Ο ελληνικός και ο αρμενικός λαός συνδέονται με κοινά βιώματα. Αμφότεροι υπήρξαν ανάμεσα στους πρώτους που ασπάστηκαν μαζικά την Χριστιανική πίστη, ενώ αιώνες μετά, μαρτύρησαν γι’ αυτήν στα χέρια των Τούρκων. Στις αρχές του 20ου αιώνα, υπέστησαν τις δύο πρώτες μεγάλες γενοκτονίες της σύγχρονης εποχής, οι οποίες αποτέλεσαν την έμπνευση και τον οδικό χάρτη της ναζιστικής Γερμανίας και άλλων ολοκληρωτικών καθεστώτων.

Στην συνέχεια, βίωσαν και την τελευταία φάση μια γενοκτονίας, η οποία είναι η άρνησή της. Για έναν αιώνα, ο δυτικός κόσμος αποποιήθηκε των ευθυνών του και όχι μόνο δεν αναγνώρισε τον ύπουλο ρόλο εξωτερικών συνεργών της Τουρκίας (η γενοκτονία των Αρμενίων σχεδιάστηκε από τον μισθοφόρο Γερμανό στρατάρχη Όθων Λίμαν φον Σάντερς, ενώ οι πάλαι ποτέ σύμμαχοι της Ελλάδος στον Α΄ ΠΠ έμειναν άπραγοι στην φρικιαστική θέα της καταστροφής της Σμύρνης και της μαζικής δολοφονίας του μικρασιατικού Ελληνισμού), αλλά απέφευγε και να καταδικάσει την Τουρκία για τις πρωτοφανείς σε βαρβαρότητα πράξεις αυτές.

Η Ελλάς να διδαχθεί από τις διπλωματικές επιτυχίες της Αρμενίας

Όμως, παρά τα κοινά που τους συνδέουν και τον κοινό τους εχθρό, υπάρχουν αρκετά σημεία όπου η Αρμενία και η Ελλάς διαφέρουν σήμερα. Το πρώτο σημείο αφορά στον σχεδιασμό και την αποτελεσματικότητα της προώθησης της δίκαιης αναγνώρισης της Αρμενικής Γενοκτονίας διεθνώς, σε σύγκριση με την γενοκτονία του Ελληνισμού του Πόντου, της Θράκης και της Μικράς Ασίας. To 2019, το αμερικανικό Κογκρέσο επιτέλους προέβη στην αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων, ακολουθώντας το παράδειγμα πολλών άλλων κρατών στην Ευρώπη και την Νότια Αμερική. Μπορεί η αναγνώριση αυτή να μην υιοθετήθηκε από την κυβέρνηση Τραμπ, προφανώς για να μην επηρεαστεί η σχέση του Αμερικανού προέδρου με τον «σουλτάνο», όμως και πάλι, το γεγονός ότι υιοθετήθηκε παμψηφεί από το σώμα της αμερικανικής Γερουσίας και με συντριπτική πλειοψηφία από την αμερικανική Βουλή αποδεικνύει την σπουδαιότητα του έργου που επιτελέστηκε από το κράτος της Αρμενίας, την αρμενική διασπορά και τους συνεργάτες τους για να ασκηθούν πιέσεις στην αμερικανική κυβέρνηση και να παρακάμψουν τους παραδοσιακούς εκβιασμούς εκ μέρους της Άγκυρας.

Παράλληλα με την επιτυχία τους σε διακρατικό επίπεδο, οι Αρμένιοι έχουν αναπτύξει σημαντικές πρωτοβουλίες για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών του κόσμου μέσα από σειρά συντονισμένων πρωτοβουλιών που προβάλλονται από διάφορα ΜΜΕ. Τόσο στον ακαδημαϊκό χώρο, όσο και στον καλλιτεχνικό, οι Αρμένιοι έχουν καταφέρει να τιμήσουν την μνήμη των θυμάτων της γενοκτονίας και να ξεσκεπάσουν τα αποτρόπαια εγκλήματα των Τούρκων εις βάρος της ανθρωπότητας. Μέχρι και την βιομηχανία του Χόλιγουντ έχουν επιστρατεύσει, φέρνοντας στην μεγάλη οθόνη ταινίες με δημοφιλείς πρωταγωνιστές που εξιστορούν την τραγωδία που γνώρισε ο αρμενικός λαός στα χέρια των Τούρκων.

