Τέλη Οκτωβρίου του 2005 ένας από τους γνωστότερους και ωραιότερους αρχαιοελληνικούς μύθους ξαναζωντάνεψε μέσα από την τέχνη των αδελφών Παντελή και Νίκου Σωτηριάδη (1959 – 2015). Πρόκειται για την «Αρπαγή της Ευρώπης», η οποία με τη μορφή ενός γλυπτού ταξίδεψε από τον Άγιο Νικόλαο της Κρήτης στην Ευρώπη για να καταλήξει στην είσοδο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο (Γαλλία).
Το γλυπτό είναι φτιαγμένο από μπρούντζο, χάλυβα και γυαλί, εξολοκλήρου σφυρηλατημένο στο χέρι, ενώ το βάρος του πλησιάζει τους 6 τόνους.
«Η Αρπαγή της Ευρώπης» αποτελεί ένα δώρο προς την Ευρωπαϊκή Ένωση από τον Δήμο του Αγίου Νικολάου Λασιθίου, αλλά και ολόκληρη την Κρήτη, με στόχο να προβάλει το νησί μέσα από την ιστορία, τον πολιτισμό και την κουλτούρα του.
Άλλο ένα, ορειχάλκινο γλυπτό, αφιερωμένο στην Αρπάγη της Ευρώπης, που φιλοτέχνησαν οι Αγιονικολιώτες καλλιτέχνες Νίκος και Παντελής Σωτηριάδης σε σχέδια του βραβευμένου σκηνοθέτη Νίκου Κούνδουρου (1926-2017), τοποθετήθηκε στις αρχές Νοέμβριου του 2012 στη νέα προβλήτα του λιμανιού του Αγίου Νικολάου.
Τι λέει ο μύθος;
Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, η Ευρώπη ήταν αδελφή του Κάδμου, ιδρυτή της Θήβας, και κόρη του Αγήνορα και της Τηλεφάσσας, ηγεμόνων της Φοινίκης. Όταν μεγάλωσε, μια μέρα πήγε στα λιβάδια για να παίξει με τις φίλες της και να μαζέψει λουλούδια. Εκεί συνάντησε τον θεό Δία, ο οποίος αμέσως την ερωτεύτηκε. Για να την πλησιάσει, ο Δίας μεταμορφώθηκε σε ένα λευκό ήρεμο, εύσωμο και δυνατό ταύρο και πήγε δίπλα της με σκοπό να την κατακτήσει. Η Ευρώπη, γοητευμένη από την κορμοστασιά και τη μυϊκή δύναμη του ταύρου-Δία, δεν άργησε να τον ιππεύσει. Τότε εκείνος άρχισε να τρέχει με αστραπιαία ταχύτητα, διέσχισε τη Μεσόγειο θάλασσα και έφτασε στην Κρήτη. Όταν επιβιβάστηκε στο νησί, ο ταύρος δεν φαινόταν πια. Ο Δίας πήρε από το χέρι την Ευρώπη και την οδήγησε στο Δικταίον άντρο (πρόκειται για ένα από τα πιο εντυπωσιακά σπήλαια του νησιού στις βόρειες πλαγιές της οροσειράς της Δίκτης, σε υψόμετρο 1025 μ.). Καρπός του έρωτά τους ήταν ο Μίνωας, ο Ραδάμανθυς και ο Σαρπηδόνας.
Αργότερα, όταν ο Δίας επέστρεψε στον Όλυμπο, η Ευρώπη παντρεύτηκε τον βασιλιά της Κρήτης Αστέριο, που υιοθέτησε και τα παιδιά της. Μετά το θάνατο του, το θρόνο της Κρήτης πήρε ο μεγαλύτερος από τους θετούς γιους του, ο Μίνωας, ο οποίος έγινε ο πρώτος Έλληνας θαλασσοκράτορας και νομοθέτης.
Ο Μίνωας και το γενεαλογικό του δέντρο. Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου
Ενδιάμεσα, το 2000, στον Άγιο Νικόλαο σε ένα πετρόχτιστο αίθριο παρά θίν’ αλός με φόντο τον κόλπο του Μεραμβέλου (Μιραμπέλου) και το νησάκι των Αγίων Πάντων έχει στηθεί το Κέρας Αμάλθειας – άλλο ένα γλυπτό συνδεδεμένο με αρχαιοελληνικό μύθο, που επίσης έχει κατασκευασθεί από τους αδελφούς Σωτηριάδη.
Τι λέει ο μύθος;
Όταν η Ρέα γέννησε τον Δία, τον έβαλε σε μια σπηλιά, που βρίσκεται στο Όρος Ίδα στην Κρήτη. Εκεί η κατσίκα Αμάλθεια έτρεφε τον Δία με το γάλα της μέχρι να μεγαλώσει. Μια μέρα, καθώς ο νέος Δίας έπαιζε με την Αμάλθεια, έσπασε τυχαία το κέρατο. Για να το αντισταθμίσει και ως ένδειξη ευγνωμοσύνης, ο Δίας ευλόγησε το σπασμένο κέρατο, έτσι ώστε ο ιδιοκτήτης του να βρει όλα όσα επιθυμεί. Έγινε γνωστό ως το Κέρατο της Αμάλθειας, ένα αιώνιο σύμβολο αφθονίας.
