Οι τελευταίες εξελίξεις στις σχέσεις της γείτονος Ιταλίας με τους θεσμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελούν ένα ενδιαφέρον «μπρα ντε φερ» που θα δείξει, εν μέρει, πόση δύναμη έχει απομείνει στις εθνικές κυβερνήσεις να ασκήσουν τις πολιτικές για τις οποίες ψηφίστηκαν από τους πολίτες και όχι αυτές που υπαγορεύονται από το απρόσωπο διευθυντήριο των Ευρωπαϊκών θεσμών, οι περισσότεροι εκ των οποίων στερούνται την νομιμοποίηση της λαϊκής ετυμηγορίας. Οι κόντρα μεταξύ Ρώμης και Βρυξελλών που σημειώνεται κυρίως σε θέματα οικονομικής και μεταναστευτικής πολιτικής αναμένεται να φουντώσει, δημιουργώντας ένα θερμό φθινόπωρο, σε μια ήπειρο που ήδη ψήνεται από την συνεχή άνοδο της θερμοκρασίας.

Ο αντιπρόεδρος της ιταλικής κυβέρνησης, Λουίτζι Ντι Μάιο, επιβεβαίωσε την περασμένη εβδομάδα την πρόθεσή του να μειώσει την συμβολή της Ιταλίας στον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ελλείψει συμφωνίας με τις Βρυξέλλες για την τύχη των μεταναστών που παραμένουν σε πλοίο της ιταλικής ακτοφυλακής.

«Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να γυρίσει την πλάτη στην Ιταλία, για μία ακόμη φορά» έγραψε ο Ντι Μάιο στη σελίδα του στο Facebook, συμπληρώνοντας ότι η χώρα του δεν έχει άλλη επιλογή από το να «λάβει μονομερώς μέτρα αντισταθμιστικού χαρακτήρα».

20180822_165123_00035251700272904692288.png

Επίσης, ο έτερος αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός εσωτερικών, Ματέο Σαλβίνι, θα συναντηθεί αυτή την εβδομάδα στο Μιλάνο με τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας και άτυπο ηγέτη της αντιμεταναστευτικής ομάδας Βίζενγκραντ Βίκτορ Όρμπαν. Ο κ. Σαλβίνι, που ηγείται το συμπολιτευόμενο κόμμα της Λέγκας, σε συνέντευξή του στην Corriere della Sera, ανέφερε ότι θα συζητήσει με τον Όρμπαν τρόπους, ώστε να «σταματήσει η μετανάστευση» προς την ΕΕ.

Αντιρρήσεις της ΕΕ στα οικονομικά σχέδια της Ιταλίας

Η νέα ιταλική κυβέρνηση έχει ανακοινώσει φιλόδοξο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων που υπόσχεται να τονώσει την εγχώρια οικονομία. Όμως, τα σχέδια της νέα κυβέρνησης, της οποίας ο επιλεγμένος υπουργός οικονομικών ανετράπη από το τραπεζικό κατεστημένο πριν καν προλάβει να ορκιστεί, λόγω παλαιοτέρων δηλώσεών του για την βιωσιμότητα του ευρώ, έρχονται σε σύγκρουση με τους μονεταριστές των Βρυξελλών και τις αγορές.

Σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση που πλήττει την Τουρκία, τα ιταλικά ομόλογα σημειώνουν σημαντικές απώλειες λόγω του τεράστιου δημοσίου χρέους της Ιταλίας, το οποίο θα απειλούσε την ίδια την ύπαρξη της ευρωζώνης σε περίπτωση πτώχευσης. Προ ημερών, το πρακτορείο ειδήσεων «Bloomberg» έφτασε σε σημείο να προτείνει ως ασφαλέστερα την αγορά ελληνικών ομολόγων αντί ιταλικών, επικαλούμενο ανάλυση της Societe Generale!

Βέβαια, όπως αποδείχθηκε και στην περίπτωση της Ελλάδας παλιότερα και της Τουρκίας τώρα, η απόδοση των ομολόγων συσχετίζεται όχι μόνο με την αναχρηματοδότηση των οικονομιών των κρατών, αλλά κυρίως με την άσκηση πίεσης και χειραγώγηση των χωρών αυτών από τις αγορές. Εάν, σύμφωνα με τον Καρλ φον Κλαούζεβιτς, «ο πόλεμος είναι η συνέχεια της πολιτικής με άλλα μέσα», τότε η οικονομία αποτελεί την αιχμή του πολεμικού δόρατος στην σημερινή εποχή.

Προς μια μονομαχία Ρώμης-Βρυξελλών;

Ασφαλώς, η Ιταλία δεν μπορεί να ενταχθεί στην ίδια κατηγορία με την Ελλάδα, λόγω του μεγέθους της οικονομίας της (τρίτη μεγαλύτερη της ευρωζώνης) και την γεωπολιτική της θέση. Διαθέτει βαριά βιομηχανία και έχει την πολυτέλεια να μετέχει των εξελίξεων στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο από μια σχετική απόσταση ασφαλείας. Παρ’ όλα τα οικονομικά «αμαρτήματά» της, οι οικονομικοί πουριτανοί του Ευρωπαϊκού βορρά την δέχθηκαν στα ενδότερα της λέσχης των εκλεκτών, ευνοώντας την κατά την διάρκεια της κρίσης και χαρίζοντας της εκπροσώπηση στην κορυφή της ιεραρχικής πυραμίδας των θεσμικών οργάνων τους (Πρόντι, Ντράγκι, Ταγιάνι).

Η νέα αντισυστημική κυβέρνηση της Ιταλίας ανήλθε στην εξουσία για να φέρει αλλαγές και να θέσει τέρμα στα, για την πλειοψηφία των Ιταλών ψηφοφόρων, κακώς κείμενα των τελευταίων ετών. Οι αντιδράσεις του ευρωπαϊκού κατεστημένου εκδηλώθηκαν με το καλημέρα. Δεν είναι βέβαιο εάν η έκβαση του ιδιότυπου αυτού αγώνα επιβολής θα επηρεάσει θετικά την Ελλάδα, καθώς οι διαδοχικές ελληνικές κυβερνήσεις εκάστου χρώματος και πολιτικής τοποθέτησης έχουν παραιτηθεί μοιρολατρικά στις βουλιμικές ορέξεις του τραπεζικού κατεστημένου της ΕΕ, αρκούμενες στην ηδονή της κυβερνητικής καρέκλας, αλλά κάθε βήμα προς την ενίσχυση της θέσης των δημοκρατικών θεσμών στην Ευρώπη αποτελεί θετική εξέλιξη.

Στην καλύτερη περίπτωση, ίσως μέσα από το χάος που δημιουργηθεί από την αναπόφευκτη θεσμική κρίση που θα βιώσει η ΕΕ, να επανακτηθούν οι ισορροπίες και να γεννηθεί κάτι νέο και καλύτερο.

Written by

Χριστόφορος ΤΡΙΠΟΥΛΑΣ

Ο Χριστόφορος Τριπουλάς είναι πανεπιστημιακός και διδάσκει μαθήματα ρητορικής και διαπροσωπικής επικοινωνίας. Ασχολείται με την μετάφραση και την επιφυλλιδογραφία και είναι συντάκτης στην εφημερίδα Αριστεία.