Και οι αδελφές Καρντάσιαν στο πλευρό της πατρίδας τους

Ακόμη, η δραστηριότητα προσωπικοτήτων αρμενικής καταγωγής, όπως οι αδελφές Καρντάσιαν, δεν έχει περάσει απαρατήρητη. Μάλιστα, αρκετοί σημειώνουν ότι η δράση των δημοφιλών αυτών αδελφών, οι οποίες άλλοτε πρωταγωνίστησαν στα εξώφυλλα σκανδαλοθηρικών περιοδικών για τις κατακτήσεις και τα άτακτα κατορθώματά τους, υπήρξε καθοριστική για την περαιτέρω δημοσιοποίηση των εθνικών θεμάτων της Αρμενίας. Παρόμοια δραστηριότητα εκ μέρους τους παρατηρείται και σήμερα, όπου καταγγέλλουν την επίθεση του Αζερμπαϊτζάν στο Αρτσάχ και την Αρμενία, ενώ ζητούν την σκληρή τιμωρία της Τουρκίας για την ανάμειξή της στις συρράξεις με την αποστολή μισθοφόρων, μη επανδρωμένων αεροσκαφών και άλλων όπλων. Ομολογουμένως, οι αδελφές αυτές έχουν αποδείξει τον πατριωτισμό τους και αυτό είναι προς τιμήν τους, διότι κατάφεραν και βοήθησαν την πατρίδα τους σε μια δύσκολη στιγμή.

Αντιθέτως, η προώθηση των ελληνικών θέσεων – ειδικά όσων αφορούν στον βίαιο ξεριζωμό του ιθαγενούς ελληνικού στοιχείου από τις πανάρχαιες κοιτίδες του στην Μικρά Ασία, την Θράκη και τον Πόντο – δεν χαίρει τέτοιας συντονισμένης προσπάθειας σε τόσο ευρεία κλίμακα. Υπάρχουν, φυσικά, φιλότιμες πρωτοβουλίες από μεμονωμένα άτομα και οργανώσεις, όπως π.χ. η Παμποντιακή Ομοσπονδία Αμερικής, ο αείμνηστος ακαδημαϊκός Σπύρος Βρυώνης ή η συγγραφέας Θία Χάλο, αλλά λείπει ο φορέας εκείνος ο οποίος θα μπορούσε να προωθήσει την αναγνώριση των τραγικών αυτών συμβάντων σε παναμερικανικό ή ακόμη και διεθνές επίπεδο. Ελληνικός οργανισμός αντίστοιχος της Εθνικής Αρμενικής Επιτροπής Αμερικής (anca.org) ή των εβραϊκών οργανώσεων που τελούν υπό τον συντονισμό ενός κεντρικού συμβουλίου (π.χ. AIPAC) που χαράσσει μακροπρόθεσμη στρατηγική δεν μοιάζει να υπάρχει.

