο: Kokoro no Katachi – Η Εικόνα της Καρδιάς. Του Akira Hino. Εκδόσεις Ελληνική Πρωτοπορία. Αποκλειστικά διαθέσιμο από το www.grecobooks.com