Ανάγκη ενός σοβαρού συντονιστικού φορέα για την προώθηση των ελληνικών θέσεων

Ο εθναρχικός ρόλος της Εκκλησίας στην Αμερική επαφίεται στην προσωπικότητα, χαρισματικότητα και τις διπλωματικές ικανότητες του εκάστοτε πηδαλιούχου της, πλην όμως περιπλέκεται ενίοτε από τον φόβο των ιεραρχών ότι θα φέρουν το Οικουμενικό Πατριαρχείο σε δύσκολη θέση με τις τουρκικές αρχές ή τις προσωπικές φιλοδοξίες υποψηφίων δελφίνων για τον πατριαρχικό θρόνο, οι οποίοι πρέπει να διατηρούν καλές σχέσεις με το τουρκικό κατεστημένο.  Ακόμη και σε ενοριακό επίπεδο, η έλλειψη ημερίδων (έστω ψηφιακών) στις ΗΠΑ για την Ποντιακή Γενοκτονία και την Μικρασιατική Καταστροφή προκαλεί απογοήτευση. Σε πολλές ενορίες, ακόμη και σε μεγάλες μητροπόλεις με έντονη την παρουσία του ελληνισμού, ούτε ένα πιάτο κόλλυβα δεν φτιάχτηκε εις μνήμην των θυμάτων της Μικρασιατικής Καταστροφής και ώστε να γίνει γνωστός ο διαχρονικός ρόλος της Τουρκίας ως διώκτης της Χριστιανικής πίστης και των αρχαίων λαών της περιοχής.

Εν τω μεταξύ, διάφορες προσωπικότητες και διάσημοι ελληνικής καταγωγής που ζουν στο εξωτερικό θα μπορούσαν να παραδειγματιστούν από τις αδελφές Καρντάσιαν και να υποστηρίξουν πιο θερμά τα εθνικά θέματα της Ελλάδος, ειδικά τώρα που ο κίνδυνος της τουρκικής επιθετικότητας είναι αυξημένος.

Σήμερα το Αρτσάχ, αύριο η Κύπρος και Ελλάδα;

Για πολλούς, η κατάσταση στο Αρτσάχ αποτελεί μια πρόγευση των όσων ετοιμάζει η Τουρκία για την Ελλάδα και την Κύπρο. Η Αρμενία των 3 εκατομμυρίων δεν αποτελεί μέλος διεθνών οργανισμών όπως η ΕΕ και το ΝΑΤΟ. (Βέβαια, αξίζει να αναρωτηθούμε εάν η Ελλάς, που μετέχει επί πολλά χρόνια σε αυτές ως πλήρες μέλος, πώς ακριβώς ωφελήθηκε;). Διαθέτει μια αμυντική συμμαχία με την Ρωσία, αλλά προπαντός έχει δείξει την αποφασιστικότητα της να πολεμήσει υπέρ της εθνικής της επιβίωσης. Όπως ισχύει και στην περίπτωση του κουρδικού λαού, που μάχεται και εκείνος εναντίον των γενοκτόνων Τούρκων, στα όπλα βρίσκονται όχι μόνο οι ετοιμοπόλεμοι άνδρες νεαρής ηλικίας, αλλά και οι γέροντες, καθώς και οι γυναίκες. Η ίδια η 42χρονη σύζυγος του Αρμένιου πρωθυπουργού συμμετείχε σε ασκήσεις στρατιωτικής ετοιμότητας στα τέλη Αυγούστου. Αντιθέτως, στην Ελλάδα τα βοθροκάναλα προβάλλουν ακόμη τουρκικές σειρές, συντελώντας στην πολιτισμική αλλοίωση του ελληνικού στοιχείου, ενώ τα παπαγαλάκια των ειδήσεων συγχαίρουν τον πρωθυπουργό για τις «συνομιλίες» που διεξάγει με τον Τούρκο πρόεδρο και τους «πειρατές» υπουργούς του από θέσεως αδυναμίας και προκρίνουν την οσφυοκαμψία έναντι της αμυντικής ετοιμότητας.

Written by

Χριστόφορος ΤΡΙΠΟΥΛΑΣ

Ο Χριστόφορος Τριπουλάς είναι πανεπιστημιακός και διδάσκει μαθήματα ρητορικής και διαπροσωπικής επικοινωνίας. Ασχολείται με την μετάφραση και την επιφυλλιδογραφία και είναι συντάκτης στην εφημερίδα Αριστεία.